Nieuwsbericht | 25-03-2015

Het voorstel van minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en vijf van haar EU-collega's voor een nieuwe vorm van arbitrage in TTIP kan op groeiende steun rekenen. Dat is de uitkomst van een EU vergadering in Riga. Ploumen: 'Bij een nieuw handelsverdrag, waarover de EU en de VS momenteel onderhandelen, hoort ook een nieuw arbitragemodel dat op transparante- en eigentijdse wijze uitspraken doet, mochten zich conflicten voordoen tussen investeerders en staten. Het is zeer positief dat ons plan daarvoor steeds meer draagvlak krijgt.'

De minister verblijft momenteel in Letland voor een informele vergadering van EU ministers voor handel. Daar is ook over TTIP en arbitrage gesproken. Het vernieuwingsvoorstel dat Ploumen en haar collega's uit Duitsland, Frankrijk, Zweden, Denemarken en Luxemburg daarover in februari opstelden, is nu ook in de ogen van andere lidstaten een goede garantie dat er in de toekomst bij eventuele investeringsgeschillen op rechtvaardige en heldere wijze rechtspraak plaatsvindt. Omdat het in Riga om informeel overleg gaat -waarbij geen besluiten worden genomen- hebben landen zich nog niet officieel uitgesproken. 'Maar er is duidelijk een groeiende consensus,' aldus Ploumen.

In het plan van Ploumen c.s. staat onder meer dat overheden beleidsvrijheid hebben en houden. Investeerders kunnen en mogen niet verwachten dat -democratisch tot stand gekomen- regels en wetgeving niet veranderen. Ook worden hoge eisen gesteld aan kwaliteit en onafhankelijkheid van arbiters. Verder wordt gepleit voor een permanent secretariaat van geschillenbeslechting in plaats van ad hoc beslechting zoals nu. Ploumen: 'Dit model zorgt voor een evenwichtige balans tussen de belangen van landen en hun burgers enerzijds en ondernemingen anderzijds. Dat ook andere EU-lidstaten hier steun aan zullen geven, vergroot uiteraard de kans op realisering ervan.'

EU-handelscommissaris Malmstroem, die leiding geeft aan onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag met de VS, is ook voorstander van vernieuwing van de arbitrage. In een speech vorige week in het Europees parlement noemde zij een aantal elementen die in het plan van Ploumen en haar collega's staan.

Chloorkip

De minister kreeg van de commissaris nogmaals de bevestiging dat het uitgesloten is dat TTIP de import van zogenoemde 'chloorkippen' uit de VS naar de EU mogelijk maakt. Ploumen: 'Er bestaan de nodige misverstanden en spookbeelden over verlaging van onze voedselstandaarden. Maar daarover worden geen concessies gedaan. Dat is hier een en andermaal uitgesproken.'

Een ander punt waarover de ministers zich hebben gebogen zijn de publieke diensten. Zowel de ministers als de commissaris hebben herhaald dat lidstaten hun publieke dienstverlening als gezondheidszorg en onderwijs naar eigen inzicht en voorkeur mogen organiseren. Een handelsakkoord van de EU met de VS verandert daar niets aan.

Op de vergadering in Riga wees minister Ploumen ook op de positie van ontwikkelingslanden. Een handelsakkoord tussen de EU en de VS moet eventuele negatieve gevolgen voor lage- en middeninkomenslanden beperken en de positieve impact zo optimaal mogelijk maken. Op dit moment daar wordt in opdracht van Ploumen onderzoek naar gedaan. Een akkoord over TTIP behelst 50% van het wereld BNP en een derde van de wereldhandel.