Uit onderzoek van ouderenorganisatie PCOB blijkt dat ouderen minimaal eens per week tot dagelijks 1 tot 4 uur vrijwilligerswerk verrichten. Van hen doet 80% dit 5 jaar of langer, waarvan bijna 60% al langer dan 10 jaar. De meerderheid wil nog wel meer doen, maar ruim twee derde zegt dat er niet meer bij kan. Een kleine groep (4%) gaat zelfs door met het geven van vrijwillige hulp of mantelzorg, terwijl dit eigenlijk te veel voor hen wordt. Dit blijkt uit een peiling in het PCOB-panel aan de vooravond van het nationaal bedank-evenement voor vrijwilligers van het Comite 200 jaar Koninkrijk.

De PCOB bevroeg ruim duizend Nederlanders tussen 50 en 100 jaar. "Bijna alle panelleden geven aan wel eens iets voor een ander te doen in de vorm van vrijwilligerswerk of het verlenen van mantelzorg aan een naaste. Deze hoge score verrast mij in positieve zin", zegt PCOB-directeur Els Hekstra. "Dat zijn niet alleen veel mensen die zich inzetten voor een ander; ze doen dat ook dag in dag uit en vaak al jaren lang. Oudere vrijwilligers blijken bijzonder toegewijd, zowel in trouw als in tijd."

Onmisbare bijdrage

"Ouderen zijn actief op tal van terreinen in de samenleving en leveren daarmee een grote en onmisbare vrijwillige bijdrage. Uit het onderzoek blijkt verder dat veel ouderen welwillend zijn om nog meer vrijwilligerswerk te doen, maar twee derde van de panelleden geeft aan dat er eenvoudigweg niet meer bij kan. De rek is er op een gegeven moment wel uit", zegt Hekstra. "Waar ik van ben geschrokken, is de groep mensen die aangeven dat het aanbieden van hulp een te zware belasting is, maar die door omstandigheden niet kunnen stoppen. Dit is zeker een signaal om serieus te nemen in de zo gewenste participatiesamenleving."

Intensiteit en duur

Al eerder bleek uit onderzoek van onder meer het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) dat het aandeel ouderen onder de 'informele helpers' de afgelopen jaren steeds verder is gestegen: momenteel geeft een op de vier 65-plussers mantelzorg aan een zieke naaste en nog eens een op de vier doet vrijwilligerswerk. "Ons onderzoek bevestigt dit beeld. Uit het PCOB-panel blijkt dat voor het bieden van hulp veel tijd wordt uitgetrokken. Bijna de helft van de ondervraagden biedt meerdere keren per week hulp en 11% doet dit zelfs dagelijks. De hulp aan anderen kost twee tot vier uur per week (37%) of zelfs nog meer (20%). Van de panelleden doet 80% dit 5 jaar of langer, waarvan bijna 60% al langer dan 10 jaar.

Innerlijke motivatie

Velen kiezen welbewust vanuit hun levensinstelling om zich in te zetten voor een ander. Panelleden vinden het vanuit sociaal-christelijk oogpunt belangrijk om een ander te helpen (86%). Voor 81% van de panelleden is het christelijk geloof een beweegreden om anderen te helpen. 77% van de panelleden zegt: 'Anderen helpen past bij mijn kernwaarden'. 75% krijgt van het aanbieden van hulp het gevoel nuttig te zijn. 71% biedt hulp aan om actief te blijven. Plichtsbesef is veel minder vaak de reden om te helpen.

Het onderzoek is gehouden onder een representatieve steekproef van 1.135 Nederlanders in de leeftijd van 50 jaar en ouder. Respondenten zijn lid van de PCOB en vertegenwoordigen verschillende lagen van de Nederlandse bevolking.