Initiatiefnota tegen agressieve opkoopfondsen

door Henk Nijboer op 24 augustus 2015

Vandaag presenteert de PvdA de initiatiefnota `Private equity: einde aan de excessen' (pdf). De PvdA wil paal en perk stellen aan de schadelijke praktijken van het volladen met schulden en het leegtrekken via superdividenden van bedrijven volgens het Angelsaksische aandeelhoudersmodel. De PvdA wil de werknemers en samenleving beschermen tegen dit ongewenste sprinkhanengedrag. Daartoe doen we twaalf voorstellen.

De laatste tijd is het te vaak gebeurd dat bedrijven onnodig ten onder gaan aan investeerders die alleen uit zijn op het snelle geld. Voorbeelden hiervan zijn van Gansewinkel, Attero, V&D en Estro. Het handelen van sommige private equity investeerders past niet binnen het Nederlandse Rijnlandse ordeningsmodel. De PvdA wil dan ook een einde maken de excessen van private equity.

Private equity in de vorm van echt durfkapitaal levert een belangrijke bijdrage aan de economie. Dit soort partijen durven te investeren in jonge, innovatieve bedrijven en zijn daarbij bereid grote risico's te lopen. Voor startende bedrijven is deze wijze van financieren dan ook onmisbaar. Zeker nu in Nederland steeds meer start-ups van de grond komen zijn alternatieven voor banken van harte welkom. We moeten ons best blijven doen om Nederland aantrekkelijk te houden voor deze ondernemers en investeerders met durf. Naast toegang tot financiering zijn factoren als een prettige leefomgeving, een goed opgeleide bevolking en een uitstekende infrastructuur hierbij van belang.

Uit de hoorzitting die de Tweede Kamer in april hield met experts bleek echter dat private equity ook een donkere kant kent. Voorbeelden van de schaduwzijde van private equity: bedrijven worden volgepompt met schuld, mensen worden ontslagen en tegen sterk gereduceerde lonen soms weer in dienst genomen. Na een korte tijd wordt een kaalgeplukt bedrijf weer doorverkocht. Deze praktijken zijn schadelijk voor het personeel, klanten en schuldeisers. Bovendien wordt belasting met ingenieuze constructies ontweken, zodat de belastingbetaler meebetaalt aan de winsten van deze grootverdieners.

In private equity jargon worden dit soort overnames `leveraged buyouts' genoemd. De initiatiefnota beoogt dit soort overnames moeilijker te maken en werknemers een betere positie te geven bij dergelijke overnames. Het doel daarbij is het Rijnlandse model te beschermen en te versterken. In de initiatiefnota staan voorstellen die ertoe leiden dat 1) de investeerder, en niet de belastingbetaler de grootste risicodrager is; 2) excessieve schuldfinanciering en het verzwakken van de balans van ondernemingen wordt beperkt; 3) de invloed van werknemers wordt vergroot; en 4) de kosten en het verdienmodel van private equity partijen transparant wordt.

Met deze voorstellen willen we ervoor zorgen dat er een einde komt aan de excessen van de afgelopen jaren.