Toespraak Indie herdenking 2015
Er zijn nog maar weinig mensen die de verhalen over Nederlands Indie uit ervaring kunnen vertellen.
Verhalen over een wereld die voor velen van ons onbekend is. De mensen die hier wat nauwer bij betrokken waren, die ofwel zelf in Nederlands Indie zijn geweest ofwel een familielid hebben die zijn dienstplicht daar moest vervullen zijn daar veelal hun leven lang mee bezig geweest. Velen hebben
er niet over kunnen spreken omdat deze periode te zware en emotionele indrukken heeft achter gelaten.
Gruwelverhalen over een oorlog, waarin ook Nederland vanuit het koloniale bewind een rol speelde. Dat was de reden dat er vanuit Nederland een troepenmacht werd gestuurd. Ook vanuit de Kempen werden een aantal mensen opgeroepen voor de dienstplicht. Het leek een groot avontuur, omdat velen
nooit eerder buiten de Kempen waren geweest. Maar de werkelijkheid was anders. Enkelen keerden nooit weer terug.
Het is allemaal lang geleden, maar de wereld lijkt nog niet veranderd. In vele landen strijden ook nu mensen met elkaar. Vaak spelen er, evenals zo'n 70 jaar geleden grote belangen.
Het gaat om macht. Macht van de ene groep mensen over de andere.
Macht over bezittingen, land. Zeggenschap. Geloofsovertuiging, etc.
Maar vooral ook de beperking van vrijheid en de angst die daar mee gepaard gaat.
Bijna altijd is er sprake van geweld en we kunnen ons bijna geen voorstelling maken van alle gruweldaden, ware het niet dat we deze tegenwoordig voluit zien in de beelden die ons via de televisie bereiken.
Maar ook beelden van vluchtende mensen. Mensen die vluchten voor het geweld. Alles achterlaten om te proberen een veilig heen komen te zoeken, ver van onderdrukking en vrijheidsbeperking.
De laatste tijd heeft Europa te maken met een vloedgolf aan vluchtelingen. Zoveel dat we soms niet meer weten waar ze ondergebracht moeten worden.
Mensen op weg naar de vrijheid die wij soms vanzelfsprekend vinden. Je kunt toch overal zeggen wat je wilt. Je mag toch zonder risico je mening geven. Je kunt toch vrij bewegen.
Sterker nog, we staan er niet eens bij stil omdat we alweer bijna een mensenleven in vrijheid leven.
De oorlog in Nederlands Indie, wat was dat ook al weer? Dat is toch al te lang geleden om nog te herdenken, of niet soms?
Zij die de littekens van deze oorlog nog dragen zullen zeker vinden dat deze herdenking moet plaatsvinden.
Ook zelf vind ik dat we moeten blijven stilstaan bij wat er in het verleden is gebeurd. Ons verleden is bepalend voor onze toekomst. Maar we zullen het meer moeten gaan plaatsen in bewustwording van die enorme waarde, het grote goed van onze vrijheid.
Jongeren kiezen hun eigen vormen. Misschien niet meer de vorm van een herdenking, maar een nieuwe manier die bij hen past. Daar moeten we ruimte voor bieden.
Ruimte om dingen op een eigen manier te doen, ruimte bieden aan elkaar, dat is echte vrijheid.
Laat ons blijven denken aan wat er in Nederlands Indie is gebeurd in het licht van de toekomst.