Laatmiddeleeuwse knopen


16 augustus t/m 1 november 2015

Knopen uit de 14de-17de eeuw (collectie Rijksmuseum van Oudheden)Knopen uit de 14de-17de eeuw (collectie Rijksmuseum van Oudheden)
Metalen knopen op een jurk - portret van Margaretha van Parma door Anthonis Mor, 1562 (Berlijn, Gemaeldegalerie)Metalen knopen op een jurk - portret van Margaretha van Parma door Anthonis Mor, 1562 (Berlijn, Gemaeldegalerie)
Rij knoopjes aan damesmouwen - grafbeeld van Marguerite de Dampierre, 1315 (Louvre, Parijs))Rij knoopjes aan damesmouwen - grafbeeld van Marguerite de Dampierre, 1315 (Louvre, Parijs))

In een speciaal voor de pop-up Muaseumshop ingerichte vitrine is vanaf 16 augustus 2015 een collectie versierde knopen uit de Late Middeleeuwen te zien.

De knopen:

* zijn gemaakt van tin-lood (zilverkleurig) en messing (goudkleurig);
* dateren uit de periode van de veertiende t/m de zeventiende eeuw;
* zijn gevonden in de uiterwaarden tussen Vianen en Gorinchem, bij de steenfabriek van Hagestein (bij Vianen), op het eiland Rozenburg (bij Maassluis) en in de Maas bij Alem;
* zijn afkomstig uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden.

Laatmiddeleeuwse knopen

Knopen dienden om kleding vast te maken en tegelijk als versiering. In de Late Middeleeuwen werden knopen belangrijk, toen de mode veranderde. Vanaf de veertiende eeuw kwamen op jurken, jasjes, mouwen, manchetten en kragen vaak reeksen van dezelfde knopen voor. Soms zijn dure knoopjes van
ivoor gebruikt. Maar de meeste waren gegoten in goedkope legeringen, zoals tin-lood en messing. Deze knopen zijn veel kwijtgeraakt en weggegooid, zodat ze in onze tijd soms met handenvol zijn opgegraven.

Bolle knopen met versieringen

Knopen uit de periode van de veertiende t/m de zeventiende eeuw zijn bol van vorm. Ze werden op het kledingstuk vastgezet met een oog aan de achterkant. Soms zijn knoop en oog uit een stuk, maar vaak is het oog van een ander metaal gemaakt en later eraan vast gesoldeerd. Ze zijn vrijwel altijd
versierd, met in het midden bijvoorbeeld een stip, bloem, Franse lelie, wapenschild of dier. Vaak wordt die afbeelding omgeven door een parelrand. Knopen werden ook in de vorm van een hart gemaakt, voor aan de mouw van een geliefde.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------