07-04-2015

Voor de aanleg van de nieuwe N18 worden huizen en opstallen gesloopt. Daardoor verdwijnen nesten en verblijfplaatsen. Onder meer van huismussen, kerkuilen, steenuilen, maar ook van vleermuizen. Voordat de schop in de grond gaat voor de nieuwe weg, is Rijkswaterstaat begonnen met het maken van nieuwe nest- en rustplaatsen voor dieren. Ecologisch advies- en projectbureau NatuurInclusief uit Borculo voert de werkzaamheden in opdracht van Rijkswaterstaat uit.

Een boom met daarin een vogelhuis, een nieuwe nest- en rustplaats voor vogels en vleermuizen.

Samenwerking met vogelwerkgroepen

Jarno Beijk, ecologisch adviseur bij NatuurInclusief: `Rijkswaterstaat houdt zich aan de nationale en Europese regels voor de bescherming van soorten. En zij willen dat ook goed uitvoeren. Daarom zijn wij blij dat ze ons hebben ingeschakeld om hierbij te helpen. Wij zochten contact met de vogelwerkgroepen in het gebied: de vogelwerkgroep Berkelland en de uilenwerkgroep van de IVN Haaksbergen. Zij kennen de dieren goed. En zij kennen de mensen in de omgeving. Dat maakt de samenwerking veel gemakkelijker.'

Op zoek naar nieuwe locaties

De vogelwerkgroepen weten alles van de verblijfplaatsen van de dieren. Beijk: `Met hun hulp zijn we op zoek gegaan naar nieuwe locaties. De dieren moeten zich wel thuis voelen op de nieuwe plek. Anders gaan ze er niet naartoe. Daarna zijn we met de eigenaars van de nieuwe plekken om tafel gegaan, samen met de vogelwerkgroepen. Want de eigenaars moeten wel willen meewerken om nieuwe verblijfplaatsen te maken en om natuur aan te leggen, waarin de dieren kunnen verblijven en naar voedsel kunnen zoeken.'

Verleiden in plaats van verplaatsen

De dieren moeten worden verleid om naar het nieuwe leefgebied te gaan. Beijk: `Het verplaatsen van de dieren is niet mogelijk. Het nieuwe leefgebied moet, goed bereikbaar, binnen een bepaalde afstand liggen van de oude plek. Dat doen we voor individuele dieren die door de ingreep geraakt worden. We noemen dat 'mitigatie'. Voor een steenuil, bijvoorbeeld, moet je binnen ongeveer honderd meter van het nest een alternatief bieden. Zo'n alternatief voor individuele dieren is niet altijd mogelijk. Dan mogen we volgens de wet ook 'compenseren'. Dat zijn maatregelen voor de soort en niet specifiek voor de individuele dieren. We maken dan bijvoorbeeld een leefgebied een paar kilometer verderop waar steenuilen voordeel van hebben. We moeten gedurende vijf jaar in de gaten houden of het wel lukt.'

Bijzondere locatie

Soms zijn er bijzondere maatregelen nodig. Beijk: `Dat deden we in Eibergen. Daar werkten we samen met een particulier die twee hectare grond beschikbaar stelde. We maakten die plek aantrekkelijk voor huismussen, kerkuilen, steenuilen en vleermuizen. En legden ook een poel aan en extra natuur. Daardoor is er nu het hele jaar door voldoende voedsel: bessen, insecten, amfibieen, vogels en zoogdieren.'

Op schema

Het is goed om op tijd te beginnen, want de natuur laat zich niet dwingen en dit soort processen heeft tijd nodig. Beijk: `We lopen op schema. De meeste maatregelen voor de vogels zijn nu klaar. Ook voor vleermuizen hebben we nieuwe verblijfplaatsen gemaakt. De samenwerking met Rijkswaterstaat is uitstekend. Ook omdat zij ruimte bieden aan de mensen en organisaties die bekend zijn in het gebied.'

Succesfactor: de mensen betrekken

Beijk: `Rijkswaterstaat en wij geloven in het betrekken van de mensen in het gebied bij dit soort projecten. Dat begint met uitleggen waarom iets moet gebeuren. Dat we er alles aan doen om natuurwaarden te behouden. Daarna moeten de mensen mee kunnen denken en mee kunnen werken. Dan helpen zij graag bij het ophangen van de nestkasten en het in de gaten houden van de stand van zaken. Zij kennen het gebied en zij zetten zich graag in vanuit hun liefhebberij: de vogels en de vleermuizen.'

Meer informatie

Bekijk ook de video over de plaatsing van nieuwe nestkasten door de vogelwerkgroep Berkelland. Meer informatie over de Flora- en faunawet zijn te vinden op de website van NatuurInclusief. Voor meer informatie over de aanleg van de N18 kunt u terecht op de projectpagina: N18: Varsseveld - Enschede.