Toespraak burgemeester bij de Liberators tour
"Nu de tyrannie is verdreven, "die ons ons hert doorwont" om met ons prachtig en toepasselijk volkslied te spreken, beleven wij inderdaad die verlossende vreugde waar wij 5 jaren lang zoo hartstochtelijk naar hebben verlangd. Ieder huis en iedere boerderij steekt nu werkelijk, naar ik hoop, de
vlag uit en overal wordt weer het Wilhelmus en het Oranje Boven uit volle borst gezongen. "Leve de Koningin" is nu ons aller leus, terwijl wij lachen en huilen van geluk."
"Dames en heren, deelnemers aan de Liberators tour,
Deze historische woorden sprak Burgemeester Diepenhorst hier op deze plek, op dit balkon van het toenmalige gemeentehuis, 70 jaar geleden in zijn proclamatie aan de bevolking van de gemeente Epe. Diepenhorst, de burgemeester die begin april 1943 de secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken
en de Sicherheitzpolizei liet weten niet langer in functie te willen blijven, als op zijn medewerking werd gerekend bij de Arbeitseinsatz, de deportatie van joden, propaganda voor de Winterhulp enz. Kort daarna werd Diepenhorst als represaille voor de april-mei stakingen door de Duitsers
ontslagen en moest hij onderduiken.
Hij werd als burgemeester van de gemeente Epe opgevolgd door de NSB'er Cassa. Op 17 april 1945, toen de eerste bevrijders onze gemeente binnentrokken, stelde Cassa zijn ambtsketen, deze ambtsketen, weer ter beschikking. En twee dagen later , hield de opnieuw aangetreden burgemeester
Diepenhorst, hier zijn toespraak.
Een indrukwekkende toespraak , vind ik. Beladen woorden ook. De tyrannie is verdreven... verlossende vreugde... terwijl we lachen en huilen...
Ik probeerde me tijdens het schrijven van deze toespraak voor te stellen hoe het voor burgemeester Diepenhorst moet zijn geweest om de juiste woorden te vinden. Want wat zeg je op zo'n moment? Ondertussen is het 70 jaar geleden dat Nederland is bevrijd. Steeds minder mensen hebben daar een
eigen herinnering aan. Ik ken en hoorde natuurlijk vele verhalen over de oorlog. Van mijn ouders en grootouders bijvoorbeeld en van mijn familie die de oorlog in Nederlands Indie meemaakten. Maar als je net als ik, zoals velen van u, na de oorlog zijn geboren, is en blijft het moeilijk voor te
stellen hoe het is om de oorlog met al zijn verschrikkingen mee te hebben gemaakt. En vooral ook, wat een feest de bevrijding in april/mei van 1945 is geweest.
Het is daarom belangrijk om er bij stil te staan, ook na 70 jaar, dat Nederland vrij is. Als gemeente omarmen we daarom van harte alle initiatieven die worden genomen om onze vrijheid te vieren. En hoe mooi is dan een bevrijdingstoer, een liberators tour van historische legervoertuigen van
Dutch Peace Army, die vertrok vanuit Vaassen, naar Emst en nu Epe en straks ook nog naar Oene. Ik vind het een bijzonder mooie en indrukwekkende toer. Een toer die in het teken staat van vrijheid. En net zoals burgemeester Diepenhorst dat 70 jaar geleden deed, wil ik graag met u stil staan
bij dit bijzondere moment. Realiseert u zich hoe bijzonder het blijft, en het dus niet vanzelfsprekend is, om ook na 70 jaar, in vrijheid te mogen leven.
Laten wij ons inzetten voor het behoud van die vrijheid. Zodat wij, onze kinderen, de kinderen van onze kinderen en ga zo maar door, ook deze vrijheid mogen ervaren.
Dames en heren, op 4 mei herdenken wij de slachtoffers maar nu vieren wij onze vrijheid! Bedankt voor uw aandacht en geniet van deze mooie, historische toer!"