De automatische gezichts- en emotieherkenning ontwikkelt zich razendsnel. Computers kunnen echte emoties onderscheiden van gespeelde emoties. Maar hoewel beleidsmakers, juristen, technici en ethici de ontwikkelingen volgen, is in Nederland een debat nog niet op gang gekomen. Dat blijkt uit een verkennende studie van het Rathenau Instituut. Het instituut sprak met experts en zette de bestaande toepassingen op een rij.

Voetbalclub ADO weert hooligans aan de poort met behulp van camerabeelden. Wetenschappers kunnen foto's van voorbijgangers automatisch koppelen aan Facebookprofielen. En als je alcohol wilt kopen in een supermarkt in Klundert vergelijkt een computer camerabeelden met pasportfoto's.

De verkennende studie van het Rathenau Instituut laat zien dat databases groeien, toepassingsmogelijkheden toenemen en technieken verbeteren. Welke gevolgen heeft dat voor de maatschappij?

De manier waarop gegevens opgeslagen worden, beinvloedt bijvoorbeeld de privacy van de betrokkenen. Het maakt uit of de data lokaal of in een grote database komt en hoe ze is beveiligd. Zelfs de manier waarop de software 'getraind' wordt, heeft maatschappelijke gevolgen. Als er in de trainingsdatabase alleen blanke personen voorkomen, herkent het systeem individuen van een andere etniciteit minder goed.

Waar het in ons land tot nu toe stil blijft, voeren de Verenigde Staten volop discussie. Zo ontwikkelen bedrijven in Amerika gedragscodes en vinden er politieke hoorzittingen plaats over de impact van de technologie op privacy en andere burgerrechten. Het Rathenau Instituut wil met de verkenning een basis leggen voor een publieke discussie in Nederland. De komende tijd zal het instituut dieper op het onderwerp ingaan.

Over het Rathenau Instituut

Het Rathenau Instituut stimuleert de publieke en politieke meningsvorming over wetenschap en technologie. Daartoe doet het instituut onderzoek naar de organisatie en ontwikkeling van het wetenschapssysteem, publiceert het over maatschappelijke effecten van nieuwe technologieen, en organiseert het debatten over vraagstukken en dilemma's op het gebied van wetenschap en technologie. Het onderzoek over gezichts- en emotieherkenning in Nederland sluit aan bij het thema Meetbare mens uit het werkprogramma van 2015-2016.

Publicatie

Janssen, A., L. Kool & J. Timmer, Dicht op de huid - Gezichts- en emotieherkenning in Nederland. Den Haag, Rathenau Instituut 2015 http://www.rathenau.nl/publicaties/publicatie/dicht-op-de-huid.html