Rechter steeds vaker in rol van toezichthouder
Den Haag ,
Pagina-inhoud
*De rechter ziet steeds vaker toe op een eerlijke en rechtvaardige gang van zaken bij een bewind of faillissement. Sinds begin 2009 is het aantal zaken verdubbeld. Belangrijkste oorzaken voor de groei van dit toezicht ten behoeve van kwetsbare mensen als de demente bejaarde, de failliete
ondernemer en de gescheiden moeder in de schuldsanering, zijn de economische crisis en de vergrijzing.
De sterke groei van de toezichthoudende rol van de rechter blijkt uit het Jaarverslag 2014 van de Rechtspraak dat vandaag is gepubliceerd. Eind 2014 waren er 260.000 lopende beschermingsbewinden, 2 keer zoveel als in begin 2009. In 2014 waren er in totaal 370.000 zaken die verband hielden met
beschermingsbewind.
beschermingsbewinden.jpg
Crisis
De rechter houdt onder meer toezicht op de bewindvoerder die het geld beheert van een meerderjarige die dat zelf - soms tijdelijk - niet kan. Door de economische crisis raakten steeds meer mensen in de schulden. In plaats van een schuldsaneringstraject aan te gaan, wordt steeds vaker een
beroep gedaan op een vorm van beschermingsbewind - de wet biedt hiertoe sinds januari 2013 expliciet de mogelijkheid.
Ook de vergrijzing is een belangrijke oorzaak voor de toename van het aantal bewindszaken. Voor ouderen wordt vanwege hun gezondheid relatief vaak bewind aangevraagd. Vaak gebeurt dat door ziekenhuizen en zorginstellingen, die behoefte hebben aan een officieel aanspreekpunt voor hun patient.
Gezien de voortschrijdende vergrijzing, is de verwachting dat het aantal ouderen dat onder bewind staat verder toeneemt.
Faillissementen
De rechter houdt ook toezicht op de curator die belast is met de afwikkeling van een faillissement van een bedrijf of organisatie. In 2013 werd een recordaantal faillissementen uitgesproken: ruim 12.000. In 2014 liep dit terug tot iets onder de 10.000. De afhandeling van een faillissement is
vaak een langdurige aangelegenheid. Een gemiddeld faillissement duurt ruim 2 jaar, met uitschieters tot soms wel 8 jaar.
Frits Bakker: 'Goed toezicht kost geld, maar levert de maatschappij nog veel meer op' [Foto: Simone Alderliesten]
Groot belang
`Goed toezicht is onmisbaar voor de Nederlandse economie en het vertrouwen in de rechtsstaat', zegt Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, in zijn Jaarbericht, onderdeel van het Jaarverslag. `Het voorkomt fraude. En mensen moeten ervan op aan kunnen dat faillissements- en
bewindszaken eerlijk, netjes en rechtvaardig worden afgewikkeld. Voor de economie is het ook van groot belang dat het insolventieregister waarin faillissementen, surseances en schuldsaneringen staan, op orde is. Een in alle opzichten goed functionerend rechtssysteem fungeert in tijden van
economische voorspoed als een vliegwiel voor groei en in mindere tijden als een stootkussen dat dempt.'
Data
Modernisering van toezicht is een belangrijk onderdeel van het lopende vernieuwingsprogramma Kwaliteit en Innovatie. Digitalisering maakt het mogelijk snel en slim relevante data te genereren. Bakker spreekt in het Jaarverslag de hoop uit dat er ruimte is om te investeren. `Door onze systemen,
organisatie en werkwijzen slimmer en efficienter in te richten, kunnen we hoogwaardiger toezicht realiseren. `Dat kost geld, maar het levert de maatschappij nog veel meer op.'