Op staatsbezoek bij je peettante in Denemarken
16 maart 2015
Den Haag
Van 17 tot en met 19 maart brengt Koning Willem-Alexander op uitnodiging van zijn peettante Koningin Margrethe II, een staatsbezoek aan Denemarken. Koningin Maxima vergezelt hem daarbij. Het laatste Nederlandse staatsbezoek dateert alweer van 1984, toen waren Koningin Beatrix en Prins Claus te
gast in Denemarken.
Staatsbezoek
Een staatsbezoek is het hoogste bezoek dat internationaal kan worden gebracht. Een staatshoofd bezoekt dan het staatshoofd van een ander land en heeft als doel de goede relatie tussen de beide landen te bevestigen en te verdiepen, het wederzijds begrip te versterken en mogelijkheden tot
verdere samenwerking te onderzoeken. Staatsbezoeken vallen onder de ministeriele verantwoordelijkheid. Daarom gaat de minister van Buitenlandse Zaken tijdens staatsbezoeken altijd mee. Parallel aan een uitgaand staatsbezoek gaat er meestal een handelsdelegatie mee. Een staatsbezoek duurt twee
tot drie dagen en bestaat uit verschillende plechtigheden, een aantal vaste onderdelen en een per staatsbezoek verschillend programma van bezoeken aan instellingen en organisaties.
Protocol
Tot de vaste programmapunten van een staatsbezoek behoren de officiele aankomst, militaire welkomstceremonie en een staatsdiner. Verder legt de koning(in) vaak een krans bij een monument voor de gevallenen, houdt hij toespraken en ontmoet hij Nederlanders die in het bezoekende land wonen. Als
blijk van waardering voor de geboden gastvrijheid biedt het bezoekend staatshoofd een contraprestatie aan in de vorm van een cultureel programma of contra-diner. Over de voorbereidingen en de daadwerkelijke staatsbezoeken van Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en Koningin Beatrix is veel
terug te vinden in het Nationaal Archief. Van het staatsbezoek dat Koningin Juliana aan Denemarken bracht, zijn onder andere de programmaboekjes, plannen omtrent het contra-diner en de correspondenties van de directeur protocol, de gezant in Denemarken en de toenmalige ministers bewaard .
Het Deense Amager
Een vast protocol leidt vaak tot grote overeenkomsten tussen de staatsbezoeken, zelfs als er meer dan dertig jaar tussen een bezoek zit. Zo bezoekt koningin Wilhelmina in 1922 het Deense eiland Amager, omdat zich daar in 1521, op uitnodiging van de Deense Koning Christiaan II, Hollandse boeren
vestigen. In navolging van koningin Wilhelmina bezoekt ook koningin Juliana in 1953 Amager. Toch kan een staatshoofd ervoor kiezen om vaste elementen van een staatbezoek te wijzigen. Zo breekt Koningin Beatrix met het protocol om een contra-diner te organiseren en biedt ze in plaats daarvan
een cultureel programma aan. Omdat ze in 1971 als prinses al een bezoek brengt aan Amager, ontbreekt het op het programma van haar staatsbezoek aan Denemarken in 1984. Nu het staatsbezoek van Koning Willem-Alexander in het teken staat van duurzame (wind)energie en medische technologie maakt
het eiland Amager geen deel uit van het programma. Daarentegen bezoekt de Koning Samso/, dat vanwege de windenergie en andere energiebronnen een CO2-neutraal eiland is. Wellicht is er een nieuwe traditie geboren?
Nationaal Archief
2.05.45 Gezantschap Denemarken, 1815-1940 inv.nr. 133
2.05.117 Inventaris van Buitenlandse Zaken / Code-Archief 45-54, 1945-1954 inv.nr. 2363