17 Mar 2015, 22:03 UTC

Vloot aan vijfde etappe begonnen, Zuidelijke Oceaan lonkt

Woensdagmorgen om 9 uur lokale tijd (dinsdagavond 21 uur in Nederland) begon de 6-boten sterke Volvo Ocean Race-vloot in Auckland alsnog aan de vijfde etappe. Vanwege de tropische cycloon Pam klonk het startschot 67 uur later dan gepland. In de komende 3 weken trotseren de teams de nodige uitdagingen op de route naar Itajaí in het zuidoosten van Brazilië. Met voor velen het hoogtepunt van de hele race: de ronding van Kaap Hoorn.

Anders dan normaal zeilden de Volvo Ocean 65’s deze keer geen baanparcours na het startschot. Ze raceten langs 7 boeien, waarna ze Auckland achter zich lieten. Team Brunel was scherp weg bij het startschip, terwijl Dongfeng Race Team voor de andere kant van de startlijn (pin-end) koos. Dongfeng-schipper Charles Caudrelier wist net onder het Nederlandse Team Brunel van schipper Bouwe Bekking door te steken en de leiding te pakken. Team SCA, met de Nederlandse Carolijn Brouwer (Scheveningen) aan het roer, zeilde in eerste instantie als derde in het kielzog van de Nederlanders. Totdat klassementleider Abu Dhabi Ocean Racing als eerste op het juiste moment gijpte en zich zo op de tweede plek voor Team Brunel nestelde. Inmiddels is Team Brunel er weer voorbij.

Zwaarste etappe

Ondanks dat het ergste van het dodelijke weersysteem ‘Pam’ de vloot niet meer zal treffen, breekt nu wel de zwaarste van de 9 etappes aan. Het grootste deel van de 6.776 nautische mijlen gaat over de notoire Zuidelijke Oceaan.

“De condities zullen aanvankelijk licht zijn voor het kustzeilen tot aan het uiterste punt van Nieuw-Zeeland. Op maandag of dinsdag zullen ze de Stille Oceaan achter zich laten en gaan ze volle bak Zuidelijke Oceaan”, aldus Gonzalo Infante, de officiële racemeteoroloog. “De boten zullen tot aan Kaap Hoorn het grootste gedeelte van de tijd 25-35 knopen wind (46-65 km/u) voor de kiezen krijgen.” Volgens Infante zal Pam, die in de Zuidelijke Stille Oceaan dood en verderf zaaide, geen grote factor meer zijn voor de vloot.

De route in het kort

De eerste 200 nautische mijlen (nm) racet de vloot langs de kust van Nieuw-Zeeland via Colville Channel en Bay of Plenty. Ongeveer 24 uur na de start zullen de boten East Cape, het meest oostelijke punt van Nieuw-Zeeland, ronden. Volgens Gonzalo Infante begint daar de offshore pas echt. “Vanaf East Cape zullen de teams koers zetten naar het oosten en stabielere wind oppikken in de staart van cycloon Pam.” Ze hebben 4.400 nm Zuidelijke Oceaan voor de boeg met krachtige westenwinden, die ze naar Kaap Hoorn brengen. “Er is geen enkele andere plek op de wereld, waar je zo lang en hard voor de wind kunt zeilen”, aldus Simon Fisher, navigator van Abu Dhabi Ocean Racing.

Infante ziet het zeilen op de Zuidelijke Oceaan als surfen: “Vergelijk weersystemen met golven. Je moet zo lang mogelijk surfen op een lagedrukgebied of front, totdat een hogedrukgebied je pakt. De grote vraag is dus hoe lang ze de staart van Pam kunnen surfen.” Zodra de boten daar ‘vanaf vallen’ neemt de routing software de vloot op een noordelijke, lichtere en meer directe route. Of op een zuidelijke koers met meer wind. Welke optie ze ook kiezen, over een week zullen de boten elkaar weer rond de 50ºS breedtegraad ontmoeten. Daar wacht hen een lange, rollende deining en meer lagedrukgebieden. De teams moeten bovendien rekening houden met de ijslimieten (virtuele lijnen die de teams aan stuurboord moeten houden om te voorkomen dat ze te dicht bij ijsvorming komen).

Kaap Hoorn

Kaap Hoorn heeft iets magisch voor zeilers, ondanks dat menigeen hier het leven liet. Meer mensen bereikten de top van de Mount Everest dan dat Kaap Hoorn rondden. Golven kunnen oplopen tot 30 meter hoogte, wat ongeveer de lengte van een Volvo Ocean 65-mast is. De zeilers krijgen enkel gezelschap van albatrossen. In de laatste editie zorgde deze beruchte etappe voor veel averij. Alleen Puma wist de dans te ontspringen. De latere winnaar Groupama kreeg onder noodtuig terug.

Na Kaap Hoorn hebben de boten nog 2.000 nm te gaan tot aan de finish in Itajaí, Brazilië. De eerste 500 nm zal de sterke westenwind nog heersen, daarna wordt het rommelig door de invloed van het St. Helena Hogedrukgebied. De laatste mijlen van Florianopolis naar Itajaí worden nog veel erger, aangezien de Zuid-Atlantische convergentiezone (brede band van lage luchtdruk rond de evenaar) daar grip op het weer krijgt.