DEN HAAG - De positie van de gemeenteraad als hoogste bestuursorgaan van de gemeente blijft intact indien wordt gekozen voor een model waarbij de burgemeester wordt benoemd door de gemeenteraad. Onduidelijk zijn in dat geval wat de gevolgen zijn voor de positie van de wethouder.

Dit blijkt uit het overzicht van drie modellen voor de aanstelling en benoeming van de burgemeester dat minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk heeft opgesteld. De drie modellen zijn: het handhaven van de Kroonbenoeming van de burgemeester, de benoeming van de burgemeester door de gemeenteraad en rechtstreekse verkiezing van de burgemeester. Minister Plasterk heeft deze mogelijkheden en de effecten ervan voor het lokaal bestuur op een rij gezet omdat de Eerste Kamer vandaag het debat voert over het uit de Grondwet halen van de Kroonbenoeming van de burgemeester. Wanneer de Eerste Kamer hiermee instemt, komt de weg vrij voor een nieuw kabinet om de aanstelling van de burgemeester in een gewone wet met een gewone meerderheid te regelen.

Varianten van benoeming door de gemeenteraad

Voor de benoeming van de burgemeester door de gemeenteraad schetst de minister de mogelijkheid voor een benoeming van een periode van 6 jaar of 4 jaar. Het voordeel van een benoeming van de burgemeester voor 6 jaar is dat hij zijn onafhankelijke positie behoudt. Bij een benoeming voor een periode van 4 jaar, die gelijkloopt met de zittingsperiode van de gemeenteraad, krijgt de burgemeester een meer politiek profiel. Een optie die ook open ligt is de vraag of een burgemeester die door de gemeenteraad wordt benoemd afkomstig moet zijn uit de lokale gemeenschap of van buiten de gemeente kan komen.

In het model van de Kroonbenoeming van de burgemeester blijft alles ongeveer hetzelfde. Bij rechtstreekse verkiezing van de burgemeester moeten vragen beantwoord worden of de gemeenteraad dan nog het recht heeft om het vertrouwen in de burgemeester op te zeggen en/of de burgemeester het recht heeft om de gemeenteraad te laten ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven.

Overleg met Raadslid.Nu

Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk kondigt in zijn notitie aan dat hij overleg over de nieuwe aanstellingswijze van de burgemeester wil voeren met Raadslid.Nu, VNG en de verenigingen voor burgemeesters, wethouders, griffiers en gemeentesecretarissen. In het najaar wil hij een seminar houden organiseren over het onderwerp.

Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) nodigde afgelopen najaar Raadslid.Nu en Wethoudersvereniging uit om samen tijdig in overleg te gaan over wat het beste model is voor het lokaal bestuur. De Groningse hoogleraar Elzinga riep raadsleden toen ook op over wat de invoering van een andere vorm van benoeming en verkiezing van de burgemeester betekent voor raadsleden.

Notitie Plasterk lezen

De drie modellen en de varianten en vragen zijn beschreven in de notitie van minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk, klik hier voor de hele notitie.

Bron: Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, 21 april 2015

Social media: Raadslid.Nu is ook te volgen op twitter (@RaadslidNu), Facebook en Linkedin.

Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie

Wist u dat een collectief lidmaatschap maar 35 euro per persoon kost en dat ook commissieleden en fractieondersteuners binnen een collectief lidmaatschap vallen, mits aangemeld? Het individueel lidmaatschap kost 75 euro. Nog geen lid van de vereniging? Aanmelden kan hier!

Sinds de wijziging van het rechtspositiebesluit voor raads- en commissieleden vergoedt de gemeente contributie van de beroepsvereniging waarvan een raadslid in verband met de uitoefening van zijn functie lid is.

Voor meer informatie over Raadslid.Nu: www.raadslid.nu