Een affaire om de kriebels van te krijgen
* Naar de inhoud
* Naar het servicemenu
* Naar de navigatie
Nationaal Archief. Collectie, tentoonstellingen en activiteiten
Home >> Over ons >> Nieuws en pers >> Nieuwsarchief >> Een affaire om de kriebels van te krijgen
Een affaire om de kriebels van te krijgen
21 augustus 2015
Den Haag
De afgelopen jaren zijn verschillende voedselschandalen aan het licht gekomen. Zo blijkt in 2012 de poepbacterie in ongeveer de helft van de broodjes Kebab te zitten.
Het is niet wat het lijkt
Een jaar later komt naar buiten dat er over het algemeen regelmatig poep in vlees zit, doordat in de slachthuizen de darmen van de geslachte dieren kapot worden geprikt. De grootste ophef ontstaat echter in 2013 door het zogenaamde paardenvleesschandaal. Rundvleeshandelaren blijken vaak
paardenvlees aan hun producten toe te voegen, omdat dit goedkoper is. De consument eet dus al geruime tijd paardenvlees in plaats van puur rundvlees.
Klein lek, grote gevolgen
Dit zijn niet de eerste schandalen met voedsel uit onze geschiedenis. De afgelopen decennia hebben meerdere schandalen de revue gepasseerd. In december 1980 overlijden 2 mensen in Venray na het eten van diepvriesnasi van Iglo. In een bestelwagen zit een lek, waardoor nitriet op de verpakkingen
drupt. Enkele maanden later zijn opnieuw producten van Iglo besmet met nitriet, de oorzaak is weer een lek in een bestelwagen. Ditmaal vallen er geen dodelijke slachtoffers, maar het merk loopt zware imagoschade op. Volgens een artikel uit Vrij Nederland zou de omzet in mei 1981 nog maar twee
derde zijn van de omzet in dezelfde periode in 1980.
Vieze ijsjes
Het omzetverlies van Iglo is een klap voor moederbedrijf Unilever. Helaas voor het bedrijf dient een nieuw probleem zich al snel aan. Niet alleen in bestelwagens van Iglo zit een lek, ook in de fabriek waar ijsjes voor Ola worden geproduceerd wordt een lekkage geconstateerd. Ditmaal lekt er
geen nitriet, maar pekel. `Vies, bitter en zout' is de smaak van sommige Silex en Hippopola ijsjes in de zomer van 1981. De hoeveelheid pekel is niet giftig en dus worden de vieze ijsjes niet teruggenomen door het bedrijf tot verontwaardiging van sommige ondernemers.
Dodelijke margarine
Bovenstaande schandalen staan echter in schril contrast tot de ophef rondom de zogeheten Planta-affaire. 55 jaar geleden, op 22 augustus 1960, begint het grootste voedselschandaal van de vorige eeuw wanneer duizenden mensen plotseling ziek worden en dezelfde symptomen vertonen. De zieken
hebben last van uitslag, jeuk en hoge koorts die kan oplopen tot 41 graden. Al snel wordt duidelijk, dat ze bijna allemaal margarine van het merk Planta hebben gegeten. Nadat navraag bij de fabrikant wordt gedaan, blijkt er een nieuwe emulgator aan de margarine te zijn toegevoegd met de naam
ME-18. Deze emulgator zorgt ervoor dat de margarine minder spat, maar heeft ook het grote aantal zieken tot gevolg. De nieuwe Planta wordt uit de winkels gehaald en in de dagen die volgen daalt het aantal ziektegevallen. Het snelle optreden kan helaas niet voorkomen dat 4 mensen indirect door
het eten van de margarine overlijden. Gelukkig hersteld het overgrote deel van de mensen na een aantal dagen van koorts en jeuk. De Planta-affaire is daarmee letterlijk en figuurlijk een affaire om de kriebels van te krijgen.
Nationaal Archief
2.15.65 Directoraat-Generaal Volksgezondheid van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en
Cultuur en haar Taakvoorgangers, inv.nr. 2672
2.21.286 W. Drees en enkele familieleden, inv.nr. 1266
2.27.5034 Staatstoezicht op de Volksgezondheid: Geneeskundige Hoofdinspectie, inv.nr 583