'Gooische Vrouwtje' na anderhalve eeuw terug naar ’t Gooi

Grote Kerk Naarden verkrijgt beeldje Rijksmuseum Amsterdam in langdurige bruikleen van Koninklijk Oudheidkundig Genootschap

Het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG) heeft langdurige bruikleen van een 'halffiguur van een vrouw met gevouwen handen' toegezegd aan Stichting Grote Kerk Naarden. Het eikenhouten beeldje (ca. 1510, Jan Eerstensz. van Schayck) komt oorspronkelijk uit de Grote Kerk Naarden en bevindt zich momenteel in het depot van het Rijksmuseum. Wanneer het beeldje in Naarden arriveert, is nog niet bekend.

Rijksmuseum Amsterdam

Het halffiguur maakt onderdeel uit van de orgelkast van het middeleeuwse orgel uit 1500 dat in de Grote Kerk Naarden stond. Dit orgel werd in 1862 vervangen. Het snijwerk van de middeleeuwse orgelkast is door het KOG aangekocht. De eikenhouten panelen zijn te bewonderen in het Rijksmuseum.

'Gooische Vrouwtje'

In Naarden werd het beeldje al snel omgedoopt tot het 'Gooische Vrouwtje' vanwege haar oorsprong en – met een knipoog - vanwege haar prachtige kleren en status: mogelijk was zij de vrouw, de dochter of misschien de maitresse van de gulle schenker van het oude orgel. Misschien was zij zelf wel de schenker van het orgel.

De aanwezigheid van het 'Gooische Vrouwtje' versterkt de middeleeuwse kwaliteit van het kerkgebouw en is een verwijzing naar het oude orgel. Van dit orgel is alleen een prent in de kerk bewaard gebleven.

Klimaatkast

Marlo Reeders, directeur van Stichting Grote Kerk Naarden, is vorig jaar begonnen met het bruikleen-verzoek. In samenwerking met Charlotte van Rappard, bestuurslid Collectie van het KOG en Paul van Vliet, restauratiearchitect van de kerk, werd een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd. Het resulteerde in het plan om het beeldje in een klimaat-vitrine te exposeren in een nis tussen kerk en stilteruimte.

Fondsen en Gooise Vrouwen

De kosten van de aanschaf en installatie van deze klimaatkast en beveiliging bedragen tezamen €17.500. Onder andere hebben het Prins BBernhard Cultuurfonds en de Gemeente Naarden een bijdrage toegezegd, evenals ABN.AMRO MeesPierson 't Gooi. Ook de Vereniging Vrienden van de Grote Kerk Naarden ondersteunt het project met een financiële bijdrage.

De stichting nodigt Gooise Vrouwen – die ook erg van kunst houden – uit om de feestelijke onthulling te ondersteunen. Zie hiervoor onze website: www.grotekerknaarden.nl.

Collectie-mobiliteit en Erfgoedvereniging Heemschut

Het past in het beleid van het KOG om de collectie meer zichtbaarheid te geven, waar mogelijk in ons Nationaal Erfgoed. Daarbij wordt speciaal gelet op het verband tussen oorsprong en tentoonstelling. In Naarden zal een prachtige driehoek ontstaan tussen het KOG, het Rijksmuseum en de Grote Kerk: een goed voorbeeld van collectie-mobiliteit! De bruikleen-aanvraag werd mede hierdoor ondersteund door Erfgoedvereniging Heemschut.

Koninklijk Oudheidkundig Genootschap

Halverwege de negentiende eeuw werden in Nederland veel cultuurhistorische objecten naar het buitenland verkocht en monumenten gesloopt. Reden voor een aantal bezorgde Nederlanders om in 1858 in Amsterdam een genootschap op te richten dat zich inzette voor het behoud van nationaal erfgoed. Kort daarna verleende Koning Willem lll, onder de indruk van dit particuliere initiatief, het Genootschap het predicaat ‘Koninklijk’. Sindsdien is er een omvangrijke collectie opgebouwd. De belangrijkste statutaire doelstelling van het KOG is dan ook de bevordering van de kennis van het verleden door het aanleggen en onderhouden van verzamelingen op het gebied van oudheidkunde en geschiedenis.

Inmiddels beheert het KOG een grote verzameling bestaande uit vele tienduizenden voorwerpen van geschiedenis en kunst, zoals schilderijen, meubels, textiel, boeken, tekeningen en grafiek, maar bijvoorbeeld ook gevelstenen, waaiers, munten en penningen. Incidenteel wordt de collectie aangevuld door schenkingen, legaten of aankopen. Een groot deel van de collectie is in bruikleen gegeven aan diverse musea over heel Nederland. Het omvangrijkste deel bevindt zich in het Rijksmuseum.

Stichting Grote Kerk Naarden

Stichting Grote Kerk Naarden beheert en exploiteert het monumentale kerkgebouw in de Vesting. De stichting heeft ruime ervaring met de zorg voor en het behoud van erfgoed. Naast het monument met beschilderd tongewelf, draagt de stichting verantwoordelijkheid voor het behoud van drie orgels, waarvan twee (gedateerd 1785 en 1862), net als het houten koorhek (1531), rijksmonumenten zijn.

Grote Kerk Naarden

De Grote Kerk Naarden is in zeer ruime mate toegankelijk als centrum voor cultuur en samenleving en heeft daarnaast de oorspronkelijke functie weten te behouden. Befaamd zijn de uitvoeringen van de Matthäus-Passion door De Nederlandse Bachvereniging, de decemberconcerten en de vele exposities. Jaarlijks bezoeken ca. 85.000 personen de kerk in het hart van Naarden Vesting.