De onafhankelijke ketenregisseurs Andree van Es en Marcel van Gastel hebben staatssecretaris Van Rijn verslag uitgebracht. Sinds 1 april zijn zij op verzoek van de staatssecretaris, en dat van de ketenpartners, begonnen om als ketenregisseurs regie te voeren op de uitvoering van het herstelplan trekkingsrechten pgb. De staatssecretaris wil dat de ketenregisseurs met name de herstelkant aanpakken en alle partijen aanspreekt op wat ze moeten doen. Dit alles moet vooral gericht zijn op een zo goed mogelijk herstel, wat hem betreft gezien door de ogen van de budgethouder. In de brief van de ketenregisseurs, die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd, worden de uitgangspunten beschreven, de werkwijze, de voortgang en een advies over mogelijke tegemoetkoming schade.

Andree van Es: "Samen met mijn collega Marcel van Gastel heb ik gesprekken gevoerd met ketenpartners en belangenbehartigers, maar ook met budgethouders en zorgverleners. Dat gaf ons een goed beeld van de situatie. Herstellen is een van de vier stappen om tot een verbetering van de uitvoering trekkingsrecht pgb te komen. Het herstel moet stapsgewijs, voorspelbaar en beheersbaar plaatsvinden."

Uitgangspunten en werkwijze

De ketenregisseurs hebben drie uitgangspunten benoemd. Het herstel mag niet ten koste gaan van betalingen aan een zorgverlener. Daarnaast mogen de budgethouders en zorgverleners geen hinder ondervinden van een uitvoering waarin nog geen sprake is van een geoliede machinerie. Als tweede uitgangspunt moet er goede communicatie plaatsvinden naar de budgethouder en zorgverlener toe. Zij moeten tijdig en adequaat door de SVB, de gemeente of het zorgkantoor worden geinformeerd over de uitvoering van een herstelactie. Tenslotte is het derde uitgangspunt dat de ketenregie pas werkt als voor iedere ketenpartner duidelijk is welke actie wanneer van hem gevraagd wordt. Daarbij is - in het kader van de keten - ook van belang hoe acties op elkaar aan moeten sluiten.

In de afgelopen zes weken hebben de ketenregisseurs met velen in het veld gesproken, waarbij de uitgangspunten zijn vertaald in inrichting van de governance voor het herstelplan en het herstelplan wordt geconcretiseerd in een detailplan. De ketenregisseurs hebben de rol van voorzitter stuurgroep op zich genomen. De stuurgroep neemt besluiten waaraan ketenpartners zich committeren. De samenstelling van de stuurgroep is hierop afgestemd. Vanwege de onderlinge samenhang van de acties wordt de voortgang gemonitord door de stuurgroep en wordt daar waar nodig bijgestuurd. Daartoe wordt op korte termijn een monitor ontwikkeld.

Voortgang herstel

De ketenregisseurs concluderen dat bij partijen in de keten draagvlak is voor de doelen van de trekkingsrechten persoonsgebonden budget: een goede regeling van pgb die het mogelijk maakt dat mensen regie over hun zorgverlening houden en het actief bestrijden van oneigenlijk gebruik en fraude. Tegelijk wordt de uitvoering van de huidige systematiek door velen als complex ervaren. Zij adviseren in het toegezegde verbeterplan aandacht te besteden aan het vereenvoudigen van de huidige systematiek en daarbij ruimte te nemen om ook buiten de bestaande wet- en regelgeving te kijken.

Het herstelplan is gestart en op punten al in detail uitgewerkt. Snel werd duidelijk dat het op orde krijgen van de uitvoering trekkingsrechten pgb geen sinecure is. Een stapsgewijs, voorspelbaar en beheersbaar herstel vraagt tijd. Daarom houden de ketenregisseurs rekening met de mogelijkheid dat sommige herstelacties die medio juli gereed moeten zijn wat meer tijd zullen vergen. Zij zien een dilemma van betalen en herstellen. Het op orde krijgen van het reguliere betalingsproces en het uitvoeren van herstel leggen echter beide beslag op de beschikbare capaciteit. Hier een goede keuze maken vraagt om een continue afweging over wat moet en wat kan in de uitvoering van het herstelplan. Niet het tijdspad, maar een zorgvuldig en voorspelbaar herstel heeft prioriteit. Dat betekent voor hen ook het niet steeds weer 'afrennen' op deadlines. Zij pleiten voor goede communicatie over herstelacties naar budgethouders en zorgverleners. Gelet op de complexiteit van het stelsel is het voor budgethouders en zorgverleners niet altijd te overzien wat van hen wanneer wordt verwacht. Om tot herstel te komen dienen de ketenpartners goed richting hen te communiceren, zodat zij weten wat ze moeten doen.

Mogelijke tegemoetkoming schade

De ketenregisseurs hebben diverse varianten van mogelijke tegemoetkoming schade onderzocht. De varianten tegen elkaar afwegend en ook de precedentwerking meenemend van een mogelijke onverplichte tegemoetkoming lijkt de variant waarbij de werkelijke materiele schade op individueel niveau wordt vergoed het meest voor de hand te liggen. Met de waarschuwing dat een regeling via deze variant alleen uitvoerbaar blijft als het aantal aanvragen zich beperkt tot daadwerkelijk geleden materiele schade boven een bepaald drempelbedrag. De staatssecretaris wordt aanbevolen een uitvoeringstoets te laten doen.