Rentemarges op hypotheken met langere rentevaste perioden (5 jaar vast of langer) zijn in mei fors gedaald, zo blijkt uit de Eigen Huis Rentebarometer. In mei was er sprake van een stijging van de financieringskosten, maar bleef de hypotheekrente stabiel. Hierdoor is de winstmarge voor de rentevaste periode van 10 jaar gedaald met 0,31 procentpunt. De overwinst bedraagt in mei 0,49 procentpunt. Voor langere rentevaste perioden zien we hetzelfde beeld. Veruit de meeste aanvragers van een nieuwe hypotheek kiezen voor een rentevaste periode van 10 jaar of langer. Vanaf juni zijn er wel rentestijgingen. De meeste banken verhoogden hun lange rente met 0,1 of 0,2 procentpunt. De toekomst moet dan ook uitwijzen of de daling van de marge structureel is of slechts van tijdelijke aard.

Vereniging Eigen Huis ziet twee redenen voor de daling van de winstmarge. Ten eerste ondervinden de grote banken op de langere rentevaste perioden steeds meer concurrentie van verzekeraars en pensioenfondsen. Directeur Rob Mulder: "We zien al enige tijd dat de top drie grote banken marktaandeel verliezen ten opzichte van verzekeraars en pensioenfondsen. Om het marktaandeel op peil te houden kunnen de grote banken de gestegen tarieven op de kapitaalmarkt niet ineens doorrekenen in de hypotheekrente. Verzekeraars en pensioenfondsen worden in mindere mate getroffen door de gestegen kosten omdat zij minder afhankelijk zijn van financiering op de kapitaalmarkt."

Ten tweede leidt een renteverhoging vaak tot een extra belasting van de acceptatie- en beheerafdelingen van de banken. Mensen willen namelijk nog snel profiteren van de lagere tarieven. "Deze drukte was al groot vanwege de aanscherping van de leennormen per 1 juli en de grote hoeveelheid verzoeken van bestaande klanten om het bestaande rentecontract open te breken (oversluiten en rentemiddeling). Door de rente geleidelijk te verhogen ten koste van de marge ontstaat er minder onrust in de markt en minder werkdruk bij de bank." De Eigen Huis Rentebarometer geeft aan dat de financieringskosten voor de kortere rentevaste perioden in mei niet of nauwelijks zijn gestegen. Dit kan verklaren waarom we recent een stijging hebben gezien van de rente voor langere vaste perioden en niet van rente die voor kortere perioden wordt vastgezet.

Uitleg en verantwoording Eigen Huis Rentebarometer

De Eigen Huis Rentebarometer wordt maandelijks in opdracht van Vereniging Eigen Huis samengesteld door de Universiteit van Amsterdam en laat de overwinsten bovenop de 'historisch normale winst' zien die banken en andere geldverstrekkers verdienen op de hypotheekrente. Bedroeg de gemiddelde overwinst in maart en april van dit jaar nog respectievelijk 0,91 en 0,74 procentpunt, in mei van dit jaar werd er gemiddeld nog 0,51 procentpunt extra winst gemaakt op hypotheken. Dit betekent dat kopers en bezitters van een eigen woning bij het afsluiten of herzien van een hypotheek van 200.000 euro gemiddeld maandelijks nog wel 85 euro bruto meer betalen dan nodig is als de normale winstopslag zou worden berekend.