CBS: Emigreren binnen een gemeente, het kan
woensdag 6 mei 2015 9:00
CBS: Emigreren binnen een gemeente, het kan
Verhuizen naar een andere woning in dezelfde straat en tegelijkertijd emigreren. Kan dat? Ja, dat kan. In Limburg bijvoorbeeld, in de grensoverschrijdende gemeente Eurode, dat gevormd is uit Kerkrade en het Duitse Herzogenrath. Veel Nederlanders die naar Herzogenrath emigreren, zijn afkomstig
uit Kerkrade. Dit maakt het CBS vandaag bekend.
Emigratie kan plaatsvinden over een relatief grote afstand, maar daarnaast is er ook emigratie die nauwelijks meer behelst dan een binnenlandse verhuizing. In zo'n geval spreken we van semigratie. Dergelijke semigraties vinden plaats binnen de eigen regio en hebben dan ook weinig impact op het
dagelijkse leven van de betrokkenen. Dat de grens tussen verhuizen en emigreren zeer dun kan zijn, is goed te illustreren met het voorbeeld van Kerkrade en Herzogenrath, twee steden die samengesmolten aan weerszijden van de Nederlands-Duitse grens liggen.
Eurode, grensoverschrijdende gemeente
Kerkrade is een stad met ongeveer 45 duizend inwoners in het meest zuidoostelijke gedeelte van Nederland. Herzogenrath, met eveneens ongeveer 45 duizend inwoners, is in deze regio de meest westelijke gemeente. Kerkrade ligt in Limburg, Herzogenrath in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen.
De twee gemeenten liggen geografisch gezien aan elkaar vast en worden gescheiden door de Nieuwstraat/Neustrasse.
In 1997 zijn de beide gemeenten een samenwerking aangegaan in de vorm van het openbare lichaam Eurode. Op termijn moet Eurode de eerste grensoverschrijdende gemeente van Europa worden. Daar waar Kerkrade zich in omvang tot de middelgrote gemeenten in Nederland mag rekenen, voldoet Eurode bijna
aan de door minister Plasterk genoemde norm van honderdduizendplusgemeenten, ware het niet dat er een landsgrens door de gemeente loopt.
Verhuizing uit Nederland naar Herzogenrath
Als in Kerkrade een bewoner verhuist naar de overkant van de Nieuwstraat - naar de Neustrasse - is dat volgens de statistiek emigratie, verhuist hij naar een woning aan dezelfde kant van de straat, dan is dat een verhuizing.
De semigratie in het gebied is omvangrijk. Bijna twee derde van de 129 Nederlandse migranten die zich in 2012 in Herzogenrath hebben gevestigd, is afkomstig uit Kerkrade. Nog eens een kwart komt uit Limburg, slechts 10 procent komt uit andere gemeenten in Nederland.
Herkomst Nederlandse emigranten in Herzogenrath, 2012
Internationale migratie
Uit het voorbeeld van Kerkrade-Herzogenrath blijkt dat migratie in de grensstreek erg betrekkelijk is. In landelijke migratiestatistieken worden emigraties van Kerkrade naar verre bestemmingen hetzelfde behandeld als emigraties van Kerkrade naar Herzogenrath. Het voorbeeld van Eurode maakt
duidelijk dat het zinvol is om verhuizingen vlak over de grens nauwkeuriger in beeld te brengen om (internationale) migratiepatronen goed te kunnen beoordelen.