Tunnelveiligheid `hot issue' in de media
6 maart 2015
TunnelbrandZowel afgelopen week als deze week is de veiligheid van weg- en spoortunnels een thema in allerhande landelijke media geweest. Zo werd het onderwerp in de uitzending van EenVandaag van 24 februari jl. op scherp gezet door woorden te gebruiken als: "Brandweer gaat bij flinke brand
tunnels niet in". Ook Radio 1 en dagblad Trouw besteedden aandacht aan de veiligheid van en in tunnels.
Brandweer Nederland hecht eraan met onderstaande achtergrondinformatie de rol van de brandweer nader te duiden.
naar boven
Brandweeroptreden bij tunnels
De brandweer en Rijkswaterstaat (de tunnelbeheerder van Rijkstunnels) spreken al verscheidene jaren over tunnelveiligheid en de gevolgen van een brand in een tunnel. De gesprekken gaan met name over de (on)mogelijkheden van de brandweer om bij een grotere brand in een tunnel op te kunnen
treden. De operationeel leidinggevende van de brandweer bepaalt tijdens een incident hoe wordt opgetreden bij een brand in een tunnel. De algemene lijn die wordt gehanteerd is dat bij een grotere brand de brandhaard onvoldoende benaderd kan worden vanwege hittestraling en dat daardoor het
bestrijden van de bron niet mogelijk is. Ook is de eigen veiligheid van het brandweerpersoneel bij grotere branden (hierbij wordt gedacht aan een brand van een bestelbus) een wezenlijke en beperkende factor om aan bronbestrijding te kunnen doen.
Doordat de landelijke tunnelwetgeving in wegtunnels een effectieve ventilatie voorschrijft, zal een tunnel voor de brand (bovenstrooms) rookvrij zijn. Automobilisten die daar aanwezig zijn, zijn relatief veilig en kunnen vooral op basis van zelfredzaamheid zichzelf in veiligheid brengen. Als
er sprake is van een file in een tunnel en er ontstaat brand in de "staart" van de file, kunnen er levensbedreigende situaties ontstaan. Zoals aangegeven is bij grotere branden bronbestrijding niet mogelijk. De brand zal daardoor zijn eigen dynamiek houden. Dit kan consequenties hebben voor de
mogelijkheden om automobilisten die betrokken zijn bij de brand of die zich dicht bij de brand bevinden te redden.
Het succes van het brandweeroptreden is altijd afhankelijk van het samenspel van maatregelen op het gebied van het ontdekken, beperken en bestrijden van brand.
De uitzending van EenVandaag
De stelling dat de brandweer bij een flinke brand de tunnel niet in gaat moet worden genuanceerd. De brandweer zal per incident, op basis van een beoordeling ter plaatse, vaststellen welke inzet mogelijk is. Waarbij al het mogelijke zal worden gedaan om op een veilige manier een redding uit te
voeren. De niet-incidentbuis zal bijna altijd betreden kunnen worden (alleen bij een dreigende explosie zal dit niet kunnen). Of de incidentbuis vanuit de niet-incidentbuis betreden kan worden is onderdeel van deze beoordeling ter plaatse.
Doordat de huidige stellingname vooral gebaseerd is op "expert judgement" is het niet duidelijk wat exact de omstandigheden en de beperkingen zijn voor het brandweeroptreden bij een grotere brand in een tunnel. Om dit eenduidig te bepalen, heeft de brandweer behoefte aan wetenschappelijk
onderzoek naar de inzetmogelijkheden in tunnels. Het resultaat van het onderzoek zou kunnen worden geborgd in een landelijke "Handreiking Tunnelincidentbestrijding".
De uitzending van EenVandaag gaat over Rijkstunnels. Er zijn echter ook nog "niet"-Rijkstunnels, waarvoor eerdergenoemde problematiek ook geldt.
Onafhankelijke toetsing
In de uitzending van EenVandaag en in enkele radio-uitzendingen kwam ook nadrukkelijk de vraag van onafhankelijke toetsing van tunnelveiligheid ter sprake. Bij de consultatie van de "Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels, de Warvw) in 2013 is door de zogeheten tunnelgemeenten gepleit om
een "tunnelautoriteit" in te stellen. Dit voorstel is uiteindelijk niet door de minister van Infrastructuur en Milieu overgenomen. Brandweer Nederland is van mening dat bij de evaluatie van de huidige tunnelwetgeving in 2018 de onafhankelijke toetsing (wederom) moet worden meegenomen. In het
`Stakeholdersoverleg Tunnelveiligheid' bespreken Rijkswaterstaat en de Brandweer periodiek over alle facetten van tunnelveiligheid.