Het buikje wordt zichtbaar en de spiermassa neemt af. Daarna lopen spierkracht en spierfunctie terug. Sarcopenie heet dit verschijnsel. De ernst wordt volgens dr. Gert E. Schuitemaker zwaar onderschat. De rollator wacht.

Er bestaat geen wonderpil tegen sarcopenie. "Uitsluitend met een gezonde levensstijl is het proces van sarcopenie tegen te gaan," vertelt apotheker Schuitemaker in het tijdschrift `Fit met Voeding'. In tegenstelling tot bijvoorbeeld osteoporose zijn er geen medicijnen tegen. Volgens de apotheker verklaart dit waarom het ziektebeeld ondergediagnosticeerd en onderbehandeld wordt. "Ondanks dat Nederland snel vergrijst, is sarcopenie hier een nog nagenoeg onbekend begrip. We staan echter op de drempel van een epidemie." "De gevolgen van sarcopenie doen niet onder voor die van osteoporose," vertelt dr. Schuitemaker. "Sarcopenie hoort thuis in het rijtje ouderdomsziekten waarbij ontregeling van de stofwisseling en voedingstekorten een wezenlijke rol spelen. Ze leiden uiteindelijk tot volledige invaliditeit en de dood. Vaak is er een nauwe samenhang met gewrichtsziekten, botontkalking, (pre)diabetes en aderverkalking."

[tk] Sterk verhoogde kans op vallen

Tegen ons veertigste levensjaar wordt het vaak merkbaar: kilo's vet komen er bij, terwijl er kilo's spier af gaan. Het gewicht is slechts een indicator van sarcopenie, maar het is een duidelijk signaal dat de stofwisseling verandert. Op latere leeftijd kan dit leiden tot moeilijk opstaan uit de stoel, aangewezen zijn op een rollator en een sterk verhoogde kans op vallen en botbreuken. Bij inactieve mensen voltrekt sarcopenie zich al vanaf hun dertigste. Bij een normale veroudering gaat tussen de 50 en 70 jaar jaarlijks een halve tot twee procent van de spiermassa verloren. Op hogere leeftijd verloopt het verlies aan spiermassa nog sneller.

[tk] Afslankdieet contraproductief

Omdat bij sarcopenie het gewicht en het buikvet toenemen, wordt vaak gekozen voor een afslankdieet. Minder calorieen betekent in de meeste gevallen ook minder eiwitten, vitaminen en mineralen. Dat werkt het `verval' nog verder in de hand. Verandering van leefstijl kan sarcopenie voorkomen. "Lichaamsbeweging, vooral krachttraining, behoort tot de standaardtherapie," schrijft Fit met Voeding. "Krachttraining en eiwitten versterken elkaars werking in het op peil houden van de spiermassa." Eiwitrijke voeding is vis, vlees, eieren, noten en peulvruchten. Eiwitpoeders kunnen de spieren extra voeden. Schuitemaker: "Eiwitpoeders zijn vooral voor ouderen een aantrekkelijke optie. Mensen die ouder worden eten steeds minder. Bovendien is de opname van eiwitten minder efficient." Studies tonen aan dat sarcopenie het grootste probleem vormt bij mensen die het minste eiwitten consumeren.