SEES expeditie brengt vele disciplines samen op Spitsbergen


14 augustus 2015

Van 19 tot 28 augustus 2015 vaart de SEES expeditie naar het eiland Edgeo/ya op de Spitsbergen archipel. De grootste Nederlandse poolexpeditie ooit gaat een 40 jaar geleden onderzocht gebied opnieuw onderzoeken, om zo de gevolgen van klimaatverandering in kaart te brengen. De expeditie sluit
af met een symposium met enkele Noorse en Nederlandse VIP's.

Drijvende kracht achter de SEES expeditie is bioloog dr. Maarten Loonen, van het Arctisch Centrum, Rijksuniversiteit Groningen. In 2012 deed hij met een team mee aan de Academische Jaarprijs; die won hij net niet maar hij won wel de Labyrint Publieksprijs. Sindsdien heeft hij gewerkt aan de
realisatie van de expeditie. Het begon als een idee voor een educatieve reis. Maar SEES is daarna veel groter gegroeid, tot een evenement waar serieus wetenschap wordt bedreven.

Doel

Door klimaatverandering verandert de wereld snel. Deze expeditie is een kans om een in kaart gebracht onderzoeksgebied, dat 40 jaar onberoerd is gebleven, opnieuw te onderzoeken. Door datavergelijkingen van het laatste bezoek van Nederlandse onderzoekers moet er inzicht komen in de snelle
veranderingen in de Poolgebieden. Edgeo/ya is een afgelegen eiland aan de extra koude oostkant van de Spitsbergen archipel. Van 1968 tot 1986 was er een klein Nederlands onderzoekstation.

Deelnemers

Het multidisciplinaire onderzoeksteam bestaat uit zo'n 50 ecologen, biologen, klimatologen en archeologen, aangevuld met beleidsmakers en persvertegenwoordigers. De expeditie brengt vele verschillende disciplines bij elkaar; wanneer die onderzoekers 10 dagen met elkaar doorbrengen op een boot,
dan is dat een unieke gelegenheid om van elkaar te leren.
Daarnaast gaan enkele andere belanghebbenden en geinteresseerden mee, zoals D66 Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven, NOS weerpresentator (en vooral polair onderzoeker) Peter Kuipers Munneke, en de voorzitter van de Nederlandse Pool Commissie Monique de Vries. Ook vertegenwoordigers van de
pers varen mee, zoals een filmploeg van de NOS en een NRC journalist. Bewustwording van de kwetsbaarheid van de poolgebieden bij het publiek is een belangrijk doel van deze reis.

Internationale samenwerking

ALW maakt de expeditie met het schip Ortelius mogelijk vanuit het Nederlands Polair Programma. Nederlandse onderzoekers zijn al langere tijd succesvol actief op Spitsbergen, onder cooerdinatie van het Arctisch Centrum van de RUG.

Relevant voor het Nederlandse onderzoek op Spitsbergen is de overeenkomst tussen NWO en het Duitse AWI (Alfred Wegener Institut). Door deze overeenkomst hebben Nederlandse onderzoekers niet alleen toegang tot Duitse onderzoeksfaciliteiten zoals het schip de Polarstern. Bijna de helft van de
onderzoeksactiviteiten in Ny AAlesund zijn Duits. Bij een goede planning kunnen Nederlandse onderzoekers daarvan gebruik maken en rekenen op logistieke ondersteuning. De tijd is nu rijp om de succesvolle samenwerking met Duitsland en Frankrijk (AWIPEV) uit te breiden door deelname aan
Duits/Franse plannen voor de bouw van een nieuw modern station op Ny AAlesund.

Pooljas

De nieuwe pooljas voor alle deelnemende onderzoekers, getoond door de manager van het Nederlands Polair Programma, Dick van der Kroef.De nieuwe pooljas voor alle deelnemende onderzoekers, getoond door de manager van het Nederlands Polair Programma, Dick van der Kroef.

Het NPP is niet alleen een onderzoeksprogramma, puur gericht op financiering. Er komen ook zaken op het gebied van logistiek en infrastructuur bij, zoals de realisatie van het Dirck Gerritsz lab op Antarctica in samenwerking met het NIOZ en de British Antarctic Survey (BAS). Als uitvoerder van
het Nederlands Polair Programma heeft NWO nog een bijzondere verplichting op zich genomen: poolonderzoekers (deels) voorzien van goede bescherming tegen de onvoorspelbare weersomstandigheden. Dit is begonnen als alternatief voor het dragen van kleding gemerkt met de logo's van de BAS. Enkele
jaren geleden zorgde NWO daarom voor een `eigen' winterjas die geschikt is voor het werk in de vaak barre poolgebieden.

NWO heeft inmiddels bij een Nieuw-Zeelandse leverancier een nieuwe voorraad jassen aangeschaft, die voor de komende jaren voldoende moet zijn voor de Nederlandse poolonderzoekers. Deze hemelsblauwe jas met de Nederlandse vlag en NWO en NPP programmalogo's zal regelmatig te zien zijn op beelden
van de SEES expeditie. NWO hoopt dat onderzoekers de in bruikleen ontvangen jas ook zullen dragen bij PR momenten, om zo de zichtbaarheid van het Nederlandse poolonderzoek bij het Nederlandse publiek te vergroten.

Bron: NWO