Persbericht 6 juli 2015

Studenten van de Universiteit Maastricht (UM) hebben een NWO-subsidie van 27.000 euro ontvangen in het kader van de Topsector Chemie Studentencompetitie. Met het geld ontwikkelen ze een prototype voor een apparaatje dat het mogelijk maakt tandenknarsen gedurende de dag, ofwel `waakbruxisme' op te sporen. Het gaat om een nieuw device dat dit type tandenknarsen voor het eerst in kaart brengt buiten een lab-omgeving. Het team, dat als een van de vier winnaars van de NWO-competitie uit de bus kwam, presenteert op 6 juli een eerste, ruwe versie van het prototype op de conferentie Engineering of Functional Interfaces (EnFi) in Hannover. Naar verwachting is het eindproduct na de zomer klaar en worden de definitieve resultaten eind november gepresenteerd op de wetenschappelijke chemieconferentie CHAINS in Veldhoven.

Bruxisme

Gebitsslijtage (attritie) als gevolg van bruxisme (knarsen/klemmen) is naast caries en tandvleesziekten een derde grote bedreiging voor het gebit. Bruxisme kan zowel 's nachts (slaapbruxisme) als overdag (waakbruxisme) voorkomen. Waakbruxisme is gerelateerd aan psychosociale, psychopathologische factoren en komt veel voor bij mensen die stressgevoelig zijn of stressvolle bezigheden hebben. In totaal krijgt 20% van de bevolking ermee te maken. Desondanks wordt in onderzoek naar bruxisme vaak de aandacht gevestigd op de nachtsituatie, omdat tot op heden geen betrouwbare technologie bestaat voor het meten van waakbruxisme buiten een lab-omgeving. "Op dit moment is het moeilijk om bruxisme overdag te monitoren, omdat patienten een hele dag naar een lab moeten, waarbij ze aan allerlei apparatuur worden aangesloten. Dat is zowel oncomfortabel als inefficient, omdat het een belemmering vormt voor de dagelijkse activiteiten. Met het nieuwe device, dat bestaat uit een gemakkelijk in te brengen spalk, is dat verleden tijd", aldus het team bestaande uit studenten van het Maastricht Science Programme: Onno Akkermans, Mitch Sponck, Pegah Keshaniyan en Rebecca Buchanan-Schaefer.

Device met ingebouwde sensor

Het device is een mondstukje in de vorm van een spalk met een ingebouwde miniatuursensor (op basis van het geconjugeerde polymeer polypyrrole), die met grote gevoeligheid kan meten wanneer de onderste en bovenste kaak contact maken. De sensor neemt zowel het meest subtiele contact waar, als het krachtig op elkaar klemmen van de kaken. Het device verzamelt gedurende de dag informatie over het tandenknarsen en legt een patroon bloot, waardoor behandeling beter kan worden toegepast. Om de technologie te ontwikkelen zijn verschillende disciplines bij elkaar gebracht: scheikunde, tandheelkunde, natuurkunde/elektronica en biologie.

Van studentenproject naar gefinancierd onderzoek

Het initiatief voor het ontwikkelen van het apparaat komt van drs. Theo Kluskens, tandarts-gnatoloog en verbonden aan de afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie (MKA) van het Maastricht UMC+. Kluskens wil het device inzetten in nieuw onderzoek naar monitoring, preventie en behandeling van waakbruxisme. Een multidisciplinaire groep studenten van het Maastricht Science Programme kreeg, in opdracht van IDEE-MUMC+, het ingenieursbureau van Maastricht UMC+ dat innovatieve technologie ontwikkelt voor medisch onderzoek en zorg, een aantal maanden geleden de mogelijkheid om binnen een studentenproject het prototype te ontwikkelen. De eerste resultaten waren van dusdanige kwaliteit, dat besloten werd het idee verder uit te bouwen tot een kleinschalig gefinancierd onderzoekproject, waaraan het team verder kon werken buiten de opleiding. De subsidie van NWO geeft de studenten de mogelijkheid aankomende zomer het ruwe prototype uit te werken tot een volwaardig eindproduct.

Het Maastricht Science Programme is een selectieve driejarige bacheloropleiding in de natuurwetenschappen die studenten opleidt in de traditie van de "liberal arts and sciences". Studenten worden gestimuleerd om zich vrij te ontplooien binnen de biologie, scheikunde, natuurkunde, wiskunde en een aantal interdisciplinaire gerelateerde gebieden. Ze kunnen zelf hun curriculum samenstellen en daarmee ofwel specialiseren in een richting, ofwel meerdere richtingen op een unieke wijze combineren.

Topsector Chemie Studentencompetitie is een initiatief van NWO-Chemische Wetenschappen in samenwerking met Topsector Chemie en Akzo Nobel. Studententeams kunnen voorstellen indienen om in de zomermaanden een onderzoeksstage te doen met als doel om een creatieve oplossing te vinden voor een maatschappelijke of industriele uitdaging, met een sterk chemisch karakter. In totaal kreeg NWO voor de editie van 2015 negen voorstellen binnen, waarvan er vier werden gehonoreerd.

Noot voor de pers:

Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij Dr. Bart van Grinsven, tel. 0649911840, e-mail bart.vangrinsven@maastrichtuniversity.nl. De afdeling Marketing and Communications van de UM is bereikbaar via 043 388 5222, e-mail pers@maastrichtuniversity.nl. Voor urgente zaken buiten kantooruren: 06 245 57 245. Zie ook het Webmagazine voor interessant onderzoek aan de UM en volg ons op Twitter: @MaastrichtU.