MH17: een jaar na de dag

door Michiel Servaes op 17 juli 2015

'Life had so much more to offer you. The world is but a dream so there ain't no such thing as a dream come true.' Met die rake woorden en met zijn ingetogen vertolking van het nummer 'Beautiful' ontroerde Douwe Bob de aanwezigen bij de nationale herdenking MH17 afgelopen najaar diep. Alles draaide die dag om de herinnering aan de 298 levens, sommige nog ontzettend jong, die enkele maanden daarvoor zo abrupt afgebroken waren.

Nu is het opnieuw 17 juli. Iedereen die ooit een dierbare heeft verloren weet hoe zwaar het is. Net als bij de eerste verjaardag of tijdens die eerste, lege feestdagen, kan alleen het naderen van de fatale datum je al bij de keel grijpen. Haarscherpe herinneringen over hoe je het hoorde, waar je was en hoe je het nieuws met anderen deelde. Ik merkte dat het me zelf al moeite kostte om de afgelopen dagen naar de diverse terugblikken op televisie te kijken, dus kan me alleszins voorstellen hoe loodzwaar het voor de nabestaanden moet zijn.

Zelf was ik thuis op die juli-dag vorig jaar, een beetje aan het klussen, Radio Tour de France op de achtergrond. En toen plots het nieuws en in verbijstering de hele avond aan de buis gekluisterd. De volgende dag had ik in Den Haag met EP-collega Kati Piri en internationaal secretaris Kirsten Meijer afgesproken. Daar hoorden we dat niet alleen ons Eerste Kamerlid Willem Witteveen, maar ook Kati's oud-collega's Wim Bakker en Pim de Kuijer tot de slachtoffers behoorden. Een beetje verdoofd liepen we in de felle zomerzon van het Plein naar het ministerie van Veiligheid en Justitie om daar het condoleanceregister te tekenen.

Gek genoeg herinner ik me van die eerste periode na de MH17-ramp, naast alle indrukwekkende beelden en emoties, vooral de eensgezindheid en saamhorigheid. In heel Nederland, maar ook onder collega's in de Tweede Kamer. Eerst hielden we achter de schermen met elkaar contact, daarna kwam de Vaste Kamercommissie Buitenlandse Zaken in een aantal ingelaste overleggen met de betrokken bewindspersonen bijeen. Samen waren we ook aanwezig op vliegbasis Eindhoven bij de indrukwekkende aankomst van de slachtoffers.

We spraken daarna vaker in de Kamer over aanloop en nasleep van de aanslag, maar later dit jaar, wanneer de Onderzoeksraad en het Openbaar Ministerie hun resultaten presenteren, zullen de echte discussies gevoerd worden: welke consequenties verbinden we aan hun bevindingen? Hoe organiseren we de berechting en de uitlevering van de verdachten? En hoe gaan we in de toekomst met Poetin's Rusland om? Pittige keuzes met mogelijk grote gevolgen voor Nederland en Europa. Keuzes waarover het debat straks in alle scherpte gevoerd moet worden, ook door de Partij van de Arbeid.

Vandaag draait het daar echter niet om. Vandaag maakt de politiek weer plaats voor het persoonlijke, voor het verdriet en voor de herinnering. Nu het weer 17 juli is hoop ik op dezelfde eensgezindheid en saamhorigheid als vorige zomer toen heel Nederland om de nabestaanden heen ging staan. Het is ook een moment om stil te staan bij het werk van de repatrieringsploeg, van de onderzoekers, van de hulpverleners en van alle anderen die zich het afgelopen jaar, soms onder moeilijke omstandigheden, hebben ingezet.

En omdat ik op dit soort dagen niet zonder muziek kan, zal ik nogmaals luisteren naar Douwe Bob. 'And your name won't be forgotten and your words won't be in vain', zingt hij troostend. Want al moeten we onze partijgenoten en alle andere slachtoffers missen, vergeten zullen we hen nooit.