in Israel / door Mike Durand / op 17/07/2015 om 15:10 / Tags: Gaza, IDF, Turkije, VN

Het International Strafhof (ICC) gaat voor het eerst in zijn geschiedenis een zaak heropenen die al was afgedaan: het enteren van de Mavi Marmara in 2010. Dit besloot het ICC donderdag 17 juli. Israel heeft ontstemd gereageerd op het opvallende besluit. Het door de VN gesponsorde Palmer rapport sprak Israel en de soldaten juist vrij van het plegen van oorlogsmisdaden en eerder oordeelde het ICC dat het `niet zwaar genoeg' was. Tien Turkse burgers werden gedood tijdens een actie van Israelische commando's om het protestschip Mavi Marmara tegen te houden in haar poging de zeeblokkade te doorbreken bij Gaza.

Na het incident met de Gaza-flotilla, waarbij de Turkse activisten om het leven kwamen en vele Israelische commando's met stokken en stalen pijpen werden aangevallen en verwond, ontstond een grote diplomatieke rel met Turkije en de banden tussen Israel en Turkije werden zelfs bevroren. Sindsdien zijn de relaties weer wat verbeterd en is er ook een regeling overeengekomen tussen Turkije en Israel die compensatie biedt aan de Turkse families van dodelijke slachtoffers van het incident. Totale normalisatie van de diplomatieke betrekkingen zou voor de deur staan, ondanks het sterke anti-Israelstandpunt van Erdogan. Ook (inter)nationale onderzoeken naar het incident, Palmer (VN) en Turkel (Israel), kwamen tot de conclusie dat de Israelische soldaten geen oorlogsmisdaden hebben gepleegd.

IFrame

Bron: IDF/YouTube

Toen de zaak in 2013 door de Comoren naar voren werd gebracht bij het ICC, besloot de hoofdaanklager Fatou Bensouda geen onderzoek te openen. Bensouda zag hiertoe geen gronden. Daarom is het besluit tot heropening zo verwonderlijk. Het is hiermee ook de eerste maal in het bestaan van de ICC dat de vooronderzoekskamer een heropening van een afgewezen zaak gelast.

De twee ICC rechters die deze actie voorstaan, rechter Joyce Aluoch uit Kenia en rechter Cuno Tarfusser uit Italie, zijn dan ook van mening dat Bensouda die het verzoek afwees de zaak beter had moeten overwegen. De rechters zijn van mening dat de dodelijke slachtoffers zijn gevallen door "systematisch ofwel het gevolg zijn van een weloverwogen plan of beleidskeuze om aan te vallen, te doden of verwonden van burgers." Een ICC-rechter uit Hongarije, Peter Kovacs, liet hierop een totaal andere mening horen en zei dat de slachtoffers op de Mavi Marmara blijkbaar zijn gevallen door "een wettelijk toegestane actie in samenhang met de bescherming van de geldende blokkade," waarvan hij stelt dat dit een de facto legale wettelijke maatregel is (dit is precies de conclusie van de VN-commissie Palmer).

De Israelische premier Netanyahu veroordeelde het besluit tot heropening van de zaak voor het ICC en wijst de instantie erop dat er momenteel talloze zware oorlogsmisdaden plaatsvinden in het Midden Oosten. Netanyahu komt tot de conclusie dat het ICC ervoor "kiest om Israel aan te pakken op grond van cynische en politieke redenen." Minister van Defensie Moshe Ya'alon noemde de uitspraak 'hypocriet' en 'schandalig.'