Amnesty International

PERSBERICHT

EMBARGO WOENSDAG 4 MAART 00:01

Azerbeidzjan: Eerste Europese Spelen in klimaat van wijdverspreide en niet aflatende repressie

Bedreigingen, fysiek geweld en de opsluiting van overheidscritici zijn kenmerkend voor het huidige regime in Azerbeidzjan. Terwijl het land zich voorbereidt op de eerste Europese Spelen, die over precies honderd dagen beginnen, is het met de mensenrechten desastreus gesteld. Het afgelopen jaar was een van de meest dramatische jaren voor mensenrechten sinds de onafhankelijkheid in 1991, meldt Amnesty International in een vandaag verschenen rapport.

In het rapport Guilty of Defending Rights: Azerbaijan’s human rights defenders and activists behind bars wordt de toenemende repressie tegen critici van het regime beschreven. Zij worden het slachtoffer van arrestaties, valse aanklachten en mishandeling. Ook wordt veel van hen medische zorg en juridische bijstand onthouden.

In de gevangenissen van Azerbeidzjan zitten ten minste 22 gewetensgevangenen vast op basis van valse aanklachten van fraude, drugshandel of verraad. Nadat de Azerbeidzjaanse president juni vorig jaar voor de parlementaire vergadering van de Raad van Europa verklaarde dat de vrijheid van expressie, vergadering en vereniging in zijn land worden gerespecteerd, brachten prominente mensenrechtenverdedigers de Raad op de hoogte van meer dan negentig gevallen waarbij critici van de regering worden lastiggevallen, geïntimideerd en willekeurig worden gedetineerd op basis van politiek gemotiveerde aanklachten. De autoriteiten reageerden prompt: binnen enkele weken werden degenen die een getuigenis hadden afgelegd, gearresteerd.

Leyla en Arif Yunus

Leyla Yunus, een van de meest prominente mensenrechtenverdedigers van Azerbeidzjan, werd op 30 juli 2014 gearresteerd nadat zij had opgeroepen tot een boycot van de Europese Spelen vanwege de mensenrechtensituatie in haar land. Recent werd haar voorarrest verlengd tot na de Europese Spelen. Kort na de arrestatie van Leyla Yunus werd ook haar man Arif Yunus gearresteerd. Ook hij zit nog altijd vast,.

'Niemand zou zich moeten laten misleiden door de pr-show die Azerbeidzjan rondom de Europese Spelen probeert op te voeren. Azerbeidzjan behoort tot de meest repressieve landen in Europa. De arrestatie en detentie van Leyla en Arif Yunus zijn een schandvlek op de eerste Europese Spelen', aldus Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland.

Maatschappelijk middenveld verlamd

Met nieuwe wetten en de arbitraire weigering om donaties aan ngo’s te registreren, zorgen de Azerbeidzjaanse autoriteiten ervoor dat ngo’s zich niet aan de wet kunnen houden. In Azerbeidzjan zijn ngo’s verplicht zichzelf en de donaties die zij ontvangen te registreren. De autoriteiten weigeren dit geregeld. Gaan de ngo’s toch aan het werk, dan overtreden ze de wet en kunnen ze gemakkelijk strafrechtelijk vervolgd worden. Zo wordt het maatschappelijk middenveld monddood gemaakt.

Journalisten aangepakt

De autoriteiten hebben ook de druk op journalisten opgevoerd. De vooraanstaande onderzoeksjournaliste Kadija Ismayilova werd op 5 december 2014 gearresteerd omdat ze een voormalige collega zou hebben beledigd. Ismayilova openbaarde een lijst met politieke gevangenen en onderzocht ook beweringen over banden tussen president Aliyevs familie en een lucratief bouwproject in Bakoe. Ruim voor haar arrestatie ontving Ismayilova al bedreigingen. Zo kreeg ze intieme foto’s toegestuurd die in het geheim van haar waren gemaakt. Deze zouden gepubliceerd worden wanneer ze haar werk niet zou opgeven. Ismayilova weigerde, maakte de opnames bekend en ging door met haar werk.