Komt kledingproductie terug naar Nederland?

Reshoring

Textiel en kleding productie in Nederland; gaat het echt terugkomen en als het terug gaat komen, in welke vorm en op welke schaal.

Tijdens gesprekken met ondernemers komt het onderwerp met enige regelmaat ter sprake. Soms gekscherend, maar steeds vaker serieus. Een aantal bedrijven heeft gewoon heel concrete plannen. En als je kijkt op de lange termijn zijn er ook steekhoudende argumenten te bedenken die gaan leiden tot toename van kledingproductie in Nederland in de toekomst. Vanzelfsprekend spelen daarbij factoren als technische innovatie, een snel veranderende wereldeconomie, maatschappelijke discussies en veranderende marktbehoeften een belangrijke rol. Onder het motto `laten we nou eerst eens kijken waar we het nu precies over hebben, heeft Modint een ronde tafel georganiseerd met een aantal smaakmakers op dit onderwerp. Conclusie: het verdient een follow-up.

De aanwezigen kwamen uit verschillende hoeken : enkele Modint leden, mode en textiel bedrijven, die meer of minder serieus overwegen om deel van hun productie, wellicht startend in een niche pilot, terug te brengen naar Europa en misschien wel naar Nederland. Verder zaten aan tafel CLICK Next Fashion, werkgeversorganisatie AWVN, enkele opleidingen, en sociale instellingen. Zij houden zich bezig met re-integratie en werkvoorziening voor mensen met lange afstand tot arbeidsmarkt, en niet te vergeten initiatieven die al bezig zijn met productie in Nederland. Na een kennismaking kon de discussie plaatsvinden.

Is er sprake van relevantie? Al snel kon de conclusie worden getrokken dat de traditionele confectie (zoals deze er ooit is geweest) niet snel terug gaat komen; zo lang de looncomponent het tienvoudige betreft in Nederland, wordt het vrij lastig om "oude" productie terug te brengen. Verder is de kennis van textielproductie voor een groot deel verdwenen doordat er veel geproduceerd wordt in lage loonlanden. En daarbij komt dat het geen makkelijk vak is; iemand opleiden tot professioneel naaister duurt minimaal 4 jaar. Mode en textiel bedrijven die al onderzoek hebben gedaan op het thema, doen dat in eerste instantie vaak vanuit een duurzaamheidsgedachte. Door te investeren in innovatie en meer waarde toe te voegen aan grondstoffen wordt je minder afhankelijk van de looncomponent. Op dit moment zitten de grootste innovaties aan de voorkant van het proces. Zoals het ontwerpproces waarbij steeds meer met 3d bodyscans en digitale weergave wordt gewerkt. Het is dus zeker zo dat de eerste stappen in het digitale ontwikkelingsproces worden gemaakt, maar tegelijkertijd is aan kleding maken zelf niet veel veranderd in de afgelopen eeuwen; een grote doorbraak op het gebied van naaimachines is er nog niet. Wel is het mogelijk 3d te printen, maar reken dan op EUR 1500,- kostprijs voor een jurk. Veel is mogelijk maar voorlopig bevindt het zich allemaal in de top niche markt.

Toch zijn er al wel ontwikkelingen in Nederland zoals kleding maken zonder patronen, andere manieren van vezelgebruik en weven, nieuwe vezels, maar ook bestaan er breimachines die "wholegarments" kunnen produceren; nu nog super niche, maar misschien over een paar jaar haalbaar; kunnen we vanuit een bestaande innovatie niet iets omarmen was de vraag? Want willen we productie terug halen en op grote schaal haalbaar maken, dan kan dat niet zonder een stuk automatisering en innovatie.

Kortom hoogwaardige productie heeft zeker een kans van slagen. Maar massaproductie zal niet zo snel meer in Nederland plaatsvinden.

Binnenkort gaat Corien Beks van Modint een vervolg bijeenkomst organiseren over het thema "Reshoring" Om een gezamenlijk project op te zetten heb je een volume consortium en afzetgarantie nodig; wie wil zich commiteren om verdere stappen te zetten om een Smart industry agenda voor kleding op te stellen.