Likoed toch niet tegen twee-statenoplossing

in Israel / door Elise Friedmann / op 09/03/2015

rabindemoDe Israelische premier Netanyahu ontkende zondag dat hij afstand zou hebben genomen van zijn bekende speech in 2009, waarin hij zich uitsprak voor een twee-statenoplossing met de Palestijnen. Daarover was dit weekend verwarring ontstaan door verklaringen van de Likoedpartij.

`Irrelevant'

Netanyahu zou de opvattingen in zijn `Bar Ilan-speech `vervallen' hebben verklaard, berichtten verschillende Israelische media eerder die dag. Dit stond in een pamflet dat op grote schaal was verspreid onder synagoges. Kort daarop gaf de Likoed een officiele verklaring uit die deze berichten leek te bevestigen. Netanyahu gelooft dat `door de huidige situatie in het Midden-Oosten elk geevacueerd gebied in handen zou vallen van islamitische extremisten en terreurorganisaties die gesteund worden door Iran. Daarom zullen er geen concessies en terugtrekkingen worden gedaan', aldus die Likoed-verklaring, waarin ook stond dat een Palestijnse staat "niet relevant" is "in de realiteit van nu." Dit zorgde binnenslands en internationaal voor een storm van kritiek. Korte tijd later volgde weer een verklaring, ditmaal van een woordvoerder van Netanyahu zelf: hij "had nooit zoiets gezegd"en "heeft geen verklaringen afgelegd die de Bar Ilan-speech teniet doen."

Verkiezingsretoriek

Deze ontkenning maakte echter geen eind aan de kritiek: Netanyahu werd beschuldigd van gedraai en verkiezingsretoriek. De eerdere verklaringen waren, zo nemen Israelische commentatoren en persbureau Reuters aan, uitgegeven om het effect teniet te doen van gelekte documenten die het dagblad Yediot Ahronot had gepubliceerd. Daaruit zou blijken dat Netanyahu in augustus 2013 bereid was vergaande concessies te doen aan de PA. Volgens Yediot was Netanyahu bereid terug te trekken naar de grenzen van voor 1967, bijgesteld door landruilen, en bood hij zelfs een deal aan over Jeruzalem en een beperkt recht op terugkeer voor Palestijnen. Die publicatie kwam Netanyahu slecht van pas in zijn verkiezingsstrijd, waarin hij een beroep doet op rechtse kiezers. Vooraanstaande Likoedmensen ontkenden dat de premier ooit met zo'n voorstel akkoord zou zijn gegaan en noemden dit een "poging om de naam van de premier en de Likoed zwart te maken."

Nek aan nek

Ook Netanyahu's beslissing om ondanks boze reacties van Obama het Amerikaanse Congres toe te spreken eerder deze maand oogstte veel kritiek in binnen- en buitenland en werd toegeschreven aan electorale motieven. Intussen staat de Israelische premier voortdurend in de aandacht, en negatief of niet, die aandacht lijkt zijn campagne ten goede te komen. Recente opiniepeilingen toonden een nek-aan-nek-race tussen de Likoed en het Zionistische blok van de Arbeid met Tzippy Livni. Maar in de laatste peiling, na de Amerikaanse speech maar voor de twee-statenverwarring, stond Likoed voor het eerst voor met een prognose van 26 zetels tegen slechts 21 voor het Zionistische blok. Overigens is de voorspellende waarde van opiniepeilingen twijfelachtig. Het aantal zwevende kiezers is bijzonder hoog in Israel en bovendien houden sommige peilingen geen rekening met de (naar 3,25%) verhoogde kiesdrempel.