Sociale media ondermijnen journalistieke onafhankelijkheid
Nieuwe uitgave Journalistieke cultuur in Nederland
Ik ben fan
De afgelopen jaren zijn sociale media steeds populairder geworden en nemen ze een prominente rol in bij de productie en verspreiding van nieuws. Dit wordt vaak als de democratisering van het nieuwsproces gezien, maar is dat wel zo?
* Tag personen
[USEMAP]
Journalistieke cultuur in Nederland
Het boek Journalistieke cultuur in Nederland (Bardoel, Wijfjes, 2015) gaat in tegen de opvatting dat de opkomst van sociale media het nieuwsproces alleen maar democratiseren (hoofdstuk 18). Het stelt dat de opkomst niet alleen betekent dat burgers een grotere rol gaan spelen in de productie en
verspreiding van nieuws, maar vooral ook dat sociale media de journalistieke onafhankelijkheid kunnen ondermijnen. De activiteiten van burgers en nieuwsorganisaties wordt in steeds sterkere mate gestuurd door de technologische en commerciele mechanismen van sociale media.
Sociale media versterken traditionele commerciele model van de nieuwsindustrie
De vertaalslag van mediabedrijf naar het publiek is volgens het boek verre van neutraal. Sociale media hebben namelijk vaak een voorkeur voor een bepaald type nieuws. Zo krijgt nieuws dat in korte tijd veel gebruikersactiviteit genereert betrekkelijk veel aandacht. Het is volgens de auteurs
dan ook belangrijk om bij het waarborgen van journalistieke onafhankelijkheid niet alleen naar politieke en economische belangen te kijken, maar ook naar de technologische en commerciele mechanismen van sociale platformen, omdat die een steeds grotere rol gaan spelen.
Integratie social media leidt niet tot democratischer nieuwsproces
Een verdere integratie van sociale media in de productie, distributie en receptie van nieuws leidt volgens de auteurs dan ook niet per definitie tot een democratischer nieuwsproces. In plaats van het democratischer maken van het nieuwsproces, dreigen sociale media het laatste beetje
redactionele onafhankelijkheid van de professionele journalist te ondermijnen. De vrijheid om nieuwsonderwerpen te selecteren, onafhankelijk van de populariteit van een onderwerp of van de voorkeuren van specifieke groepen gebruikers, komt namelijk onder druk te staan.
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 18 uit het boek Journalistieke cultuur in Nederland. Het boek wordt woensdag 29 april gepresenteerd en wordt uitgegeven door Amsterdam University Press. De uitgave is tot stand gekomen met steun van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.
Journalistieke Cultuur in Nederland blikt in een volledig vernieuwde uitgave voor- en achteruit. De disruptieve technologie van nieuwe media dwingt de journalistiek tot andere verdienmodellen en professionele waarden. Grote vragen staan nu en in de nabije toekomst centraal. Hoe kan de
journalistiek relevant blijven voor de ongeduldige gebruiker? Kunnen onafhankelijkheid, objectiviteit en betrouwbaarheid overeind blijven? Hoe verhouden journalistiek, politiek en democratie zich als nationale media plaatsmaken voor wereldbedrijven als Facebook en Google? Deze vragen worden
belicht door uitgelezen specialisten van Nederlandse universiteiten en hogescholen. Journalistieke Cultuur in Nederland biedt daarmee reflectie voor eenieder die zich door beroep of belangstelling betrokken voelt bij de journalistiek.
Lees ook
* Nieuwe versie 'Journalistieke Cultuur in Nederland'
Bijdragen
[IMG]Pieter Rebel