Marktplaatsen voor freelancers: wat werkt wel en wat niet?
'Aan journalisten geen gebrek, wel aan opdrachten'
Ik ben fan
Opdrachten-marktplaats voor freelance journalisten Hubly is per 31 juli gestopt, omdat deze na meerdere pogingen niet financieel succesvol bleek te zijn. Toch schieten vergelijkbare marktplaatsen nog steeds als paddenstoelen uit de grond. Boeken deze wel succes, of gaan ze eenzelfde lot
tegemoet?
* Tag personen
[USEMAP]
Freelance
Villamedia Opdrachten, JournalistenJob en Pressmarket bieden vergelijkbare diensten als Hubly, maar journalisten halen ook opdrachten binnen op algemene freelance-marktplaatsen freelance.nl en hoofdkraan.nl. Een ding hebben de sites gemeen: een tekort aan freelance journalisten die zich
aanmelden en inschrijven is er niet. JournalistenJob zit op 300 freelance journalisten, PressMarket telt er al meer dan 500, en Villamedia Opdrachten heeft zelfs een bestand van meer dan 2600 freelancers.
Behoefte bij freelancers groot
"Je merkt dat de behoefte bij freelancers groot is", stelt oprichter van JournalistenJob Kees Pijnappels. Zelfs het ter ziele gegane Hubly had geen tekort in aanmeldingen. Leonard Bukenya, manager van SanomaLab: "We hebben de behoefte vanuit de freelancers duidelijk aangetoond. Helaas was het
lastiger om een businessmodel te vinden dat aansloot op de vraag vanuit de opdrachtgever."
Veel freelance journalisten melden zich inderdaad aan, maar er is ook veel kritiek op de journalistieke marktplaatsen, bijvoorbeeld op de besloten Facebookgroep Freelance Journalisten. Vooral Freelance.nl en Hoofdkraan.nl moeten het daar ontgelden. `Ik ben gestopt met Freelance.nl en
Hoofdkraan.nl. Zijn toch vaak opdrachtgevers die je voor een habbekrats willen laten werken, en veel eisen stellen', typt een freelance journalist. `Nutteloos als je ook je geld wil verdienen met freelancen', beaamt een ander. `Probleem is dat die 3-cent-per-woord-en-gisteren-klaar oproepen
blijkbaar toch freelancers trekken', merkt een ander op.
JournalistenJob
JournalistenJob, dit voorjaar opgericht door oud-hoofdredacteur van De Gelderlander Kees Pijnappels, wordt ook besproken en krijgt van de freelancers een kans. `Als het een kwaliteitsstempel kan worden, dan is er mogelijk een kansje dat het kan slagen. Maar de ervaring leert dat redacties toch
vaak voor hun eigen netwerk gaan, en dat ze genoeg goede freelancers in hun bestand hebben.' Pijnappels gaat er in ieder geval voor dat JournalistenJob een `kwaliteitstempel' is. "Ik was er al vrij snel achter dat je met uitsluitend bemiddelen te weinig waarde toevoegt aan het proces. Om
structurele waarde te kunnen bieden ben ik daarom veranderd van uitsluitend marktplaats naar een productiehuis." Dat betekent dat JournalistenJob de garantie geeft aan opdrachtgevers dat de opdracht goed wordt uitgevoerd. "Onze journalisten zitten verspreid over Nederland en ook het
buitenland, en hebben expertise op verschillende vakgebieden. Daardoor kunnen we bijna in elke vraag voorzien. Wij zoeken naar de beste beschikbare journalist, en doen eindredactie. Zo ontlasten we de opdrachtgever", legt Pijnappels uit.
Het concept is duidelijk, en de freelance journalisten melden zich aan. Pijnappels komt echter moeilijker aan opdrachtgevers. "Het is lastiger dan ik had gedacht. Er is zeker belangstelling, maar veel media geven aan hun eigen poule aan freelancers te hebben, en veel bedrijven schakelen voor
hun teksten communicatiebureaus in." De stijging in het freelance-werk betekent dus niet direct een stijging in de bemiddeling van freelance werk. "Het zijn nu enkele opdrachten per week", stelt Pijnappels. "Ik hoop op den duur wel enkele opdrachten per dag te hebben."
Villamedia Opdrachten
Op het onlangs gelanceerde Villamedia Opdrachten plaatsten opdrachtgevers tot nu toe zo'n 100 opdrachten, verspreid over de afgelopen vier maanden. 2600 freelancers meldden zich al aan. "Daar zijn we niet ontevreden over", stelt hoofdredacteur Dolf Rogmans. Naast informatie geven over het
journalistieke vak, wil Villamedia journalisten ook op andere manieren helpen, geeft hij aan. "Dat deden we al met onze vacaturebank, en nu ook met Villamedia Opdrachten." Ook Rogmans stelt dat de uitdaging niet zozeer is om freelance journalisten te vinden, maar wel om voldoende opdrachten op
het platform te krijgen.
Daar is Villamedia nu nog niet erg kritisch op: er staan ook veel oproepjes voor bijvoorbeeld acteer- en figurantenklussen op het platform. "Het is niet allemaal hardcore journalistiek. Maar we zijn nu wat soepeler, omdat we ook naamsbekendheid willen krijgen in de culturele hoek." Tot nu toe
zijn er meer opdrachten op het gebied van communicatie, dan op het gebied van journalistiek op het platform te vinden. Rogmans verwacht dat dit ook zo blijft. "Maar de meeste freelancers hebben een gemengde praktijk: zowel journalistiek als communicatie. Dus kunnen we ze daarmee ook zeker
helpen."
Villamedia heeft al veel contact met werkgevers via de vacaturebank, en heeft een goede naamsbekendheid onder journalisten. Een platform met opdrachten zou daarom goed kunnen werken. "Al zijn er ook genoeg redenen te bedenken waarom het niet zou werken", zegt Rogmans eerlijk. "Journalistieke
opdrachtgevers willen hun opdrachten misschien niet openlijk aanbieden, omdat ze het onderwerp dan al weggeven. En media hebben vaak ook al hun eigen netwerk aan freelancers. Al zijn er ook media die niet vaak samenwerken met freelancers: daarvoor zou het platform wel een uitkomst zijn."
Rogmans wil Villamedia Opdrachten een half jaar de tijd geven om zich te bewijzen. "Aan het eind van het jaar kijken we of er voldoende opdrachten en reacties zijn. Zo ja, dan gaan we er volgend jaar mee door. Dan gaan we er ook een verdienmodel aan koppelen: de site blijft voor NVJ-leden
gratis, maar niet-leden moeten toegang gaan betalen."
Pressmarket
Op Pressmarket.nl, een platform dat inmiddels 2,5 maand draait, betaalt niet de freelancer, maar de opdrachtgever. Pressmarket rekent een marge bovenop het tarief van de freelancer. Op de site kunnen opdrachtgevers sinds vorige week opdrachten plaatsen, waar freelancers vervolgens op kunnen
reageren. Maar de marktplaats biedt ook kant-en-klare artikelen. Freelance journalisten kunnen zich inschrijven, en vervolgens hun teksten uploaden. (Media)bedrijven die content nodig hebben kunnen die vervolgens op de site kopen.
Het idee voor Pressmarket ontstond bij initiatiefnemer Floris Muller vanuit zijn eigen werkzaamheden. In 2010 startte hij zijn eigen tijdschrift International Correspondent, en vanaf dat moment werd hij continue benaderd door freelancers. "Ik kreeg zo'n drie tot vier reacties van freelancers
per week. Aan de andere kant werd ik ook benaderd door bedrijven of wij voor hen wilden schrijven. En dan niet direct commerciele content, maar teksten voor de blogs of nieuwsbrief: algemene artikelen over de branche." Die twee partijen besloot Muller bij elkaar te brengen. "Op een gegeven
moment was ik daar bijna de helft van mijn tijd mee bezig, waardoor ik dacht: dit ga ik serieus oppakken." In eerste instantie richtte Muller zich vooral op het MKB, maar na 2,5 maand draaien hebben ook al veel traditionele mediabedrijven Pressmarket benaderd, vertelt hij.
Inmiddels staan er zo'n 4,5 duizend kant-en-klare teksten op Pressmarket. "Ik zou liegen als ik zou zeggen dat we alles al hebben beschreven, maar we worden wel steeds completer", stelt Muller. Die 4,5 duizend teksten zijn voor Pressmarket niet te controleren, en de verantwoordelijkheid ligt
dan ook bij de journalisten en de kopers van tekst. "Wij zijn puur een marktplaats, en brengen vraag en aanbod bij elkaar. We gaan ervan uit dat journalisten zelf autoriteiten op hun vakgebied zijn, en hun verantwoordelijkheid nemen. Daarnaast hebben ook de kopers van een tekst de
verantwoordelijkheid de content goed te lezen voordat ze hem kopen."
Tot nu toe loopt Pressmarket een stuk beter dan Muller vooraf had bedacht. "We zijn echt verrast door de vraag." Hij hoopt snel te kunnen groeien, en Pressmarket ook internationaal uit te rollen. "Ik doe dit omdat ik de journalistiek een warm hart toedraag, en ook omdat ik ondernemer ben. De
markt veranderen, dat is de uitdaging."
Bijdragen
[IMG]Jolien Scholte, [IMG]Pieter Rebel