Voorlopige hechtenis bij minderjarigen: vragen en antwoorden
Den Haag ,
Pagina-inhoud
Op basis van hun Jaarbericht Kinderrechten 2015 stellen UNICEF Nederland en Defence for Children vandaag dat `bijna 8 op de 10 kinderen' in justitiele jeugdinrichtingen, hier zitten in afwachting van een uitspraak van de rechter. Dit wekt misschien de suggestie dat minderjarigen vastzitten
zonder dat een rechter hun zaak heeft bekeken. Dit is niet het geval.
Kijkt de rechter wel mee?
De rechter kijkt mee. De twee kinderrechtenorganisaties doelen op minderjarigen die in voorlopige hechtenis zitten. Tijdens deze periode bepaalt een rechter of alles volgens de regels verloopt en of iemand vast mag worden gehouden. Bij minderjarigen wordt dit nog strenger beoordeeld dan bij
volwassenen. Zo is het uitgangspunt bij minderjarigen dat een rechter altijd moet nagaan of de voorlopige hechtenis, onder bepaalde voorwaarden, geschorst kan worden.
kinderrechten.jpg
Hoe gaat dit in zijn werk?
De regels rondom voorlopige hechtenis zijn bij jongeren vergelijkbaar met regels bij volwassenen.
De politie kan iemand na aanhouding 15 uur vasthouden (de inverzekeringstelling). Daarna bepaalt de (hulp)officier van justitie of deze termijn wordt verlengd met maximaal 3 dagen. Hierna moet een verdachte altijd worden voorgeleid aan een rechter-commissaris. Deze rechter bekijkt of de
inverzekeringstelling volgens de regels is verlopen.
Vaak is dit ook het moment dat de officier van justitie aan de rechter vraagt of iemand langer in bewaring mag worden gesteld. Deze periode duurt maximaal 14 dagen en is het begin van de `voorlopige hechtenis'. Daarna kan deze periode 3 keer met 30 dagen worden verlengd. Elke keer beslist een
raadkamer bestaande uit drie rechters of dit is toegestaan. Deze periode van maximaal 90 dagen wordt de `gevangenhouding' genoemd. Als het Openbaar Ministerie daarna wil dat de verdachte nog langer wordt vastgehouden, dan zal dit tijdens een zitting moeten worden voorgelegd aan de rechter.
Bij het hele traject van voorlopige hechtenis zijn dus doorlopend rechters betrokken.
Waarop baseert de rechter zijn beslissing?
De rechter beslist of iemand vastgehouden mag worden op basis van diverse factoren die van zaak tot zaak verschillen, enkele voorbeelden:
* Er moet sprake zijn van een misdrijf waar een gevangenisstraf op staat
* De rechter toetst steeds of de voorlopige hechtenis niet langer duurt dan de straf die uiteindelijk kan worden opgelegd
* De verdenking tegen de verdachte moet stevig zijn
* Er moet sprake zijn van vluchtgevaar, kans op recidive of een onderzoeksbelang
In tegenstelling tot bij volwassenen, kijkt een rechter bij jongeren altijd of de voorlopige hechtenis onder bepaalde voorwaarden kan worden geschorst. Voorbeelden van deze voorwaarden zijn: huisarrest, een meldingsplicht of straatverbod. Een minderjarige wordt alleen als laatste redmiddel
vastgezet en de voorlopige hechtenis is altijd zo kort mogelijk.