`Het is geweldig dat paus Franciscus zich uitspreekt over klimaatverandering. We staan voor enorme uitdagingen die ieders inzet vragen, ook van religieuze leiders. Met hun invloed en gezag kunnen zij het debat positief beinvloeden en dat is op weg naar de klimaattop in Parijs geen overbodige luxe.' Dat zei minister Lilianne Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) na afloop van een ontmoeting met de paus vandaag.

Ploumen was in het Vaticaan voor een mede door Nederland georganiseerde conferentie over klimaat, met het oog op de encycliek van de paus over klimaatverandering die deze zomer wordt verwacht. Samen met de andere sprekers werd de minister op prive audientie ontvangen bij de paus. Volgens Ploumen kan de paus een belangrijke verbindende rol spelen bij de mondiale klimaatonderhandelingen die eind dit jaar in Parijs tot een nieuw klimaatakkoord moeten leiden: 'Bij dit onderwerp zie je veel traditionele scheidslijnen, tussen ontwikkelde landen en opkomende economieen, maar ook bijvoorbeeld tussen maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Die scheidslijnen moeten doorbroken worden en de paus verkeert in de unieke positie om alle partijen hierover aan te spreken. Het zou mooi zijn als andere religieuze leiders zijn voorbeeld zouden volgen.'

Hoofdthema van de conferentie was de relatie tussen klimaat en economie. In haar speech wees Ploumen de aanwezige vertegenwoordigers van het Vaticaan en deelnemende bedrijven en kennisinstellingen op het belang van samenwerking: 'Klimaatverandering aanpakken kost geld. Maar het levert ook heel veel op. En daar ligt een kans voor samenwerking tussen overheden en bedrijven. Bedrijven hebben de kennis en inventiviteit in huis om de oplossingen te bedenken die nodig zijn. Oplossingen die zichzelf ook terugverdienen, wat weer investeerders aantrekt.' Zo investeert Nederland samen met bedrijven in het grootste windmolenpark van Afrika: goed voor het klimaat en voor de rendementscijfers van investeerders.

Vooral de meest kwetsbare groepen en armste landen, die het zwaarst getroffen dreigen te worden door klimaatverandering, hebben volgens de minister baat bij meer publiek-private samenwerking: `Als geen actie wordt ondernomen, is volgens de VN in 2025 tweederde van de landbouwgrond in Afrika verloren gegaan door klimaatverandering. Het aantal mensen dat getroffen wordt door overstromingen en andere natuurrampen in met name ontwikkelingslanden neemt ieder jaar toe. En dat terwijl het niet gaat om onoplosbare problemen: de kennis en kunde om dit tegen te gaan, zijn aanwezig.'

Nederland loopt internationaal voorop met publiek-private samenwerkingsvormen om ontwikkeling te bevorderen en klimaatverandering tegen te gaan. Vooral op het gebied van watermanagement en landbouw heeft Nederland een sterke reputatie. Zo is in 2014 het Dutch Agriculture Water and Climate Alliance opgericht: een samenwerkingsverband van Nederlandse bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen dat werkt met lokale gemeenschappen in ontwikkelingslanden om winstgevende klimaatprojecten op te zetten. Ook draagt Nederland 100 miljoen euro bij aan het internationale Groene Klimaatfonds, dat klimaatinvesteringen in ontwikkelingslanden bevordert.

Overige deelnemers aan de conferentie in het Vaticaan waren onder meer Paul Polman, de CEO van Unilever, Felipe Calderon, ex-president Mexico en voorzitter van de Global Commission on Economy and Climate en vertegenwoordigers uit de wetenschap en het internationale bedrijfsleven. De encycliek van de paus wordt in juni verwacht.