Op de gezamenlijke herdenkingsbijeenkomst van de gemeente Leiden en de Universiteit Leiden op 4 mei, spreken rector magnificus Carel Stolker en Jip Stam, praeses van de koepelorganisatie van Leidse studentenverenigingen. Zij staan in de Pieterskerk stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en eren de hoogleraren en studenten die zich verzetten.

Openbare herdenkingsbijeenkomst

Minstens 663 studenten, medewerkers en alumni van de Leidse universiteit kwamen om in de Tweede Wereldoorlog. Dat aantal kon althans worden achterhaald; ongetwijfeld vielen er nog meer slachtoffers. De Stichting Dodenherdenking Leiden nodigt studenten, docenten en ander personeel uit om samen met de inwoners van Leiden alle oorlogsslachtoffers te herdenken. Aansluitend wordt een stille tocht gehouden.

Cleveringa's protestrede

Eduard Meijers

Eduard Meijers

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Rudolf Cleveringa, destijds decaan van de Rechtenfaculteit, in een openbaar college protest aantekende tegen het ontslag van joodse collega's. Cleveringa was diep geraakt door het ontslag van zijn leermeester, de vermaarde civilist Eduard Meijers. Leden van de families Meijers, Cleveringa en van de eveneens protesterende hoogleraren Van Holk en Barge zijn aanwezig bij de herdenking.

Herdenkingsrede rector Stolker

De bijeenkomst begint om 18.30 uur in de Pieterskerk, de plek waar Cleveringa in 1946 optrad als erepromotor van Winston Churchill. Burgemeester Henri Lenferink houdt een korte toespraak, vervolgens spreekt rector Carel Stolker de herdenkingsrede uit. Hij staat stil bij de slachtoffers en degenen die zich met gevaar voor eigen leven verzetten tegen de nazi's.

Studentenverzet

Rudolph Cleveringa

Rudolph Cleveringa

Jip Stam, praeses van de Plaatselijke Kamer van Verenigingen (PKvV), gaat in op het toenmalig studentenverzet, dat mede leidde tot algehele sluiting van de universiteit. Het Collegium Musicum brengt delen uit het Requiem van Brahms ten gehore.

Stille tocht

Rector Stolker onthulde op 26 november 2014 de lezenaar ter herinnering aan de protestredes.

Rector Stolker onthulde op 26 november 2014 de lezenaar ter herinnering aan de protestredes.

Aansluitend aan de bijeenkomst is er een stille tocht, langs onder meer het Academiegebouw, die eindigt op het Pieterskerkplein. Daar staat een tijdelijk Bevrijdingsmonument en worden de (landelijke) twee minuten stilte in acht genomen, waarna het defile plaatsvindt. De stille tocht wordt kort onderbroken ter hoogte van het Academiegebouw. De burgemeester van Leiden, de rector magnificus en de voorzitters van respectievelijk de Plaatselijke Kamer van Verenigingen en de Stichting Dodenherdenking Leiden leggen gezamenlijk een krans bij het vorig jaar geplaatste herdenkingsmonument op de binnenplaats van het Academiegebouw. Het monument herinnert aan de drie Leidse hoogleraren Rudolph Cleveringa, Ton Barge en Lambertus van Holk.

(28 april 2015)