in Israel / door Elise Friedmann / op 30/07/2015 om 13:55 / Tags: Gaza, nederzettingen, PA, Vredesproces, Westbank

Gisteren zijn op last van het Israelisch Hoog Gerechtshof twee gebouwen gesloopt in Beit El op de Westelijke Jordaanoever. De sloop leidde tot een confrontatie tussen bewoners en Israelische veiligheidstroepen en leidde bijna tot een kabinetscrisis.

Al in 2010 besliste een rechtbank dat de gebouwen gesloopt moeten worden, omdat ze waren gebouwd op Palestijns land en zonder bouwvergunning. Na een lange juridische strijd gaf het Hoog Gerechtshof bevel dat de gebouwen, waarin 24 woningen, voor vandaag gesloopt moesten zijn. De bewoners en hun medestanders verzetten zich hevig. Volgens berichten in de media zijn er minimaal negen mensen gearresteerd en zes gewond. In het kabinet waren de meningen zo heftig verdeeld, dat Israel Today sprak van een regeringscrisis. De pro-nederzettingenpartij Joods Huis van Naftali Bennett en enkele parlementsleden van Likoed waren falikant tegen de sloop. Het hielp niet dat premier Netanyahu verklaarde dat hij ook niet voor de sloop was, maar dat hij de beslissingen van het Hoog Gerechshof nu eenmaal moet uitvoeren.

Waarschijnlijk in een poging de woede van de kolonisten te sussen, gaf Netanyahu vervolgens toestemming om te starten met de bouw van 300 huizen in Beit El. Hiervoor was al drie jaar geleden een vergunning afgegeven, maar de benodigde toestemming van de regering ontbrak nog. Tegelijkertijd keurde de premier de bouw goed van honderden woningen in delen van Jeruzalem die over de Groene Lijn liggen. Ook voor een deel hiervan waren al eerder vergunningen afgegeven. Degene die de vergunningen verleent is de stad, in dit geval Jeruzalem. Om te starten met de bouw is toestemming nodig van de regering. Israel heeft Jeruzalem, anders dan de Westoever, geannexeerd. Die annexatie wordt in de rest van de wereld niet erkend.

De aankondiging van Netanyahu had het gebruikelijke effect: de woede van de kolonisten nam niet of nauwelijks af en de internationale gemeenschap, de VS voorop, toonde zich "ernstig bezorgd".

Beit El is een potentiele brandhaard als het ooit zou komen tot een vredesverdrag met de PA. Gesteld dat dit in grote lijnen het voorstel van Olmert uit 2008 zou volgen, dan zou Beit El mogelijk helemaal ontruimd moeten worden. De taferelen bij de sloop van de twee illegale gebouwen zijn maar een zwak voorproefje van wat er dan gebeurt. Anders dan bij de grote nederzettingenblokken dichtbij de Groene Lijn, zijn de bewoners geen mensen die gewoon een goedkope woning zochten. Beit El ligt iets ten noorden van Ramallah diep in de Westoever (klik op het kaartje hierboven voor een vergroting). De naam betekent: Huis van God. Het is in 2010 gesticht door aanhangers van de Groot Israelgedachte die speciaal op die plek willen wonen: dit is volgens hen de plek die op 71 plaatsen in de Tora wordt genoemd als de plaats waar Jacob droomde van de ladder naar de hemel. Deze plek ligt volgens hen in de eerste plaats in het stamgebied van Benjamin, en dat dit nu de Westoever is vinden zij van ondergeschikt belang.

Bij de ontruiming van nederzettingen in de Gazastrook in 2005 heeft Israel laten zien dat confrontaties tussen het leger en bewoners geen beletsel zijn voor de uitvoering van zijn beleid. Die ontruimingen en andere die daarop volgden waren echter voor de bewoners en vooral de soldaten die ze mogelijk moesten maken zeer traumatisch.