Symbolische oplevering van de Schinveldse Es


Symbolische oplevering van de Schinveldse Es

Afgelopen woensdag 1 juli werd bij de Lammedam aan de rand van de Schinveldse Bossen het grootschalige landinrichtingsproject Schinveldse Es symbolisch opgeleverd. Gedurende dit langlopende project is het buitengebied van Onderbanken, oostelijk van de neutrale weg richting Koningsbosch
heringericht. Er is een betere verdeling van de beschikbare ruimte over de functies: landbouw, natuur en recreatie gerealiseerd.

Het gebied heeft in de afgelopen jaren een metamorfose ondergaan waarbij de ruimte niet alleen opnieuw ingedeeld is maar waar ook de groenstructuur sterk is verbeterd. Er zijn bomen langs de Heerenweg/Kinkenweg geplant en hagen op de veldwegen vanuit de woonkern richting de Schinveldse Bossen.
Daarnaast is binnen het plan tussen de Eindstraat en de neutrale weg een buffer aangelegd, voorzien van een wandelpad, om een verdere renaturering van de Rode Beek richting Etzenrade/Jabeek mogelijk te maken. Als sluitstuk van het project is aandacht besteed aan de cultuurhistorie van het
omvangrijke plangebied. In het gebied zijn op diverse plekken cortenstaal elementen geplaatst om te verduidelijken wat er in het verleden in het gebied is geweest. Enkele daarvan staan in de buurt van de Heringshof, een ander bij de Lammedam. Bij de Lammedam is aandacht besteed aan het
beleefbaar maken van de cultuurhistorie en wel door een brug te plaatsen die toegang geeft tot het met grachten omringde gebied. Binnen die grachten is het cortenstaal element geplaatst welke iets van de geschiedenis van deze plek verraadt.

De Lammedam

De Lammedam is wel een bijzonder markante plek in de geschiedenis van het buitengebied van Schinveld. In de archieven lezen we dat op deze plek een kasteelboerderij `de Leiffartshof' stond, die in 1396 tot leen van Valkenburg werd verheven. Meer dan 600 jaar geleden is op deze historische plek
omringd door grachten deze Leiffartshof in vlammen opgegaan. De dochter van de toenmalige leenheer Lambert Reynart is daarbij omgekomen. Sindsdien dwaalt zij als het schemert rond in een wit gewaad: de Witte Juffer van de Lammedam, afgeleid van het franse La Madame Blanche.

Joep Rademakers noemde in een van zijn liedjes over de Witte Juffer deze historische plek `'t Sjilves Paradies', wat eens te meer benadrukt welke voorname rol deze plek had en heeft in de belevingswaarde van de Schinveldse Bossen. Speciaal ter gelegenheid van de afronding van het project
Schinveldse Es heeft voormalig hoofd van diverse basisscholen in Schinveld dhr. Frans Peiffer een gedicht gemaakt en voorgedragen, dat deze geschiedenis op treffende wijze in het dialect beschrijft. Hij is de Lammedam-kenner bij uitstek en heeft in de voorbije decennia de legende levend
gehouden. Of de beschreven geschiedenis klopt? Wethouder Swelsen zegt hierover: "Het is een verhaal op het snijvlak van feit en fictie, op de grens van historie en legende en laat ik me daarom aansluiten bij de woorden uit het gedicht van Frans Peiffer: Wae dat neet geleuf kint 't joa oeet
probaere, en biej volle moan hieej langs de buusj flanere..."

Lammedam-kenner dhr. Peiffer

Lammedam-kenner dhr. Peiffer droeg een speciaal voor deze gelegenheid gemaakt gedicht over de Witter Juffer van de Lammedam voor.