Benodigde maatregelen Stairmaster worden genomen


6 maart 2015

StairmasterAfgelopen dinsdag heeft de Inspectie SZW het gebruik van de Stairmaster om veiligheidsredenen stil gelegd. Dit gebeurde in Zeeland, naar aanleiding van een van de gebruikelijke inspecties bij veiligheidsregio's. In een brief aan Veiligheidsregio Zeeland laat de Inspectie weten dat
de Stairmaster als onderdeel van de Periodiek Preventief Onderzoek (PPMO) is stil gelegd wegens ARBO-technische redenen. De fabrikant van de Stairmaster en Brandweer Nederland treffen zo snel mogelijk de benodigde maatregelen zodat de Stairmaster weer in gebruik genomen kan worden.

Inspectieresultaten Zeeland

De Inspectie heeft geconstateerd dat er bij de Stairmaster in Zeeland beknellings- en valgevaar bestaat. Het gaat om de mogelijkheid tot beknelling van de voet in de open ruimte tussen de wegdraaiende onderste trede en de rand van het bordes. Het valgevaar bestaat uit de combinatie van het
gewicht van de uitrusting- en kledingstukken, het gewicht van de brandslangen en het dragen daarvan onder de armen.

Verder heeft de Inspectie geconstateerd dat een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) op het gebruik van de Stairmaster ontbreekt. Een RI&E is een in de Nederlandse Arbeidsomstandighedenwet genoemd middel ter bevordering van het veilig en gezond werken.

De conclusie van de Inspectie is dat de Stairmaster niet voldoet aan de huidige eisen.

Maatregelen

Voortgang in keuringen en testen is belangrijk voor de kwaliteit en continuiteit van onze brandweerzorg. Brandweermensen moeten binnen bepaalde termijnen gekeurd en getest worden. Daaraan zijn planningen verbonden. Omdat de Stairmaster tijdelijk niet te gebruiken is, vallen we terug op de
oorspronkelijke traplooptest. Deze wordt uitgevoerd in een trappenhuis dat aan bepaalde eisen voldoet. Er zijn regio's die beschikken over een dergelijk trappenhuis, waar mogelijk naartoe uitgeweken kan worden. Deze regio's hebben aangegeven te willen ondersteunen in de afname van het PPMO.

Lieke SieversLieke Sievers: "De RI&E, waar de Inspectie op doelt, is al in gang gezet en gaan we nu versnellen. Deze wordt door een onafhankelijke externe partij uitgevoerd. Onze vakgroep Arbeidsveiligheid verzorgt de begeleiding. Ook hierin is de betrokkenheid van de leverancier, de vakbonden
en het Coronel Instituut geborgd. Deze RI&E pakken we overigens gelijk breder op: zowel Stairmaster als brandbestrijdingsbaan." Naar verwachting is de RI&E 1 mei gereed.

Ook is Brandweer Nederland met zowel de leverancier als het Coronel Instituut in gesprek om de Stairmaster zo snel mogelijk weer in gebruik te kunnen nemen. Sievers: "We brengen nu samen in kaart wat daarvoor exact nodig is, en binnen welke termijn dat gedaan kan worden. We streven ernaar om
hier uiterlijk 1 april duidelijkheid over te hebben."

Testuitslagen blijven gewoon geldig

De validiteit van het testen (methodiek en wijze van uitvoering) staat niet ter discussie. Er zijn inmiddels een paar duizend brandweermensen, zowel beroeps als vrijwilligers, succesvol gekeurd. De resultaten van deze afgelegde keuringen en testen blijven gewoon geldig.

Veiligheid van brandweermensen staat voorop

Sievers: "Arbeidsveiligheid van onze brandweermensen staat voorop, zowel tijdens de uitruk als bij het testen en keuren. Daarom vinden we het des te belangrijker dat we brandweermensen daar goed op selecteren, monitoren en op voorbereiden.' Het PPMO is als methodiek een onderdeel van het
arbeidsveiligheidsbeleid van de brandweer. De inspanningen zijn er nu op gericht om met alle betrokken partijen, en gelet op de signalen uit het veld, zo snel mogelijk te zorgen voor een veilige test op de Stairmaster."

naar boven

Achtergrond Stairmaster

De Stairmaster is onderdeel van het PPMO (meer informatie over PPMO) en heeft tot primair doel piekbelasting bij inspanning te meten. Er wordt hierbij gekeken naar cooerdinatie en balans. De Stairmaster is geintroduceerd als alternatief voor de gewone traplooptest. Bij de invoering van de
gewone test werd namelijk al snel duidelijk dat niet elke testlocatie beschikte over een trappenhuis met de vereiste afmetingen. Brandweer Nederland heeft het Coronel Instituut verzocht een alternatief te ontwikkelen dat op valide wijze gelijke inspanningen kan meten. Coronel en de leverancier
van de Stairmaster hebben samen deze test ontwikkeld. Met de Logapartijen (vakbonden) is afgesproken dat dit als alternatieve traplooptest zou gelden.

Wat is PPMO?

Het PPMO is gebaseerd op 14 bijzondere functie-eisen op het gebied van klauteren en klimmen, hurken, knielen of kruipen, tillen, energetische belasting, rugbelasting (houdingen en krachtleverantie), werken met armen boven schouderhoogte, zicht, gehoor, verhoogde waakzaamheid en
oordeelsvorming, emotionele piekbelasting en blootstelling van de huid/luchtwegen aan (voedings)stoffen, producten en andere personen. Per bijzondere functie-eis worden uit de testen signalen voor verminderde belastbaarheid gesignaleerd.

De testen bestaan uit :

* signaalvragenlijst (vragen die relevante gezondheidsklachten in kaart kunnen brengen)
* biometrische testen: zoals meten van bloeddruk, oogtest etc.
* functionele brandbestrijdingstest: fysieke test die uit 12 onderdelen bestaat
* traplooptest

Wat is het doel van de PPMO?

Het uitgangspunt is dat iemand altijd veilig en verantwoord zijn werk kan uitvoeren. Taakspecifieke fitheid is naast mentale fitheid en vakbekwaamheid een belangrijke component daartoe. Het blijvend stimuleren en monitoren van deze fitheid is belangrijk voor veilig brandweerwerk.

Onze brandweermensen kunnen in de praktijk in basis voor dezelfde `klussen' komen te staan; redden, brandbestrijding, hulpverlening. Dat is inspannend werk in bijzondere omstandigheden dat veel van mensen vraagt. Daarom zijn de eisen aan de fitheid van mensen gelijk.

Tenslotte staat voorop dat PPMO nadrukkelijk geen testwijze is om mensen af te keuren. Het niet of met moeite kunnen afleggen van onderdelen van de test heeft een signaalfunctie. Het kan duiden op een verminderde belastbaarheid, nu en in de toekomst, waardoor men problemen kan ondervinden
tijdens het repressieve brandweerwerk. Niet voorop gesteld dat d`at zo is. In overleg met de arboarts vindt nadere doorverwijzing plaats of kan een (aangepast) sport- of dieetadvies worden opgesteld. Het doel is om mensen weer zo snel als mogelijk `fit for the job' te maken. Sport- en
gezondheidsbeleid passen in de sluitende cirkel van verantwoord fit zijn en fit blijven voor veilig repressief brandweerwerk.

Hoe is de PPMO tot stand gekomen?

In 2004 heeft het LOGA opdracht gegeven aan het Coronel Instituut om onderzoek te doen naar het vervroegd uittreden van repressief brandweerpersoneel. Uitkomsten uit dit onderzoek vormden mede de aanleiding voor het LOGA om het FLO af te schaffen en met de werkgevers afspraken te maken over
loopbaanbeleid voor brandweerpersoneel in zogenoemde `bezwarende functies'. In het onderzoek deed Coronel ook uitspraken over mogelijk toekomstig gezondheidskundig beleid voor bezwarende functies. Een van de adviezen was om een functiespecifiek testprotocol te ontwikkelen.

In navolging daarvan heeft het LOGA in de CAO 2005-2007 afgesproken een instrument te laten ontwikkelen dat periodiek de belastbaarheid meet op de specifieke taken. En, dat bovendien voorspellingen doet over de ontwikkeling van de belastbaarheid van de medewerker in de toekomst.

Daaruit is het PPMO ontstaan. Het PPMO bestaat uit een vragenlijst, biometrische testen en een fysieke deel waar de brandbestrijdingsbaan en de traplooptest deel van uit maken. Omdat de oorspronkelijke traplooptest niet in elke regio kon worden uitgevoerd, is een alternatief ontwikkeld: de
huidige Stairmaster.