Wetenschappelijk onderzoek binnen het domein van de Geesteswetenschappen is essentieel voor de hele Nationale Wetenschapsagenda. De complexe vragen op de Nationale Wetenschapsagenda kunnen alleen worden beantwoord als ze in samenhang, inclusief de bijdrage van Geesteswetenschappen, worden behandeld. Dat stelt het Disciplineoverleg Letteren en Geesteswetenschappen (DLG) dat hiervoor 30 concrete vragen heeft opgesteld.

Tot 1 mei kan iedere Nederlander bijdragen aan de ontwikkeling van de Nationale Wetenschapsagenda. De agenda bundelt de thema's waar de wetenschap zich de komende jaren op zal gaan richten. De inzichten die worden opgedaan in het onderzoek op het gebied van talen, culturen en geschiedenis (geesteswetenschappen) zouden een centrale rol moeten spelen bij het vaststellen van de thema's op de Agenda. Geesteswetenschappers zouden vanaf het begin betrokken moeten worden bij ieder interdisciplinair thema van de Nationale Wetenschapsagenda.

Verandering begrijpen en toekomst vormen

De onderwerpen die centraal komen te staan in de Nationale Wetenschapsagenda zullen complex zijn. Ze kunnen alleen worden aangegaan met behulp van inzichten, methoden en perspectieven van de gehele breedte van de wetenschap. De analyse van het verleden en het begrijpen van samenlevingen, culturen, overtuigingen en waarden zijn essentieel in het beantwoorden van de vraag hoe de samenleving effectief kan reageren op de veranderingen die zich in de wereld voordoen. Geesteswetenschappelijk onderzoek stelt ons in staat veranderingen te begrijpen en de toekomst vorm te geven.

3 thema's & 30 vragen

Disciplineoverleg Letteren en Geesteswetenschappen stelt voor het Geesteswetenschappelijk onderzoek voor de Nationale Wetenschapsagenda te rangschikken in drie thema's:

* Veerkrachtige samenleving

* Diversiteit en Identiteit

* Taal en communicatie: media, verhalen en werkelijkheid.

Bij ieder thema zijn tien concrete vragen geformuleerd, die de komende jaren alle aandacht zullen krijgen van de geesteswetenschappen in Nederland. Voorbeelden zijn `Hoe werken samenzweringstheorieen? En wat maakt ze zo verleidelijk?' (thema Veerkrachtige samenleving), `Waarom is het vluchtelingenprobleem zo moeilijk op te lossen?' (thema Diversiteit en Identiteit), en `Het internet als echte wereld, hoe gaan we daar mee om?' (thema Taal en communicatie).

Alle vragen en hun uitwerkingen zijn te vinden in 'De nationale wetenschapsagenda en de Geesteswetenschappen'.

Vrij en ongebonden onderzoek

Juist om de grote issues van de samenleving te kunnen doorgronden is het van groot belang dat er binnen het nationale onderzoeksbudget voldoende geld beschikbaar blijft voor het vrije en ongebonden onderzoek. Voor de DLG is dit cruciaal voor de toekomst van de Nederlandse wetenschap en voor het aangaan van de uitdagingen waar de Nederlandse samenleving voor staat. Samenwerking tussen kennisinstellingen en bijvoorbeeld musea moet hierbij worden gezien als vormen van valorisatie en kennistoepassing.