Bijzondere reconstructie van 500 jaar oud Mexicaans beeldhandschrift


Open onderzoeksatelier in Museum Volkenkunde, Leiden

20 augustus 2015

Van zondag 23 augustus t/m zondag 30 augustus kan het publiek van dichtbij meemaken hoe onderzoekers een pre-koloniale codex uit Midden-amerika reconstrueren. Ze kleuren live de pagina's van de codex in met de verven die volgens hervonden recept zijn gemaakt. Het publiek kan ook zelf aan de
slag met het maken van pigmentverf en vervolgens een codexafbeelding inkleuren. Het project is een samenwerking tussen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de Universiteit Leiden en wordt gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Reconstructie van een Mexicaanse codex (beeldhandschrift). Beeld: RCEReconstructie van een Mexicaanse codex (beeldhandschrift). Beeld: RCE

Een codex is een beeldhandschrift. Veel van de codices zijn helaas verbrand bij de Spaanse kolonisatie van Midden-Amerika. Ook de kennis over het maakproces is grotendeels verloren gegaan. De originele codex is niet alleen zeldzaam maar ook zeer kwetsbaar. Wanneer zij een keer tentoongesteld
wordt, zal ze onder invloed van het licht totaal vervagen. De reconstructie, waarbij een codex opnieuw gemaakt wordt volgens het oude procede, kan helpen om te voorspellen hoe de schilderingen de tijd doorstaan en hoe deze beter bewaard kunnen worden voor de toekomst. Het open
onderzoeksatelier is een voorproefje van een galerij-expositie over verschillende onderzoeksprojecten begin 2016 in Museum Volkenkunde.

Archeologie en kleurstoffen

Onderzoekers Art Ness Proano Gaibor, chemisch kleuranalist bij de RCE, en Ludo Snijders, archeoloog van de Universiteit Leiden combineerden hun kennis om het maakproces van de codices te achterhalen. Daarbij stonden de inzichten van archeologisch onderzoek naast de hightechapparatuur en de
uitgebreide referentiecollectie van kleurstoffen van de RCE tot hun beschikking. De reconstructie van de codex is een manier om dit bijzondere erfgoed beter toegankelijk te maken voor het publiek.

Art Ness Proano Gaibor (l) en Ludo Snijders (r) reconstrueren de Mexicaanse codex (beeldhandschrift). Het publiek kan de meekijken bij het werk van de onderzoekers. Beeld: Museum VolkenkundeArt Ness Proano Gaibor (l) en Ludo Snijders (r) reconstrueren de Mexicaanse codex (beeldhandschrift).
Het publiek kan de meekijken bij het werk van de onderzoekers. Beeld: Museum Volkenkunde

Reconstructies

Het project `Shedding light on endangered mutual heritage' wordt gefinancierd door NWO via het onderzoeksprogramma Science4Arts en wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), de Universiteit Leiden en Museum Volkenkunde. De RCE heeft veel expertise over methodes voor
het maken van reconstructies, waarbij als het ware in de huid van de maker gekropen wordt. Hiervoor worden bijvoorbeeld ook planten opnieuw opgekweekt en via oud procede tot pigment bewerkt. De reconstructie biedt de mogelijkheid kleuren in een proefopstelling versneld te laten verouderen.
Eerder werd al ervaring opgedaan met de schilderijen van Van Gogh in het Revigoproject.

Ludo Snijders MA is archeoloog aan de Universiteit Leiden. Art Ness Proano Gaibor is chemisch kleuranalist bij de RCE en onderzoeker bij Rijksmuseum van Amsterdam en Van Gogh Museum.

* Wat: open onderzoeksatelier: reconstructie Mexicaanse codex
* Waar: Museum Volkenkunde, Leiden
* Wanneer: dagelijks van tussen 10.00-17.00 uur van zondag 23 augustus t/m zondag 30 augustus
* Activiteit: Ludo Snijders en Art Proano Gaibor kleuren live de pagina's van de codex in met de verven die volgens hervonden recept zijn gemaakt. Het publiek kan ook zelf aan de slag met het maken van pigmentverf en vervolgens een codexafbeelding inkleuren. Uiteraard is er gelegenheid om in
gesprek te gaan met de wetenschappers.

Dit is een gezamenlijk persbericht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, NWO, Universiteit Leiden en Museum Volkenkunde.

Meer informatie

* Onderzoeksprogramma Science4Arts
* Artikel: Mexicaans manuscript geeft geheimen prijs. Archeologen en ingenieurs onderzoeken samen pre-koloniaal erfgoed
* Projectwebsite Shedding Light on Endangered Mutual Heritage
* Verkleurde schilderijen van Van Gogh

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bron: NWO