30 april 2015

Geert Corstens

`Wie in de zaal is er jurist?' Debatleider David Muntslag ziet dat de helft van de aanwezigen in de zaal hun hand opsteekt. Zo'n 50 personen zijn op deze 1 aprildag afgekomen op het debat `De rechtsstaat moet je leren' bij ProDemos.

Kaft van 'De rechtsstaat moet je leren'

Sprekers:

* Geert Corstens^*, oud-president van de Hoge Raad

* Reindert Kuiper^*, plaatsvervangend raadsheer in Amsterdam

* Jeroen Recourt, Tweede Kamerlid

* Jan Groot, Haagse Hogeschool

^*Corstens en Kuiper publiceerden begin dit jaar het boekjeDe rechtsstaat moet je leren.

Er werden tijdens het debat drie thema's besproken:

1. Vertrouwen in de rechtsstaat

Rechters genieten in Nederland volgens het SCP veel vertrouwen. Ook in de rule of law-index scoort Nederland hoog. Toch passeert tijdens het debat een aantal pittige onderwerpen de revue. Een daarvan is privacy. Een jonge studente merkte op dat zij best wat privacy wil inleveren voor meer veiligheid. Een ander onderwerp is de strafmaat: soms beslist een rechter dat een taakstraf voldoende is, maar levert dat veel maatschappelijke verontwaardiging op. Een arts uit het publiek legt het dilemma voor over wanneer ze moet besluiten om persoonlijke informatie over een suicidale client te delen. Geert Corstens zegt dat rechters af en toe tegen de stroom van de massa in moeten gaan. De rechter moet soms mishagen. Rechters maken immers hun eigen afweging.

2. Toegang tot de rechter

Het publiek krijgt een quizje voorgelegd over de hoogte van het griffierecht. Ongeveer een derde schat (correct) dat het griffierecht bij een arbeidsconflict EUR78,- kost. Jeroen Recourt vindt niet dat de griffierechten nu te hoog zijn. Gelukkig is de extreme verhoging van tafel. Recourt stelt dat mensen ook zonder rechter moeten proberen om hun conflict op te lossen. Vorig jaar was er een noodoproep van rechters uit Leeuwarden over de werkdruk. Reinder Kuiper zegt zelf geen last te hebben van de hoge werkdruk, maar hij begrijpt de klacht van rechters uit Leeuwarden hierover wel.

3. Toekomst van de rechtspraak

Er zijn heel wat ideeen om de rechtspraak te verbeteren. Jan Groot meldt dat digitalisering van de rechtspraak de toegang tot de rechter kan verbeteren. Wel noemt hij de veiligheid van digitale informatie een punt van aandacht. Ook organisatorisch zijn er ideeen. Zo wordt er vanuit het publiek geopperd dat de Eerste Kamer moet worden afgeschaft en er een constitutioneel hof zou moeten komen.

Het was een levendig debat en het laatste woord is hierover zeker nog niet gezegd. Tot slot kreeg Geert Corstens - naar aanleiding van de titel van zijn boek - de vraag: wie moet de rechtsstaat leren en waarom? Corstens antwoordde dat de rechtsstaat een kostbaar goed is en dat vereist constante aandacht, ook bij het grote publiek.

Dat klinkt als een goede aanmoediging voor het werk van ProDemos.