Niet meedoen is belangrijker dan winnen
* Naar de inhoud
* Naar het servicemenu
* Naar de navigatie
Nationaal Archief. Collectie, tentoonstellingen en activiteiten
Home >> Over ons >> Nieuws en pers >> Nieuwsarchief >> Niet meedoen is belangrijker dan winnen
Niet meedoen is belangrijker dan winnen
14 juli 2015
Den Haag
`Meedoen is belangrijker dan winnen' is een veelgehoorde leus op de Olympische Spelen. Maar soms kan juist het niet meedoen een veel belangrijkere kwestie lijken. De Olympische Spelen van 1980 in Moskou worden het toneel van een machtsstrijd waarin sport en politiek niet te scheiden zijn.
Verenigde Staten versus de Sovjet-Unie
Eind december 1979 valt de Sovjet-Unie Afghanistan binnen, tot groot afgrijzen van de Amerikaanse president Jimmy Carter. Het verkiezingsjaar komt eraan waarin hij hoopt gekozen te worden voor een tweede termijn en zijn reactie is dan ook fel en emotioneel. In een toespraak noemt hij de inval:
'de ernstigste bedreiging voor de vrede sinds de Tweede Wereldoorlog'. Vanuit Amerika worden meerdere sancties tegen de Sovjet-Unie afgekondigd waaronder een boycot van de Olympische Spelen in Moskou.
Moet Nederland de boycot volgen?
De Nederlandse regering heeft wel oren naar de boycot zoals de Amerikanen die hebben ingesteld en verzoeken het Nederlands Olympisch Comite (NOC) om ook geen Nederlandse sporters naar de Spelen in Moskou af te vaardigen. Hoewel een meerderheid van de Tweede Kamer zich bij dat verzoek aansluit,
wordt wel te kennen gegeven dat het NOC en de daarbij aangesloten sportbonden en sporters zelf de vrijheid hebben om hierover te beslissen. Dat is een andere instelling dan die van de Verenigde Staten waar Carter alle sporters het strikte verbod oplegt naar de Olympische Spelen te gaan. Wie
wel naar Moskou afreist, raakt zijn zelfs zijn paspoort kwijt!
Het NOC in dubio
Het NOC worstelt met deze kwestie, in een memo van 8 april 1980 worden zoveel mogelijk voor- en nadelen naast elkaar gezet. Het uitgangspunt is dat sport en politiek gescheiden moeten blijven. Maar hoe kan de sportwereld afstand nemen van dit maatschappelijke vraagstuk terwijl de sportwereld
er een wezenlijk onderdeel van uitmaakt?
Het is geen geheim dat de regering van de Sovjet-Unie sport als een instrument gebruikt om politieke doeleinden te verwezenlijken. Zonder enig protest afreizen naar Moskou zou dus een verkapte goedkeuring van het Sovjetbeleid zijn.
Sporters kiezen zelf
Het NOC concludeert dat de impact van een boycot van de Spelen door Nederland gering is. De impact op de sporters, die zich al jaren hierop voorbereiden, zou des te groter zijn. Er wordt besloten dat elke sporter zelf mag beslissen of hij gaat of niet en er wordt niet deelgenomen aan de
openingsceremonie. De hockeyers en de ruiters blijven thuis. Niet direct uit politieke overweging maar het toernooi is in hun sporten dusdanig verzwakt door de boycot, dat het geen zin heeft om mee te doen. Uiteindelijk gaan 75 Nederlandse sporters naar Moskou en wint Nederland drie medailles.
Slechts 80 landen nemen deel aan de Spelen in Moskou, het laagste aantal sinds 1956. Het is niet verwonderlijk dat de Sovjet-Unie de meeste prijzen in de wacht sleept nu Amerika de grote afwezige is. Maar voor de Verenigde Staten was niet meedoen belangrijker dan winnen.
Nationaal Archief
2.19.124 Nederlands Olympisch Comite, inv.nr.1123
E. van Arem, Goud Zilver Brons: alle Oranje medaillewinnaars op alle Olympische Spelen, (Amsterdam 2008) Signatuur 156 E 17