Utrecht, 17 juli 2015

Wetenschappers kunnen eigen onderzoek uitvoeren

28 jonge Utrechtse onderzoekstalenten krijgen Veni-subsidie

Samenvatting

Achtentwintig recent gepromoveerde wetenschappers van de Universiteit Utrecht, UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut hebben van NWO een Veni-subsidie gekregen. De jonge onderzoekers krijgen ieder maximaal 250.000 euro waarmee ze gedurende drie jaar een eigen onderzoek kunnen uitvoeren.

In totaal kende NWO 167 Veni-beurzen toe aan Nederlandse onderzoekers. Zij krijgen het geld vanwege hun talent voor het doen van vernieuwend wetenschappelijk onderzoek en zijn vrij om hun onderzoeksonderwerp te kiezen. Hoewel de Veni-onderzoekers aan het begin van hun carriere staan, hebben ze al wel aangetoond dat zij een groot talent hebben voor het doen van wetenschappelijk onderzoek. Veni-onderzoekers zijn maximaal drie jaar geleden gepromoveerd.

Vernieuwingsimpuls

De Veni-subsidie maakt onderdeel uit van de Vernieuwingsimpuls van NWO, bestaande uit Veni, Vidi en Vici. Hiermee biedt NWO wetenschappers in verschillende stadia binnen hun carriere de mogelijkheid om grensverleggend onderzoek te doen.

Alle Utrechtse Veni's op een rij:

Behaviour and molecular signature of neural stem cells, and changes occurring during aging

Benedetta Artegiani - Hubrecht Instituut

Stem cells in the brain produce neurons throughout life. However, distinct subtypes of neural stem cells could contribute differently to this process. I will distinguish those different subtypes, study their behaviour, identify molecules responsible for their specific functions and I will investigate how those properties are changed with aging.

Overeenstemming tussen klimaat en regionaal zeespiegel verandering

Bas de Boer - Betawetenschappen

In de komende eeuw zullen de ijskappen op Antarctica en Groenland een significante bijdrage leveren aan de stijging van de zeespiegel. In dit project simuleer ik het klimaat, de ijskappen en de regionale zeespiegel tegelijk voor het Laat Pliocene, om de gevolgen van een warmer klimaat beter te begrijpen.

Intravital stem cell imaging to reveal the cellular processes that drive colorectal tissue homeostasis and tumour initiation

Saskia Ellenbroek - Hubrecht Instituut

Onze darmwand wordt continue ververst door stamcellen die dagelijks delen. Deze stamcellen blijken te strijden om de beste plek. De onderzoekers gaan deze stamcelstrijd nu in kaart brengen door te filmen in darmen met gezonde cellen en cellen met kankerveroorzakende mutaties.

Capturing short-lived treats of the earth's magnetic field

Lennart de Groot - Geowetenschappen

Het aardmagneetveld beschermt tegen kosmische straling die bijvoorbeeld de communicatie met vliegtuigen en satellieten kan storen. De veldsterkte is het afgelopen millennium 25% afgenomen, maar hoe het aardmagneetveld zich op korte tijdschalen precies gedraagt is onbekend. Ik stel voor om dit gedrag op een nieuwe manier in kaart te brengen.

Modelling meltwater retention in the Greenland ice sheet

Stefan Ligtenberg - Betawetenschappen

In de Groenlandse sneeuwlaag is recent een waterlaag ontdekt, met twee keer de oppervlakte van Nederland, die zorgt voor een vertraagde bijdrage van smeltwater aan zeespiegelstijging. In dit project ontwikkel ik een gekoppeld sneeuw-smeltwatermodel om de stroming van vloeibaar water van het oppervlak, door deze waterlaag, richting oceaan te simuleren.

Vette vertroosting van een gestresst brein

Frank Meye - UMC Utrecht

Na stress eten veel mensen junkfood om te `ontstressen'. In een samenleving met een overdaad aan stress en eten, verhoogt dit echter de kans op obesitas. Dit onderzoek meet elektrische signalen tussen specifieke hersengebieden betrokken bij voedselbeloning, om te kijken hoe stress dit systeem zodanig beinvloedt zodat we gaan overeten.

Taking a shine to industrial catalysts

Gareth Whiting - Betawetenschappen

Catalysts and their rational design are of vital importance to improve the efficiency in the production of many of our everyday needs, such as transportation fuels and chemicals. This project aims to use advanced tools to understand processes in industrial-scale catalysts in detail. This will shed light on how to improve their design.

Real-time studies at the nanoscale of the liquid-phase synthesis of zeolite-based catalysts

Jovana Zecevic - Betawetenschappen

Het maken van verbeterde en nieuwe katalysatoren is nodig om meer en hogere kwaliteit brandstoffen te verkrijgen. Om te weten wat er gebeurt wanneer katalysatoren gemaakt worden, willen onderzoekers voor de eerste keer dit proces in `real time' op nanometerschaal volgen.

Dynamical neural networks in health and disease: panta rhei

Willem Otte - UMC Utrecht

Voor het begrip van de functie en werking van netwerken is inzicht in dynamische veranderingen, met name in de centrale knooppunten, van cruciaal belang. Ik ga deze dynamiek met een nieuwe methode karakteriseren in het brein, een complex en snel veranderend netwerk bij uitstek, in gezonde staat en na hersenschade.

Why do some epidemic diseases lead to hatred? An investigation into the impact of economic inequality on the extent of blame, persecution, hatred, and violence after early modern plagues in the Northern Low Countries

Daniel Curtis - Geesteswetenschappen

Epidemics throughout history have led to hatred and fear: from the Black Death and cholera to HIV/AIDS and Ebola. However, epidemic disease could also act as a cohesive force for communities. This project investigates the reasons behind divergent social responses by focusing on plague in the early modern Low Countries.

Young connected migrants. Comparing digital practices of young asylum seekers and expatriates in the Netherlands

Koen Leurs - Geesteswetenschappen

Jeugdige asielzoekers en expats hebben digitaal contact met hun thuisland en aankomstland. Ik vergelijk ervaringen van jonge Somaliers, Syriers, Amerikanen en Indiers in Nederland om te achterhalen of internet gebruik leidt tot segregatie of integratie. Het onderzoek omvat interviews, online en offline observaties en analyseert smartphones als een broekzakarchief met betekenisvolle foto's.

The quantified self: a history (1850-present)

Fenneke Sysling - Geesteswetenschappen

Al vanaf de negentiende eeuw meten mensen hun lichaam om meer over zichzelf te weten te komen. Dit onderzoek laat zien hoe mensen deze kwantificering overnamen uit de wetenschap en op individueel niveau toepasten en hoe dit onze identiteit gevormd heeft.

De rechtspraak onder een vergrootglas: kan transparantie bijdragen aan legitimiteit?

Stephan Grimmelikhuijsen - Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

Transparantie zou leiden tot meer steun van burgers voor de rechtspraak. Critici menen echter dat transparantie de rechtspraak kwetsbaar maakt voor gemakkelijke kritiek: daarmee kan de legitimiteit juist afnemen. In dit project onderzoek ik wanneer, hoe en waarom transparantie bijdraagt aan de gepercipieerde legitimiteit van de rechtspraak.

Learning to identify risks of new technologies

Jarno Hoekman - Geowetenschappen

Innovaties bieden oplossingen voor maatschappelijke problemen maar brengen ook vaak nieuwe risico's voor gezondheid en milieu met zich mee. De onderzoeker focust op farmaceutische innovaties en bestudeert hoe overheden, bedrijven, artsen en patienten leren om bijwerkingen van geneesmiddelen te ontdekken. Hij draagt zo bij aan efficiente besluitvorming en veilige behandeling.

Zorg voor en ontwikkeling van publieke waarde

Eva Knies - Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

Eisen die aan kwaliteit van zorg en onderwijs worden gesteld veranderen. Dit onderzoek gaat na wat volgens betrokkenen (gebruikers, medewerkers, managers) goede dienstverlening is in verpleeghuizen en scholen, en hoe dit kan worden gerealiseerd.

Creativiteit stimuleren, ook als het even tegenzit

Marieke Roskes - Sociale wetenschappen

Mensen die bang zijn om te falen gaan vaak voorzichtig en systematisch te werk. In combinatie met angst voor mislukking maakt dit het moelijk om creatieve ideeen te bedenken, terwijl die dan juist ontzettend nuttig kunnen zijn. Dit onderzoek test interventies om creativiteit te stimuleren, ook als het even tegenzit.

Race tegen de robot?

Anna Salomons - Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

Technologische vooruitgang is de motor van onze economische groei, maar vereist ook belangrijke aanpassingen van onze samenleving. Dit project onderzoekt de effecten van de Digitale Revolutie op arbeidsmarkten, zoals ten gevolge van automatisering door robots en andere digitale technologieen: deze effecten worden zowel theoretisch gemodelleerd als empirisch geschat.

Enacting the coal enclave: corporate sovereignty in central Mozambique

Nikkie Wiegink - Sociale Wetenschappen

Transnationale bedrijven worden gezien als een duurzaam alternatief voor ontwikkelingssamenwerking, maar tegelijkertijd lijken zij de rol van de staat te verzwakken. Dit etnografische onderzoek in en om een steenkolenmijn in Mozambique bevraagt hoe deze dynamieken bijdragen aan de soevereine positie van transnationale bedrijven in marginale gebieden van hulpbron-rijke staten.

On target: MRI-geleide radiotherapie voor bewegende tumoren

Sjoerd Crijns - UMC Utrecht

De geintegreerde MRI/versneller introduceert mogelijkheden om de nauwkeurigheid van radiotherapie voor kankerpatienten sterk te verbeteren. In dit onderzoek worden nieuwe MRI methoden ontwikkeld die de basis vormen voor bewegingscorrecties tijdens behandeling van tumoren die bewegen door bijvoorbeeld ademhaling.

Investigating the geochemical and electrochemical controls on the formation, stability, and arsenic uptake mechanism of mixed valent Fe(II,III) phases generated by Fe(0) electrocoagulation Case van Genuchten - Geowetenschappen Researchers will investigate the formation, stability, and arsenic removal efficiency of unique Fe(II,III) minerals generated by Fe(0) electrocoagulation (EC), which is a novel, low-cost arsenic treatment technology. This research can lead to technological breakthroughs that increase dramatically the likelihood of sustained EC system operations in poor arsenic-affected rural communities.

Nanomedicijn behandeling en diagnostische test voor prostaatkanker

Ro van der Meel - UMC Utrecht

Prostaatkanker is wereldwijd een van de dodelijkste vormen van kanker bij mannen. Dit onderzoek heeft als doel om een tumorgerichte nanomedicijn behandeling voor castratieresistente prostaatkanker te ontwikkelen, ondersteund door een begeleidende diagnostische test op basis van kleine celmembraanblaasjes afkomstig uit bloed- en urinemonsters.

Het reguleren van cannabisfabrieken bij psychose

Matthijs Bossong - UMC Utrecht

Onze hersenen bevatten cannabisfabrieken die een rol spelen in ons afweersysteem. Bij patienten met psychose werken deze fabrieken niet goed. Dit onderzoek gaat bestuderen hoe het reguleren van cannabisfabrieken van patienten leidt tot een beter functioneren van het afweersysteem en een afname in psychotische klachten.

Families als de hoeksteen van de rotavirusepidemie

Patricia Bruijning-Verhagen - UMC Utrecht

Jonge kinderen en hun gezinnen spelen een centrale rol in de verspreiding van rotavirus, de belangrijkste oorzaak van ernstige buikgriep op de kinderleeftijd. Deze studie onderzoekt de verspreiding van rotavirus onder jonge gezinnen en bepaalt aan de hand van wiskundige modellen hoe vaccinatie de verspreiding van rotavirus buikgriep kan verminderen.

Voorkomen van diagnostische fouten bij ouderen met een longembolie verdenking

Geert-Jan Geersing - UMC Utrecht

Omdat de symptomen bij ouderen soms mild zijn, wordt bij hen een longembolie vaak gemist. Iedereen verwijzen voor een scan is ook onveilig. De uitslag kan onduidelijk zijn waardoor dan onnodig bloedverdunners worden gegeven, terwijl dat gevaarlijk is. De onderzoekers ontwikkelen methodes om beide vormen van diagnostische fouten te voorkomen.

Repairing defective genes in mini-livers

Helmuth Gehart - Hubrecht Instituut

Many liver diseases are caused by faulty DNA sequences in liver genes. Researchers plan to isolate liver stem cells from patients and repair the incorrect sequence in their genome. Subsequently, the team wants to show that the corrected cells can be injected into a damaged liver and repair the organ.

Teaching immune cells to kill cancer

Kai Kretzschmar - Hubrecht Instituut

Tumours contain immune cells that can recognise and destroy cancerous cells. However, tumour cells often disguise as normal cells to escape this destruction. The researcher aims to develop a method to culture mini-tumours (`organoids') with immune cells to screen for new factors stimulating tumour destruction by immune cells.

Hoe eerder, hoe beter - richten op mitochondriale ROS als een vroegtijdige interventie bij systemische sclerose

Wioleta Marut - UMC Utrecht

De onderzoekers zullen onderzoeken hoe het gebrek van zuurstof een proces initieert dat leidt tot de ontwikkeling van de ziekte systematische sclerose. Een beter begrip van dit proces zal leiden tot de ontwikkeling van nieuwe medicatie en verbeterde zorg voor deze patienten.

Bacterien werken op je longzenuwen

Marieke van Zoelen - UMC Utrecht

Bacteriele longsepsis is een levensbedreigende infectieziekte. De onderzoekers bestuderen de ontstekingsreflex in de long door vast te stellen hoe zenuwuiteindjes in de long bacterien kunnen herkennen en vervolgens de schadelijke longontsteking afremmen en, tenslotte, hoe dit als aangrijpingspunt voor een nieuwe behandelingsstrategie in de strijd tegen longsepsis gebruikt kan worden.