Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft een brief over de vaststelling van de eerste set brancheverduurzamingsplannen met hoogst haalbare doelen naar staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu gestuurd. Het betreft de plannen van de branchegroepen Groenten en Fruit, Levensmiddelen (inclusief diervoeding) en Thuiswinkel. Ook het deelplan 'r-PET 2018-2022' van de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters en Sappen is door het KIDV getoetst en aan de staatssecretaris teogestuurd.

In een brancheverduurzamingsplan staat welke maatregelen het bedrijfsleven treft om de zogenoemde productverpakkingscombinaties binnen verschillende sectoren (verder) te verduurzamen. Het bedrijfsleven doet dit door hoogst haalbare doelen te stellen, eerst voor het jaar 2018 en daarna ook voor 2022. Het opstellen van brancheverduurzamingsplannen is door de rijksoverheid, het verpakkende bedrijfsleven en de Nederlandse gemeenten afgesproken in de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013-2022. Branches dragen zelf verantwoordelijkheid voor de totstandkoming van de plannen. Het KIDV heeft hiervoor een methodiek ontwikkeld en de branches in het proces ondersteund. Ook stelde het KIDV een onafhankelijke commissie in - bestaande uit vier wetenschappers van vier verschillende universiteiten - om de hoogst haalbare doelen te toetsen.

Het KIDV ontwikkelde in 2013 de aanpak en methodiek, waarna de branches in 2014 zijn begonnen met het opstellen van de brancheverduurzamingsplannen en de hoogst haalbare doelen. Volgens de KIDV-methodiek baseren zij zich daarbij op de prestaties van koplopers uit de branches. Deze resultaten zijn de uiteindelijke lat voor het peloton. Hester Klein Lankhorst, directeur van het KIDV: "Deze aanpak werkt. Samen met branches en bedrijven brengen we een nieuwe beweging op gang, waarin koplopers met hun prestaties stimuleren dat steeds meer bedrijven tot 'het peloton' toetreden. De brancheverduurzamingsplannen zorgen er voor dat branches en bedrijven het onderwerp nadrukkelijk op de agenda zetten. Waar het verduurzamen van verpakkingen eerst vooral iets was van verpakkingskundigen, wordt het nu besproken in de 'boardroom' van branches en bedrijven. Van de directiekamer tot de werkvloer zijn meer mensen bezig met beter en duurzamer verpakken en dragen ze bij aan de circulaire economie. Niet in de laatste plaats omdat het in de plannen gaat om extra inspanningen bij het ontwikkelen van verpakkingen, naast de doelen die in de raamovereenkomst al zijn gesteld over het recyclen van verpakkingsmateriaal."

Impact

Op basis van de eerste set brancheverduurzamingsplannen stelt het KIDV dat deze vooral impact hebben op:

- Meer inzet van duurzaam beheerde en gecertificeerde grondstoffen, zoals FSC.

- Verhoging van het aandeel secundaire grondstoffen in

verpakkingen, zoals in kunststof flessen en bakjes.

- Vermindering van de hoeveelheid gebruikte grondstoffen door

optimalisatie, onder meer van verpakkingsvolume.

- Optimalisatie van verpakkingen voor recycling, door inzet van

mono materialen.

- Toepassing van recyclinglogo's op verpakkingen zodat consumenten

hun verpakkingen beter gescheiden kunnen aanbieden.

In de praktijk leiden de brancheverduurzamingsplannen er bijvoorbeeld toe dat er meer gerecycled PET in flessen en bakjes wordt toegepast en dat flessen en zuivelbekers lichter worden. Ook folies voor groenten en fruit worden lichter gemaakt of deze worden vervangen door alternatieven die de houdbaarheid van de producten verlengt. Onderzocht wordt hoe de loze ruimte in verzenddozen vanaf 2016 kan worden verminderd. Verder zorgt het gebruik van meer mono-materialen dat consumenten verpakkingsafval makkelijker kunnen scheiden. Ook kunnen consumenten straks makkelijker zien bij welk afval ze verpakkingen kunnen weggooien.

Onderzoeken

Uit de eerste set brancheverduurzamingsplannen komt ook naar voren dat branches en bedrijven op een aantal onderdelen behoefte hebben aan meer kennis. Het gaat dan bijvoorbeeld om de brede en duurzame inzet van biobased kunststoffen, de verbetering van de recycling van aluminium en het verlagen van de milieu-impact door gebruik te maken van alternatieve materiaalsoorten. Deze onderzoeken worden door de branches zelf opgepakt of in overleg met het KIDV opgenomen in het wetenschappelijk onderzoeksprogramma van het kennisinstituut. De uitkomsten vormen input voor de volgende serie plannen die in 2017 worden opgesteld met de hoogst haalbare doelen voor de periode 2018-2022, zodat daarbij nog grotere stappen kunnen worden gezet.

Vervolg

Op dit moment wordt nog een aantal plannen door de toetsingscommissie getoetst. Het KIDV verwacht in het najaar een tweede set plannen aan de staatssecretaris te kunnen aanbieden, gevolgd door een derde set aan het einde van het jaar.