27 april 2015 - ‘De huidige internationale problemen zijn wat Nederland betreft geen aanleiding niet te blijven streven naar nucleaire ontwapening. Integendeel, juist in zorgelijke tijden moeten we onze communicatiekanalen openhouden, onderhandelen en stappen vooruit willen zetten. Zelfs in de Koude Oorlog lukte dat’. Dit zei minister Koenders (Buitenlandse Zaken) maandag op de internationale Toetsingsconferentie van het Non-Proliferatie Verdrag bij de VN in New York.

Sinds de jaren ’80 zijn de kernwapenarsenalen met 80 procent verminderd. Wereldwijd zijn er naar schatting nog ongeveer 16.000 kernwapens, waarvan het merendeel in de VS en Rusland. De vooruitzichten op vooruitgang in nucleaire ontwapening zijn het afgelopen jaar echter sterk verslechterd.

‘Laten we eerlijk zijn: de huidige geopolitieke situatie is niet bevorderlijk voor ontwapening. Het zou naïef zijn te doen alsof ontwapenen los staat van de politiek. Er zijn complicaties. Maar die zullen er altijd zijn’, aldus Koenders. ‘We moeten daarom blijven zoeken naar stappen die we nu kunnen zetten’.

Koenders: ‘het uiteindelijke doel blijft een kernwapenvrije wereld, de zogeheten Global Zero’. Nederland zit weliswaar niet aan tafel bij de onderhandelingen tussen de VS en Rusland, maar ons land kan en wil een actieve rol spelen als aanjager en bruggenbouwer. Voorbeelden zijn het organiseren van de Nuclear Security Summit in Den Haag, het stimuleren van dialoog tussen de VS en Rusland en het actief inzetten op verificatie van nucleaire ontwapening in het nieuwe Partnership for Nuclear Disarmament Verification.

Ook tijdens de Toetsingsconferentie wil Nederland aanjagen en bruggenbouwen. Koenders gaat dinsdag in discussie met de Amerikaans oud-senator Sam Nunn en het Russische oud Doema-lid Arbatov over de toekomst van nucleaire ontwapening. Hierbij zal Koenders benadrukken dat ‘dialoog en het zoeken naar samenwerking belangrijk zijn om vertrouwen op te bouwen. En verificatie is hiervan een essentieel onderdeel’.

Daarnaast organiseert Nederland samen met de VN en twee Amerikaanse universiteiten en marge van de conferentie een bijeenkomst om jonge wetenschappers hun nieuwe ideeën te laten presenteren. ‘Goede ideeën uit alle hoeken, zoals de inbreng van deze aanstormende experts, helpt ons om over de heuvel van de huidige uitdagingen heen te kijken’, aldus Koenders. De minister opent deze bijeenkomst morgen samen met Michael Douglas die in 1999 'Messenger of Peace' van de VN werd.