Overlast en bestrijding van eikenprocessierupsen


(13-04-2015)

Eikenprocessierups

De eikenprocessierups is de rups van een onopvallende grijze nachtvlinder die als vliegtijd de maand augustus heeft. De vlinder legt dan 200 tot 300 eitjes in de toppen van eikenbomen. Eikenprocessierupsen komen alleen voor in eikenbomen en niet in andere boom- of heestersoorten. De rups komt
al voor het uitlopen van de eikenbomen uit de eitjes. Voordat ze volgroeid zijn, ondergaan ze vijf vervellingen. De kleur van de rups verandert van bruinig geel naar grijsgrauw met lichtgekleurde zijden. Vanaf de derde vervelling krijgen de rupsen de eerste -voor mens en dier vervelende-
brandharen. Een volgroeide rups heeft ongeveer 700.000 microscopisch kleine brandharen. (De witte spinsels die een struik of boom volledig kunnen bedekken zijn van de spinselmot en hoeven niet te worden bestreden, omdat ze geen gevaar voor de volksgezondheid vormen.)

Van mei tot augustus is de eikenprocessierups weer actief. Deze diertjes hebben brandharen die zorgen voor irritaties en ontstekingen aan huid, luchtwegen of ogen. Ook brandharen die achterblijven in de spinselnesten op eikenbomen blijven nog jaren hinder opleveren. De overheid treft allerlei
maatregelen om de overlast tegen te gaan. Verder is het voor mensen raadzaam om contact te vermijden.

Nesten

Nesten foto: Kuppen BoomverzorgingDe nesten worden vanaf het derde vervellingstadium steeds duidelijker zichtbaar. Ze zijn herkenbaar aan het grijze spinsel dat om het nest gebouwd wordt. Hierin zitten de resten van de vervelling met de brandharen. De grotere nesten zitten meestal aan de basis
van eikentakken en op de stammen. De kleinere nesten bevinden zich veelal op de dunnere stamdelen.

Klachten

De reacties verschillen van persoon tot persoon zeer sterk. Huidklachten ontstaan binnen acht uur na contact met brandharen en bestaan uit rode huiduitslag met hevige jeuk. Het kan varieren van bultjes tot en met vochtige blaasjes die kunnen gaan ontsteken. Bij huidirritatie biedt een creme
met kamfer of menthol vaak al verlichting. Als de brandharen in de ogen terechtkomen kan dit tussen een en vier uur een heftige reactie geven met eventuele zwellingen. Na inademing kunnen de brandharen irritatie of ontstekingen geven van de bovenste luchtwegen. De klachten lijken in eerste
instantie op neusverkoudheid, in enkele gevallen kan er sprake zijn van kortademigheid. Bij contact met de brandharen moet u niet gaan krabben of wrijven, maar de huid, ogen en kleding goed wassen of spoelen met water. Algemeen verdwijnen de klachten binnen twee weken. Iemand die vaker met
brandharen in contact komt krijgt een steeds sterkere reactie. Bij ernstige klachten kunt u het beste contact opnemen met de huisarts.

Voorkomen beter dan genezen

U moet elk direct en indirect contact -via de wind met de rupsen en de resten ervan, zoals vervellinghuidjes en spinseldraden, proberen te vermijden. Ook is het belangrijk dat u kinderen attent maakt op de mogelijke gevaren. Het is raadzaam om hals, armen en benen te bedekken in een gebied
waar veel eiken staan. U moet zelf niet overgaan tot bestrijding.

Maatregelen

Gezien de overlast voor mens en dier is het belangrijk dat de rups in een zo vroeg mogelijk stadium wordt ontdekt. Dan is de bestrijding het makkelijkst en meest effectief. De Gemeente Druten bestrijdt de eikenprocessierups door middel van opzuigen en verbranden. Het overgrote deel van de
rupsen wordt uit de boom gezogen en op locaties waar de zuigmachine niet bij kan, worden de rupsen middels een fixeerstof en de plukmethode verwijderd.

BestrijdingsplanEikenprocessierups foto : Kuppen Boomverzorging

De Gemeente Druten werkt samen met de Gemeente Beuningen en de firma Kuppen Boomverzorging uit Mill een plan van aanpak opgesteld, waarmee getracht wordt de overlast maximaal te beperken. Wanneer de bladontwikkeling van de boom en de rups in volle gang is, zal er in mei gestart worden met het
bespuiten van bomen in gebieden waarin de meeste overlast wordt verwacht. Er wordt met een biologisch bacterien preparaat gespoten, waardoor alleen rupsen worden gedood. De spuitwerkzaamheden worden 24 uur per dag uitgevoerd, waardoor u wellicht enige geluidsoverlast kunt ondervinden. Dit is
echter van korte duur en wij vragen hiervoor uw begrip.

Het bacterien preparaat is veilig voor mens en dier, gezien het irriterende karakter van het middel raden wij u aan om zich niet in de nevel te begeven en dieren niet onder te bespuiten bomen te laten grazen tijdens spuitwerkzaamheden. Op die locaties waar niet gespoten word (vanwege bv.
grazend vee) en later toch overlast ontstaat zal worden overgegaan naar bestrijding middels zuigen of plukken.

Eikenprocessierups in uw tuin

Als u eikenprocessierupsen in uw tuin ontdekt, kunt u contact opnemen neem met Kuppen Boomverzorging. Deze kunnen de rupsen/ nesten op professionele wijze verwijderen. Hier zitten wel kosten aan verbonden. Kuppen Boomverzorging is landelijk toonaangevend in onderzoek en bestrijding.
Kuppen Boomverzorging te Mill, telefoonnummer 0485-455557.

Gezondheidsvragen

Mocht u vragen hebben over de effecten van de eikenprocessierups op uw gezondheid dan kunt u contact opnemen met bureau Gezondheid Milieu en Veiligheid van de GGD Regio Nijmegen: 024-3297297 of kijk op de website van de GGD

Foto's

Kuppen Boomverzoging