Presteren fysiek actieve leerlingen beter op school?


27 augustus 2015

Fysiek actieve adolescenten presteren beter op aandachtstaken, maar halen geen hogere schoolcijfers. Daarnaast blijkt dat meisjes in het voortgezet onderwijs die naar school lopen of fietsen beter presteren op school dan meisjes die met de auto of bus komen. Op 4 september promoveert Martin
van Dijk (Open Universiteit) op de relaties tussen lichamelijke activiteit en schoolprestaties, cognitieve prestaties en mentaal welbevinden. Zijn project is mogelijk gemaakt met financiering van het NWO regieorgaan voor hersenen en cognitie (NIHC).

Scholieren, met bewegingsmeters op hun benen, vullen een vragenlijst in.Scholieren, met bewegingsmeters op hun benen, vullen een vragenlijst in.

Martin van Dijk deed objectief en observationeel onderzoek. Om het beweeggedrag te meten, droegen 440 proefpersonen een week lang, 24 uur per dag een bewegingsmeter op hun bovenbeen. Een keer in de klassen 1 en 3 van HAVO en VWO en een jaar later in diezelfde groepen nogmaals, toen de
leerlingen in klas 2 en 4 van het Bernardinuscollege in Heerlen zaten.

Meer bewegen, betere concentratie

Uit het onderzoek van Van Dijk blijkt dat actieve leerlingen beter presteren op taken waarin ze zich goed moeten concentreren dan hun minder actieve leeftijdsgenoten. Toch is er voor de hele groep geen directe relatie gevonden tussen fysieke activiteit en schoolprestatie; de positieve invloed
die bewegen heeft op aandachtstaken wordt teniet gedaan door andere factoren. "Mogelijk besteden actieve adolescenten minder tijd aan huiswerk, wat een negatieve invloed heeft op de schoolprestaties", geeft Van Dijk hiervoor als verklaring,

Fietsende meisjes presteren beter op school

Een opvallende uitkomst van het onderzoek is dat meisjes zich op school beter kunnen concentreren als ze naar school lopen of fietsen dan wanneer ze bijvoorbeeld met de auto worden gebracht. Een mogelijke uitleg voor dit verschil tussen jongens en meisjes is wellicht dat meisjes gevoeliger
zijn voor stressvolle factoren op school, zoals toetsen. "De inspanning voor school kan zorgen voor ontspanning op school en zodoende een betere concentratie."

Scholieren bewegen onder aanbevolen norm

Uit de metingen blijkt ook dat scholieren tussen de eerste en tweede klas van de middelbare school veel minder (20%) gaan bewegen. Daarnaast zijn adolescenten fysiek minder actief in het weekend dan op doordeweekse dagen, met name op zondag bewegen ze ver onder de Norm Gezond Bewegen.

Van onderzoek naar praktijk

Van Dijk zou de observationele onderzoeksbevindingen graag omzetten naar concrete interventies. "Het zou toch mooi zijn als je bijvoorbeeld leerprestaties van kinderen kunt verbeteren door ze meer gymlessen te geven of regelmatiger met de fiets naar school te laten komen? Daar zet ik me in de
komende jaren graag voor in."

Martin van Dijk (Naaldwijk, 1983) verdedigt zijn proefschrift Physical Activity, Cognitive Performance and Academic Achievement in Adolescents op vrijdag 4 september 2015 om 16.00 uur bij de Open Universiteit in Heerlen. Promotores zijn prof. dr. Paul Kirschner en dr. Renate de Groot.

Bron: Nationaal Initiatief Hersenen & Cognitie