Mogelijke behandeling depressie door diepe hersenstimulatie

30 april 2015

Wetenschappers van het Maastricht UMC+ hebben een beinvloedbaar hersengebied ontdekt dat een belangrijke rol speelt bij humeur en stemming. Eerste experimenten wijzen uit dat stimulatie van deze specifieke plek in het brein een mogelijke remedie is tegen depressie. De techniek die daarvoor wordt gebruikt, zogeheten deep brain stimulation, wordt in het Maastricht UMC+ onder andere toegepast bij de ziekte van Parkinson. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijk tijdschrift Translational Psychiatry.

Depressie is een van de meest voorkomende psychische aandoeningen wereldwijd. Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben meer dan 350 miljoen mensen last van deze stemmingsstoornis. Behandeling van depressie bestaat onder meer uit medicatie (antidepressiva), elektroshocktherapie en/of psychotherapie. Bij een op de vijf patienten hebben deze behandelingen echter geen meetbaar effect en drie op de vijf reageert niet voldoende om symptomen te laten verdwijnen. Wetenschappers zijn daarom voortdurend op zoek naar nieuwe behandeltechnieken die wel werken tegen depressie.

Stemming beinvloeden Deep brain stimulation (diepe hersenstimulatie) is een innovatieve techniek, waarbij lokale gebieden in de hersenen worden gestimuleerd met behulp van elektrische prikkels. "Tot op heden is deze methode slechts beperkt succesvol gebleken bij depressie", zegt prof. dr. Yasin Temel. De Maastrichtse neurochirurg is gespecialiseerd in diepe hersenstimulatie en past deze methode onder andere effectief toe bij patienten met de ziekte van Parkinsson. Temel: "Om deep brain stimulation effectief toe te kunnen passen bij depressie, moeten we eerst weten waar zich in de hersenen het gebied bevindt dat stemming optimaal kan beinvloeden. Dat stukje brein lijken we nu gevonden te hebben."

Gelukshormoon

Het hersengebied waar het over gaat, heet met een moeilijk woord de ventromediale prefrontale cortex. Deze specifieke plek in het brein is bij alle zoogdieren aanwezig en is onder andere betrokken bij het nemen van beslissingen en bij emotionele reacties. Stimulatie van dit gebied blijkt een positief effect te hebben op het humeur. Zo worden onder andere de hersencellen beinvloedt die het 'gelukshormoon' serotonine produceren. "Met name voor mensen bij wie alternatieve therapieen niet werken om de symptomen van een zware depressie te verlichten, zou deep brain stimulation in de toekomst een mogelijke uitkomst kunnen bieden", aldus Temel.

Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een Veni-subsidie van NWO en uitgevoerd in samenwerking met wetenschappers uit Spanje, Maleisie en het Verenigd Koninkrijk onder leiding van prof. Yasin Temel.