Werking antidepressiva bij angststoornissen te positief gebracht
Werking antidepressiva bij angststoornissen te positief gebracht
UMCG-onderzoek
26 maart 2015
De werking van antidepressiva bij angststoornissen wordt overschat. Dat is de conclusie van Annelieke Roest van het UMCG, na het onderzoeken van de wetenschappelijke literatuur. De werking van deze medicijnen wordt overdreven positief gebracht in de wetenschappelijke literatuur en negatieve
onderzoeken worden vaak niet gepubliceerd. Hierdoor is onduidelijk hoe goed een medicijn tegen angststoornissen precies werkt. Roest deed 3 jaar over haar onderzoek. Zij publiceert over de uitkomsten in JAMA Psychiatry van 26 maart 2015.
Postdoc-onderzoeker Roest, werkzaam bij het Interdisciplinair Centrum Psychopathologie en Emotieregulatie (ICPE) van het UMCG, vroeg zich af of de beweringen over de werking van medicatie bij angststoornissen kloppen. Voor haar onderzoek vergeleek ze de onafhankelijke rapporten van de Food and
Drug Administration (FDA) met de wetenschappelijke literatuur. De FDA is de Amerikaanse overheidsinstelling waar medicijnstudies worden aangemeld. De opzet van die studies en de uiteindelijke gegevens worden naar de FDA gestuurd. De FDA zorgt daarna voor een onafhankelijk rapport. Hiermee kon
Roest onderzoeken of de wetenschappelijke literatuur wel klopt.
Roest ging 57 trials na die bij de FDA waren geregistreerd. Zij ontdekte dat vrijwel alle studies waarover FDA-rapporten een positieve werking van de medicatie melden, ook gepubliceerd werden in de literatuur. Echter, een groot deel van de studies waarin het medicijn niet werkzaam was volgens
de FDA, werden niet gepubliceerd. Ook waren er studies met niet-werkzame medicijnen die wel gepubliceerd werden. Hoewel een klein deel van deze studies met dezelfde resultaten als de FDA werd gepubliceerd, werden de overige studies ten onrechte met positieve conclusies gepubliceerd.
Om toch een positieve werking te vinden, gebruikten een paar studies een andere manier van analyseren dan vooraf bij de FDA was gezegd. Bijvoorbeeld via een andere vragenlijst. Soms stond in het artikel wel beschreven dat het medicijn niet voldoende werkt, maar in de samenvatting werd beweerd
dat het medicijn wel werkt. Doordat wetenschappers hun onderzoek op deze manier manipuleren, ontstaat een ander beeld van de werkzaamheid van een medicijn. Hoewel de medicijnen bij angststoornissen wel werkzaam zijn, werken ze minder goed dan wordt gedacht.
Mogelijke verklaringen voor het aanpassen of overdrijven van conclusies zijn volgens Roest het feit dat positieve resultaten meer wetenschappelijke aandacht krijgen en eerder gepubliceerd worden. Verder leiden de positieve publicaties tot hogere verkoop van medicijnen. Roest pleit dan ook voor
meer openheid over onderzoeksresultaten. Roest: "Veel onderzoek wordt gefinancierd door sponsors of belastinggeld. Alleen daarom al zouden wetenschappers al hun resultaten naar buiten moeten brengen." Daarnaast zorgt openheid voor meer vertrouwen in wetenschappelijke resultaten, omdat iedereen
de resultaten kan controleren.
Het onderzoek van Roest werd mede mogelijk gemaakt door de Hersenstichting.
Link naar publicatie in JAMA Psychiatry: http://archpsyc.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=2205839
Bron: persbericht UMCG