"Als je samen wat wilt bereiken moet je eerst chemie laten ontstaan"

02 juni 2015

Vier jaar lang vertegenwoordigde Yves de Boer Noord-Brabant in het IPO-bestuur. De Boer was binnen het bestuur verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening en was voorzitter van "zijn" bestuurlijke adviescommissie "DROW" (duurzame ruimtelijke ordening en waterbeheer). In deze functies heeft De Boer zijn stempel gedrukt op twee belangrijke IPO-dossiers: de Omgevingswet en wind op land. Hij heeft daarbij veel tijd en energie gestoken in het scheppen van de juiste sfeer tijdens de vele gesprekken en onderhandelingen over deze dossiers.

Op naar een `smalle doch betekenisvolle agenda' van het IPO In 2010 kwam De Boer voor het eerst in aanraking met het fenomeen `IPO'. Hij werd lid van de IPO-adviescommissie mobiliteit onder voorzitterschap van Remco van Lunteren (Utrecht). Hij geeft eerlijk toe dat deze eerste kennismaking met de IPO-overleggen niet meeviel: "In die tijd was van echte samenwerking nog weinig sprake. De mobiliteitsdossiers leenden zich daar ook minder goed voor." Hij ziet echter een duidelijke cesuur met de oplevering van de aanbevelingen van de commissie Deetman en de start van transitie van het IPO in 2011. "Met de transitie kwam de `smalle doch betekenisvolle agenda' en werd veel duidelijker wat we in IPO-verband wel en niet in gezamenlijkheid gingen doen."

Chemie In het jaar dat de transitie startte, trad De Boer aan in het IPO-bestuur. Hij is vol lof over de samenwerking in dat bestuur: "We zijn bewust vaak op de hei geweest en dan spreek je elkaar veel intensiever buiten de vergaderingen om en leer je elkaar echt kennen. We zijn een groep geworden die elkaars belangen begreep. We gunden elkaar daarom ook wat." Het creeren van chemie binnen de groep was iets waar De Boer veel in wilde investeren: "Je moet geen bestuur willen worden dat domweg stukken afhamert. Je moet samen iets willen bereiken en dat werkt alleen als je chemie laat ontstaan in een groep. Ik heb daar zelf altijd een bijdrage aan willen leveren. Soms ook door wat humor in de strijd te gooien."

Juiste sfeer

Als voorzitter van de adviescommissie DROW heeft hij ook gezorgd voor de juiste sfeer. "Het was commissie met een hoge opkomst en als een gedeputeerde eens niet kwam opdagen dan was men daar ook niet over te spreken." In deze sfeer kon in de commissie een akkoord worden bereikt over de verdeling van de 6000 megawatt windenergie over de 12 provincies. "Zo'n akkoord krijg je natuurlijk niet met het schrijven van wat mailtjes. Bij het winddossier was de onderlinge relatie tussen de bestuurders van wezenlijk belang. Daarnaast hebben we in onze overleggen over dit onderwerp ook echt de tijd genomen en zijn we soms bijvoorbeeld eerst begonnen met een benen-op-tafel-gesprek alvorens de beslispunten op tafel kwamen."

Afspraken nakomen

De Boer is trots op het bereikte resultaat, maar hoopt dat de nieuw gekozen (gemeente- en) provinciebestuurders de gemaakt afspraken nakomen: "Ik hoop dat bestuurders nu niet gaan verslappen en dat wethouders en gedeputeerden samen blijven optrekken om op de meest innovatieve manier de windmolens ruimtelijk in te passen. Maar ik heb daar wel vertrouwen in, want laten we eerlijk zijn: niemand is toch tegen energie?!"

Eensgezindheid bij de Omgevingswet

Een ander dossier waar De Boer veel energie in heeft gestoken is de Omgevingswet. Een Wet die soms wat ingewikkeld lijkt maar volgens De Boer veel oplevert: "Minder sores, minder regels en meer samenhangende wetgeving: met deze Wet kunnen we de samenleving veel beter bedienen." De Boer is een warm pleitbezorger van de Omgevingswet en liet dat twee weken geleden ook nadrukkelijk weten tijdens het ronde-tafel-gesprek in de Tweede Kamer. Hij was blij te constateren dat gemeenten en provincies het eens zijn over de Wet: "Na mijn bijdrage tijdens de hoorzitting liet de VNG [bij monde van Boudewijn Revis] weten dat ze alles onderschreven wat ik had gezegd."

Weten hoe mensen in elkaar zitten

Deze eensgezindheid tussen VNG en IPO kwam niet vanzelf. Ook tijdens de onderhandelingen met VNG en het ministerie was het van belang te investeren in het intermenselijke contact: "Het is mensenwerk dus je moet ervoor zorgen dat je weet hoe mensen elkaar zitten en waarom ze op een bepaalde manier in het proces ingaan. Je moet met elkaar bepalen wat je in gezamenlijkheid wilt bereiken op zo'n dossier en daarna investeren in de relatie. Tijdens de onderhandelingen is het van belang dat je je strategie weet te aanpassen al naar gelang de situatie: soms kies je voor de inhoud, soms voor het persoonlijke."

Maatschappelijke waarde

Als De Boer tot slot gevraagd wordt naar de meerwaarde van de provincie als bestuurslaag laat hij weten dat het wat hem betreft niet zozeer om `meerwaarde' moet gaan: "Bij meerwaarde denken we tegenwoordig alleen nog maar aan cijfertjes. Hoeveel kilometer weg beheert de provincie, hoe zit het met de efficiency? Terwijl het volgens mij met name moet gaan over de maatschappelijke waarde van de provincie."

Samenwerken met de samenleving

"De provincie is verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening en ontwikkeling, maar hoe die `ruimte' precies wordt ingevuld, moet aan de samenleving zelf zijn." Veel nieuwe colleges spreken in hun kersverse collegeakkoorden over `het samenwerken met de samenleving bij het opstellen en uitvoeren van beleid'. Volgens De Boer is dat een prima houding, maar dan wel als het initiatief voor die samenwerking uit de samenleving zelf komt: "Laat burgers en ondernemers zelf met plannen komen en kijk dan hoe je daar als provincie bij kunt helpen."

Jaar van de Ruimte

Ondanks zijn vertrek als gedeputeerde RO bij de provincie Noord-Brabant en het IPO-bestuur blijft De Boer actief op binnen de ruimtelijke hoek. Hij is voorzitter van het Jaar van de Ruimte met als thema `Wie maakt Nederland?' Lees er hier meer over.