Voor burgers in de Europese Unie wordt de afwikkeling van een buitenlandse erfenis of het verkrijgen van goederen uit een erfenis die zich in het buitenland bevinden eenvoudiger en minder kostbaar. Dit is het gevolg van een nieuwe Europese verordening over grensoverschrijdende nalatenschappen die op 17 augustus 2015 in werking treedt. De verordening geldt in alle lidstaten, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken.

Nu heeft een erfgenaam nog te maken met allerlei ingewikkelde regels en tijdrovende procedures in de verschillende Europese landen. De Europese regeling zorgt ervoor dat het recht van een lidstaat bepaalt wie wat erft en hoe de erfenis moet worden afgewikkeld. Bij de afwikkeling gaat het zowel om de betaling van alle schulden van de erflater als de uiteindelijke verdeling van de erfenis. Een erfenis is grensoverschrijdend als bepaalde goederen, zoals een vakantiehuis of een rekening-couranttegoed, zich in het buitenland bevinden of als er erfgenamen of legatarissen in het buitenland wonen.

De Europese verordening bespaart tijd en geld. Erfgenamen kunnen straks bij de Nederlandse notaris terecht voor de verdeling van het huis in Frankrijk of Spanje. Nieuw is ook dat een erfgenaam een zogeheten Europese erfrechtverklaring van de notaris kan krijgen. Daarmee kan bijvoorbeeld een Nederlander in een andere lidstaat aantonen dat hij erfgenaam is. Hij hoeft dan geen aanvullende (administratieve) handelingen te verrichten of een gerechtelijke procedure te doorlopen om zijn rechten als erfgenaam uit te oefenen.

De Europese erfrechtverklaring lijkt op de nationale verklaring van erfrecht. Het voordeel van het Europese document is evenwel dat een erfgenaam daarmee niet alleen het tegoed van de rekening van de erflater in Nederland kan verkrijgen, maar ook eventuele tegoeden op rekeningen in Duitsland, Luxemburg of een ander EU-land dat onder de regeling valt.

Een ander voordeel van de Europese verordening is dat als een erfgenaam in Nederland een verklaring van aanvaarding of verwerping van de nalatenschap moet afleggen en de erfrechtprocedure is in een andere lidstaat, hij hiervoor niet meer zelf naar het buitenland hoeft. Hij kan namelijk ook bij de Nederlandse griffie van de rechtbank van zijn woonplaats een dergelijke verklaring afleggen. Een afschrift van deze Nederlandse verklaring kan hij vervolgens als bewijs in de erfrechtprocedure overleggen.