Toespraak | 06-03-2015

`We vieren dat Nederland met het Maximakanaal een prachtige waterweg erbij heeft. Want dit nieuwe kanaal is om een aantal redenen keihard nodig. Op de eerste plaats is deze regio een Europese topregio als het gaat om innovatie en technologie. De regio ligt strategisch tussen het Ruhrgebied en de havens van Rotterdam en Antwerpen. Een groot aantal bedrijven heeft hier in de regio een vestiging aan het kanaal zoals Bavaria, Agrifirm, Mars, Van Nieuwpoort, MBI, Prefab, Campina en Heineken. Voor hen - en voor de hele transportsector - zijn de Brabantse kanalen echte watersnelwegen. Zij, maar ook de verladers, hebben het Brabantse kanalenstelsel hard nodig voor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten.'

Majesteit, Dames en heren,

Ik neem u even terug in de tijd.

Naar 1798 om precies te zijn. Toen moest er worden gestemd over de Staatsregeling voor het Bataafsche Volk, ook wel bekend als de eerste grondwet van Nederland. Alle volksvertegenwoordigers werden verzocht met deze grondwet in te stemmen. Vier Brabantse statenleden zagen hun kans schoon. Tijdens een nachtelijk overleg in een cafe besloot het viertal alleen in te stemmen als er een kanaal van Den Bosch naar Zuid-Oost Brabant werd aangelegd. En dat hiervoor jaarlijks een bedrag van 400.000 gulden werd uitgetrokken, een astronomisch bedrag in die tijd. Dankzij deze Brabantse boerenslimheid werd de Zuid-Willemsvaart het enige kanaal dat ooit de grondwet haalde.

De vier heren hadden destijds heel goed door hoe belangrijk goede verbindingen zijn. Ze zagen dat er enorm veel mogelijkheden lagen in Brabant, maar het ontbrak aan een transportader, die het verschil maakte tussen armoede en welvaart. Uiteindelijk kwam onder Koning Willem I, hij werd de `Kanalenkoning genoemd, dat kanaal er ook. En we maken er nog elke dag veel gebruik van. En om dat belang nog eens te onderstrepen, zijn we hier vandaag bij elkaar. We vieren dat Nederland met het Maximakanaal een prachtige waterweg erbij heeft. Want dit nieuwe kanaal is om een aantal redenen keihard nodig.

Op de eerste plaats is deze regio een Europese topregio als het gaat om innovatie en technologie. De regio ligt strategisch tussen het Ruhrgebied en de havens van Rotterdam en Antwerpen. Een groot aantal bedrijven heeft hier in de regio een vestiging aan het kanaal zoals Bavaria, Agrifirm, Mars, Van Nieuwpoort, MBI, Prefab, Campina en Heineken. Voor hen - en voor de hele transportsector - zijn de Brabantse kanalen echte watersnelwegen. Zij, maar ook de verladers, hebben het Brabantse kanalenstelsel hard nodig voor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten.

Nederland heeft de grootste binnenvaartvloot van Europa. Om onze toppositie vast te houden, moeten onze kanalen ook toegankelijk zijn voor de grootste schepen, met drie lagen containers. Deze scheepsklasse heeft de toekomst. Het stuk van Den Dungen tot in Den Bosch was in het verleden alleen berekend op kleinere schepen. Door het nieuwe Maximakanaal wordt de Zuid-Willemsvaart toegankelijk gemaakt voor grotere vaartuigen, en wordt Zuid-Oost Brabant beter bereikbaar. Schepen kunnen vanuit Rotterdam via de Maas en de Zuid-Willemsvaart naar Veghel varen. Daarmee wordt de Zuid-Willemsvaart opgenomen in het Europese vaarwegennetwerk.

Dat helpt ook om de bereikbaarheid op de weg te verbeteren.

Vanaf dit jaar verwachten we 50 van die grote schepen per dag op het kanaal.

Die kunnen tot wel 100 containers per stuk beladen worden.

Dat betekent 5.000 minder vrachtauto's per dag op de weg bij Den Bosch, Rosmalen en Veghel. Het betekent ook minder opstoppingen, minder open bruggen en minder CO2-uitstoot in de stad Den Bosch.

En dit kanaal is natuurlijk een mooi visitekaartje van onze weg- en waterbouw. We praten over acht nieuwe bruggen en twee nieuwe sluizen.

We moesten rekening houden met een spoorverbinding die het kanaal kruist. En we moesten nadenken over de aanleg van een ecologische verbinding tussen Maas en Aa. Er daar waren heel wat keukentafelgesprekken met omwonenden voor nodig... Het resultaat is een prachtig gebied met een parkachtige uitstraling.

We hebben hier iets gedaan waar Nederland goed in is: bereikbaarheid op een aantrekkelijk manier in een omgeving inpassen.

Majesteit, Dames en heren,

het Maximakanaal is niet het resultaat van een nachtelijk beraad in een cafe.

Zo doen we dat in Nederland niet meer.

Maar dertig jaar discussie - zolang heeft het traject hier geduurd - is eigenlijk iets teveel van het goede.

Maar ondanks het lange voortraject mag het resultaat er natuurlijk zijn.

Het Maximakanaal is een nieuwe, sterke schakel in onze transportketen. Een waterweg waar Bosschenaren, Brabanders en Nederlanders trots op mogen zijn. En ik denk dat Koning Willem I zeer trots zou zijn geweest op het resultaat. Ik feliciteer u majesteit, en u allen met het nieuwe Maximakanaal.

Dank u wel.

Zie ook

* Binnenvaart

Vragen? Bel Informatie Rijksoverheid: 1400

Verantwoordelijk ministerie

* Ministerie van Infrastructuur en Milieu