1 mei 2015 - De Voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers Knol, vergezeld door senator Joris Backer (D66), heeft van 29 april tot en met 1 mei 2015 een officieel bezoek aan Georgie gebracht. Het bezoek vond plaats op uitnodiging van parlementsvoorzitter David Usupashvili. De beide parlementsvoorzitters hebben elkaar het afgelopen jaar bij verschillende gelegenheden ontmoet en daarbij indringend met elkaar gesproken over de ontwikkelingen in het oosten van Europa en de versterking van het nabuurschap van Georgie en de Europese Unie. Uit deze contacten vloeide de uitnodiging voort Georgie te bezoeken en nader kennis te maken met de politieke leiders van Georgie en ter plaatse het inzicht in de geopolitieke situatie waarin Georgie zich bevindt, te versterken. De Kamervoorzitter en Senator Backer werden tijdens hun reis begeleid door Griffier Geert Jan Hamilton en adviseur Internationale Zaken, Floris Wolf. De delegatie werd verder vergezeld door de Nederlandse Ambassadeur in Georgie, Hans Horbach, en de Georgische Ambassadeur in Nederland, Konstantine Surguladze.

Gesprekken in Tbilisi

Op 29 april werd de Kamervoorzitter in Tbilisi in de regeringskanselarij ontvangen door Minister-President Irakli Garibashvili. In het presidentieel paleis had zij een ontmoeting met de President van Georgie, Giorgi Margvelashvili. Tijdens de gesprekken met Minister-President en de President werd onder meer gesproken over de verhouding van Georgie met haar oostelijke nabuurlanden, in het bijzonder Rusland dat delen van de Staat Georgie, Zuid Ossetie en Abchazie, bezet houdt. Voorts werd gesproken over de economische, sociale en juridische hervormingen die in Georgie plaatsvinden. Georgie laat zich daarbij leiden door de voorwaarden van het Associatieverdrag met de Europese Unie en de voorwaarden die gelden in het kader van een mogelijke visumliberalisatie. Bij de Eerste Kamer is de goedkeuringswet inzake het Associatieverdrag momenteel in behandeling. De delegatie heeft de Georgische gesprekspartners geinformeerd over de stand van zaken daarbij. Na een ontmoeting met de onderminister van Buitenlandse Zaken reisde de delegatie langs de Kaukasus naar de stad Kutaisi waar zich sinds 2012 de hoofdzetel van het parlement van Georgie bevindt.

Gesprekken in Kutaisi

De Voorzitter en haar delegatie hadden op 30 april gesprekken met parlementsvoorzitter Usupashvili, de voorzitter van de Commissie voor Buitenlandse Zaken van het parlement, Tedo Japaridze, de voorzitter van de Commissie voor Europese Integratie, Tinatin Khidashelin en diverse parlementsleden uit de regeringscoalitie Georgian Dream en de grootste oppositiepartij United National Movement. Tijdens de gesprekken prees de Kamervoorzitter Georgie voor de enorme stappen die het heeft gezet op de weg naar democratie en de versterking van de rechtsstaat. Voor het eerst in de geschiedenis van Georgie heeft via de weg van verkiezingen in 2012 een regeringswisseling plaatsgevonden. Internationale waarnemers hebben vastgesteld dat zich bij de verkiezingen geen onregelmatigheden hebben voorgedaan. Evenals eerder de President en de Minister-President dankte de parlementsvoorzitter Nederland voor de krachtige steun die Nederland Georgie de afgelopen jaren onder de geopolitiek moeilijke omstandigheden waarin het land zich bevindt, heeft gegeven. De gesprekken maakten duidelijk dat regerings- en oppositiepartijen wat betreft de ambities op Europees, transatlantisch en internationaal terrein geen grote meningsverschillen hebben.

Tijdens een persconferentie onderstreepte Ankie Broekers-Knol dat Georgie en Nederland de afgelopen jaren op tal van terreinen bruggen hebben geslagen. Niet alleen op commercieel gebied, maar ook op wetenschappelijk, cultureel en politiek terrein. Nederland en Georgie staan als middengrote landen voor vergelijkbare uitdagingen. Samenwerking en goede betrekkingen zijn voor beide landen vitaal. Ook David Usupashvili onderstreepte de bijzondere betrekkingen tussen de beide landen. Hij noemde het niet toevallig dat de Nederlandse Eerste Kamervoorzitter de eerste voorzitter van een nationaal parlement is, dat het Georgische parlement in zijn moderne nieuwe behuizing in Kutaisi bezoekt. Voor Georgie heeft dit bezoek bijzondere betekenis.

Bedrijfsleven en justitieel systeem

Nederland is op dit moment de grootste buitenlandse investeerder in Georgie. De economische samenwerking groeit en bloeit. Een voorbeeld daarvan kreeg de delegatie te zien bij een bezoek aan de Imereti Greenery, een ultramodern kassencomplex in Samtredia. Het is een initiatief, aangestuurd door technisch wetenschapper Dirk Allewijn, van een Nederlands-Georgische joint venture dat, met gebruikmaking van warmwaterbronnen, een constante productie van topkwaliteit groenten verzorgt, groenten die tot voor kort uit het buitenland geimporteerd werden.

Teruggekeerd in Tbilisi had de delegatie in de residentie van de Ambassadeur een ontmoeting met vertegenwoordigers van enkele NGO's die de ontwikkelingen op het gebied van de rechtsstaat en democratie kritisch volgen. Onmiskenbaar zijn er belangrijke vorderingen gemaakt wat betreft de depolitisering en vernieuwing van het justitieel systeem. Regerings- en oppositiepartijen slagen er niet altijd in tot constructieve samenwerking te komen. Er lopen gerechtelijke onderzoeken tegen een aantal (oud-)politici.

De laatste dag van het bezoek stond in het teken van ontmoetingen met de Minister van Justitie, Thea Tsulukiani, en de President van het Hooggerechtshof, Nino Gvenetadze. De afgelopen drie jaar heeft Georgie een omvangrijk justitieel hervormingsprogramma doorgevoerd. De rechterlijk macht is volledig op afstand van de regering geplaatst en ook het werk van openbaar ministerie is gedepolitiseerd. De President van het Hooggerechtshof is thans ook voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak die verantwoordelijk is voor de opleiding en benoeming van rechters. Georgie heeft gekozen voor versterking van de rechtsstaat, niet primair om aan internationale voorwaarden te voldoen, maar om de rechten van haar burgers, en daarmee hun welzijn en toekomstmogelijkheden te versterken.

Open gesprekken

De Kamervoorzitter en haar delegatie waren onder de indruk van de grote openheid waarmee de gesprekken konden worden gevoerd, de vooruitgang die op vele maatschappelijke terreinen is geboekt, en de oprechtheid waarmee Georgie ernaar streeft haar eigen ambities te verwezenlijken en tegelijk vreedzaam nabuurschap te versterken. Tijdens het bezoek was sprake van interessante nationaal-politieke ontwikkelingen, waaronder een gedeeltelijke 'reshuffle' van het kabinet. Kort na haar ontmoeting met de Nederlandse delegatie bleek de voorzitter van de commissie voor Europese Integratie van het parlement te zijn voorgedragen tot de eerste vrouwelijke Minister van Defensie van Georgie.