Bestrijding van langetermijncomplicaties na buikoperaties

13 april 2015

(MUMC+ nieuws)

Door gebruik te maken van innovatieve materialen en door preventieve medicatie kunnen langetermijncomplicaties van buikoperaties gereduceerd worden. In het promotieonderzoek van Marc Schreinemacher, onderzoeker bij Prof. Dr. N.D. Bouvy van de vakgroep heelkunde van het Maastricht UMC+, is onderzoek gedaan naar gebruik van nieuwe methoden en materialen bij buikoperaties. Het doel van het onderzoek was om de buikwand na een operatie beter te laten herstellen en verklevingen te voorkomen.

Er wordt in de chirurgie veel onderzoek gedaan naar kortetermijncomplicaties na een operatie, zoals het ontstaan van een infectie in de wond, longen of blaas. Er is minder aandacht voor complicaties op langere termijn die minstens zo vaak voorkomen en tot veel problemen kunnen leiden. Belangrijke complicaties op de langere termijn na operaties in de buik zijn littekenbreuken en verklevingen. Littekenbreuken zijn defecten in de buikspieren ter plaatse van het litteken waar darmen doorheen kunnen puilen. Verklevingen zijn littekenweefsel binnen de buik waardoor holle organen zoals darmen met elkaar of de buikwand verkleven. Hierdoor kunnen allerlei problemen ontstaan, zoals onvruchtbaarheid en darmobstructies.

Matje De beste methode om buikwandbreuken te behandelen is het inhechten van een kunststof matje in de buikwand. Dit versterkt de buikwand en bevordert de sterkte van de wond. Het nadeel van deze matjes is dat ze ook verklevingen in de buik opleveren. In het promotieonderzoek van Marc Schreinemacher is gezocht naar betere materialen en behandelmethoden om verklevingen te voorkomen. Aangetoond wordt dat het matje met een laagje coating de minste verklevingen oplevert. "Er is vreselijk veel materiaal beschikbaar dat theoretisch wel voldoet, maar bij nadere beschouwing in de praktijk lang niet altijd goed uitwerkt", aldus Marc Schreinemacher. "We hebben dan ook een hele zoektocht achter de rug om het juiste materiaal te vinden. Op basis van onze resultaten hebben we zelfs al patienten preventief met een matje behandeld in de hoop een littekenbreuk te voorkomen. Twee jaar na de operatie bleek dit inderdaad te werken."

Medicijnen

Naast de materiaal-innovatie werden er in het onderzoek ook nieuwe inzichten opgedaan over het ontstaan van verklevingen en de ontstekingsreactie van het lichaam in reactie op matjes. Uit het onderzoek komt naar voren dat bepaalde medicatiegift (cromolyne), voorafgaand aan de operatie en het plaatsen van het matje, het tegengaan van verklevingen versterkt. "Het precieze werkingsmechanisme is nog niet ontrafeld maar het lijkt in laboratoriumomstandigheden een gunstige invloed te hebben in de vroegste stadia van het ontstaan van ontstekingsreactie. Verder klinisch en toegepast onderzoek is nodig", aldus de zojuist gepromoveerde arts. Marc Schreinemacher promoveerde op 10 april met zijn proefschrift : "Abdominal Wall Hernia Repair: Intraperitoneal Mesh and Adhesions" onder begeleiding van Prof Dr N.D. Bouvy Een belangrijk artikel van hun hand was "Prophylactic intraperitoneal mesh placement to prevent incisional hernia after stoma reversal: a feasibility study." in Surgical Endoscopy 2013; 28: 1522-7.